Ποια «εισοδήματα» δεν αποτελούν… φορολογητέο εισόδημα [Β’ μέρος]

Είδαμε στο προηγούμενο σημείωμα μας ποια είναι ή φορολογική αντιμετώπιση επιδομάτων από την ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) και ποια ποσά δεν έχουν προσυμπληρωθούν στο έντυπο Ε1.

Στα σημερινό μας σημείωμα θα δούμε πως αντιμετωπίζει η διοίκηση ορισμένα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ καθώς και ποια ποσά δεν θεωρούνται φορολογητέο εισόδημα

Επιδόματα ΟΠΕΚΑ

Ακόμη ο ΟΠΕΚΑ δεν αποστέλλει αρχείο για τις ακόλουθες παροχές και υπηρεσίες που χορηγεί και διαχειρίζεται:

1. i) Έξοδα κηδείας της περ. γ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’ 30),
2. ii) Παροχές και υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας σύμφωνα με τον ν. 3050/2002 (περ. δ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018),

iii) Προνοιακές παροχές, οικονομικές και εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την οικονομική στήριξη ενίσχυση ειδικών και ευπαθών ομάδων (υποπερ. αα’, ββ’, γγ’ της περ. στ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018),

1. iv) Παροχή της περ. θ’ του άρθρου 4 του ν. 4520/2018,

[(θ) η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας στους μοναχούς και μοναχές που είναι εγγεγραμμένοι στα μοναχολόγια Ιερών Μονών ή Μητροπόλεων της Ελλάδας, εγκαταβιούν στις Ιερές Μονές ή τα εξαρτήματα αυτών και δεν συνταξιοδοτούνται από Φορέα ημεδαπής, πλην ΟΠΕΚΑ, ή αλλοδαπής. Το δικαίωμα αυτό παρέχεται και στους Έλληνες το γένος, κληρικούς και μοναχούς των Πατριαρχείων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς και μοναχούς της Ιεράς Μονής Σινά)]

19. v) Επίδομα ομογενών προσφύγων που χορηγείται βάσει των διατάξεων του ν.δ. 57/1973 (Α’ 149) στο πλαίσιο παροχής προγραμμάτων Κοινωνικής Προστασίας του οποίου η διαδικασία χορήγησης προβλέπεται από τις υπό στοιχεία Γ1α/οικ842/19.4.1988 (Β’ 242), Π3οικ/603/23.2.1994 (Β’ 148), Π3οικ.2091/6.6.1995 (Β’ 537), Π3/οικ.3427/5.10.1995 (Β’ 868) υπουργικές αποφάσεις (εκτός του μηνιαίου χρηματικού βοηθήματος),
20. vi) Επίδομα γέννησης [άρθρο 1 του ν. 4659/2020 (Α’ 21)] που χορηγείται στους δικαιούχους και το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10, μεταξύ άλλων, απαλλάσσεται από κάθε φόρο και εισφορά και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα.

Είναι ακόμη αφορολόγητα

1. H οικονομική ενίσχυση αναδοχής άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85),
2. H πρόσθετη αποζημίωση ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που μετακινείται για τις ανάγκες αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19 (άρθρο 170 του ν. 4759/2020, (Α’ 141),
3. Oι ανταποδοτικές υποτροφίες της παρ. 11 του άρθρου 237 και της παρ. 2 του άρθρου 283 του ν. 4957/2022 (Α’ 141) για την παροχή ερευνητικού, επιστημονικού, διοικητικού, τεχνικού και λοιπού υποστηρικτικού έργου των δραστηριοτήτων των ΑΕΙ και ερευνητικών/τεχνολογικών φορέων, καθώς αυτές δεν υπόκεινται σε φόρο.

Ειδικά, οι υποτροφίες αριστείας και τα βραβεία που χορηγούν ΑΕΙ σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 237 και την παρ. 1 του άρθρου 283 του ν. 4957/2022, καθώς και τα χορηγούμενα ποσά σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 24 του ν. 4386/2016 (Α’ 83), δεν αποτελούν εισόδημα,

4. Oι έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις ευάλωτων προσώπων που δόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2024 [(παρ. 1 και 4 άρθρου 18 του ν. 5162/2024 (Α’ 198)], οι οποίες είναι αφορολόγητες και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Με τον ίδιο κωδικό αποστέλλεται και η εφάπαξ χρηματική παροχή που καταβάλλεται από τη ΔΥΠΑ σε πρόσωπα που καταρτίζουν Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης ύψους 300 ευρώ [παρ. 4 άρθρο 17 του ν. 4921/2022 (Α’ 75)].
5. Tα επιδόματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και αναζήτησης εργασίας στα πλαίσια δράσεων συμβουλευτικής που καταβλήθηκαν σε ανέργους μέσα στο έτος 2024, τα οποία, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 30 του ν. 4144/2013 (Α’ 88) όπως αυτό διαμορφώθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 4756/2020 και βάσει των όσων διευκρινίσθηκαν και με την υπό στοιχεία ΠΟΛ.1124/2018 εγκύκλιο, απαλλάσσονται από κάθε φόρο, δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
6. H ειδική παροχή προστασίας μητρότητας μη μισθωτών που καταβάλλεται από τη ΔΥΠΑ δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 151 του ν. 5078/2023 (Α’ 211), η οποία είναι αφορολόγητη και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
7. H εφάπαξ οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων του άρθρου 3 του ν. 5045/2023, καθώς και η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων του άρθρου 17 του ν. 5162/2024, οι οποίες είναι αφορολόγητες και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
8. Oι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών που επέφεραν έκτακτα γεγονότα (φυσικές καταστροφές, πόλεμος στην Ουκρανία) και εφόσον αυτές καταβλήθηκαν εντός του έτους 2024 ανεξαρτήτως του έτους στο οποίο ανάγονται. Ενδεικτικά, με τον κωδικό αυτό αποστέλλονται οι κάτωθι αποζημιώσεις οι οποίες, μεταξύ άλλων, είναι αφορολόγητες και δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε εισφορά:

α) Έκτακτη οικονομική ενίσχυση ως αποζημίωση ειδικού σκοπού του άρθρου δέκατου τρίτου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (κυρωθείσα με το άρθρο 3 του ν. 4682/2020, (Α’ 76) εργαζομένων σε επιχειρήσεις πληγείσες από πυρκαγιές ή άλλες φυσικές καταστροφές (άρθρο 6Α του ν. 4797/2021, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 70 του ν. 5045/2023, Α’ 136),

β) Έκτακτη οικονομική ενίσχυση ως αποζημίωση ειδικού σκοπού του άρθρου 79 του ν. 4949/2022 (Α’ 126), καθώς και το επίδομα εορτών Πάσχα 2024 των εργαζομένων στον κλάδο γουνοποιίας, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τέθηκαν σε αναστολή, δυνάμει της υπ’ αρ. 43227/27.08.2024 (Β’ 4908) κοινής υπουργικής απόφασης.

9. Η έκτακτη και τακτική οικονομική ενίσχυση πληγέντων από φυσικές καταστροφές του άρθρου 73 του ν. 5043/2023 (Α’ 91), η οποία είναι αφορολόγητη, δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
10. Η μηνιαία ισόβια τιμητική παροχή στους Έλληνες οπλίτες λόγω συμμετοχής τους στα γεγονότα της Κύπρου τα έτη 1964, 1967 και 1974, που σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 95 του ν. 4714/2020 είναι αφορολόγητη, και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα
11. Η ειδική σύνταξη των παθόντων και των οικογενειών όσων απεβίωσαν στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, η οποία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν. 5039/2023 (Α’ 83) είναι αφορολόγητη και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Μπορώ να αναγράψω τα ποσά που δεν φορολογούνται και δεν καλύπτουν τεκμήρια στο έντυπο Ε1.

Αρκετά από τα ποσά που εισπράττονται μέσα στο φορολογικό έτος και δεν αποτελούν εισόδημα και δεν μπορούν να καλύψουν τεκμήρια, για λόγους συμφωνίας με τα χρήματα που έχουν κατατεθεί στις τράπεζες.

Για αυτό τον λόγο στο έντυπο φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων (έντυπο Ε1) η διοίκηση «έβαλε» τους κωδικούς 429 – 430 «Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία – χρηματικά ποσά που δεν μειώνουν την ετήσια δαπάνη».

Σύμφωνα με τις οδηγίες της διοίκησης οι συγκεκριμένοι κωδικοί συμπληρώνονται ως παρακάτω:

Κωδικοί 429-430

«Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία – χρηματικά ποσά που δεν μειώνουν την ετήσια δαπάνη», στους οποίους αναγράφονται χρηματικά ποσά τα οποία έχουν εισπραχθεί, αλλά με βάση τις ισχύουσες διατάξεις δεν καλύπτουν τεκμήρια. Ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα αναγράφονται προαιρετικά. Τα ποσά που αναγράφονται πρέπει να αποδεικνύονται με τα κατάλληλα δικαιολογητικά, κατά περίπτωση. Στους κωδικούς αυτούς, ενδεικτικά δύναται να αναγραφεί το επίδομα αλλοδαπής της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ΚΦΕ, το οποίο δεν καλύπτει τεκμήρια, διότι χορηγείται αποκλειστικά και μόνο για να ανταποκριθούν οι δημόσιοι λειτουργοί που υπηρετούν στο εξωτερικό, κατά τη ρητή διάταξη του νόμου, στην ανάγκη διαβίωσης στην αλλοδαπή χώρα και συνεπώς έχει αποζημιωτικό χαρακτήρα και χορηγείται για κάλυψη συγκεκριμένων δαπανών, στις οποίες αυτοί υποβάλλονται εξαιτίας της υπηρεσίας που τους έχει ανατεθεί. Στους ίδιους κωδικούς αναγράφονται και τα ποσά που καταβάλλονται ως αποζημίωση των εξόδων παράστασης που χορηγείται με τις διατάξεις της παρ. Α6 του άρθρου 30 και της παρ. Α6 του άρθρου 33 του ν. 3205/2003, στους δικαστές που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου Επικρατείας ή αντίστοιχους και στα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που φέρουν το βαθμό του Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου, αντίστοιχα (σχετ. Ε.2087/2021), καθώς και τα έξοδα κίνησης που χορηγούνται στους προέδρους συμβουλίων δημοτικών κοινοτήτων και στους προέδρους δημοτικών κοινοτήτων (άρθρο 80Α ν. 3852/2010, Α΄87).

Αλωνιάτης Απόστολος

 Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.