Τα απορρίμματα και η διαχείρισή τους στην Αττική βρέθηκε στο επίκεντρο χθεσινής σύσκεψης, υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Κωστή Χατζηδάκη, παρουσία του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κ. Μανώλη Γραφάκου και του Περιφερειάρχη Αττικής κ. Νίκου Χαρδαλιά.
Τα σκουπίδια που παράγονται στο λεκανοπέδιο τα οποία αντιστοιχούν περίπου το 40% των σκουπιδιών της χώρας αποτελούν εδώ και χρόνια τον … ελέφαντα στο δωμάτιο που καμία κυβέρνηση της τελευταίας δεκαετίας δεν είχε το θάρρος να αντιμετωπίσει. Αν και το ζήτημα αποτελούσε – στα λόγια – προτεραιότητα, οι πολιτικές εντάσεις που προκαλούσαν οι αντιδράσεις στις χωροθετήσεις των μονάδων επεξεργασίας, λειτουργούσαν αποτρεπτικά, οδηγώντας διαχρονικά σε αδράνεια.
Απορρίμματα και επεξεργασία
Έτσι, παρά τις συχνές εξαγγελίες και δεσμεύσεις, η δημιουργία Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) στην Αττική παραμένει στάσιμη με το «βάρος» της διαχείρισης σκουπιδιών να εξακολουθεί να στηρίζεται αποκλειστικά στον ΧΥΤΑ Φυλής, ο οποίος λειτουργεί ως η μοναδική υποδομή διάθεσης απορριμμάτων στο λεκανοπέδιο. Όπως εκτιμούν αρμόδιες πηγές, η σημερινή κατάσταση οδηγεί αναπόφευκτα σε νέες επεκτάσεις του ΧΥΤΑ, όσο οι διαδικασίες για τη χωροθέτηση και κατασκευή των νέων ΜΕΑ καθυστερούν.
Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, η χθεσινή συζήτηση στο Μαξίμου επικεντρώθηκε στην ανάγκη κατασκευής τουλάχιστον δύο ΜΕΑ, σε Σχιστό και Φυλή, συνολικού προϋπολογισμού 250-300 εκατ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες διαχείρισης των απορριμμάτων. Σε δεύτερη φάση στόχος είναι η υλοποίηση του σχεδίου ενεργειακής αξιοποίησης των δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων και υπολειμμάτων τα οποία προκύπτουν από την επεξεργασία των αστικών απορριμμάτων.
Ενεργειακή αξιοποίηση
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει την κατασκευή έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης στην Ελλάδα συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ εκ των οποίων μία στην Αττική.
Μάλιστα, στο πλαίσιο του Περιφερειακού Συνεδρίου Αττικής, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί σήμερα, θα υπάρξει γνωμοδότηση επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το σχέδιο δημιουργίας του δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών από Αστικά Στερεά Απόβλητα το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 17 Οκτωβρίου.
Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι χωρίς ΜΕΑ δεν μπορεί να προχωρήσει το σχέδιο της ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων. Σύμφωνα με το Δίκτυο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) όση αισιοδοξία κι αν έχει κάποιος, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Όπως επισημαίνεται σε αναφορά του στο πλαίσιο της διαβούλευσης, οι Μονάδες Επεξεργασίας και Ανάκτησης – Ανακύκλωσης (ΜΕΑ/ΜΑΑ) δεν προβλέπεται να ολοκληρωθούν έως το 2030, ιδίως της Αττικής καθώς η πρόβλεψη παραγωγής σε αυτές απορριματογενούς καυσίμου (σ.σ. αποτελεί πρώτη ύλη των Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης) σημαίνει αναβάθμιση τους, άρα νέες δημοπρατήσεις και κατασκευή.
Σε κάθε περίπτωση, ειδικά για το λεκανοπέδιο, υπάρχει ειδική αναφορά στη ΣΜΠΕ, με δεδομένο ότι λείπουν βασικές υποδομές για τα σκουπίδια που παράγονται στην Αττική. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι στις Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης Αττικής και Βοιωτίας, δυναμικότητας 356.000 τόνων/έτος και 186.000 τόνων/έτος αντίστοιχα θα μοιραστούν τα δευτερογενή καύσιμα και υπολείμματα από τις ΜΕΑ/ΜΑΑ του λεκανοπεδίου.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι οι αριθμοί αυτοί δεν μπορούν να θεωρηθούν δεσμευτικοί όσο η ωριμότητα των διαδικασιών υλοποίησης των ΜΕΑ/ΜΑΑ παραμένει χαμηλή. Γι΄ αυτό προτείνεται για λόγους ασφαλείας, ένα εύρος δυναμικότητας για τις δύο μονάδες: από 141.000 έως 221.000 τόνους/έτος για τη Βοιωτία και από 321.000 έως 401.000 τόνους/έτος για την Αττική.
