Η εκρηκτική ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, μεταξύ των πολλών θεωριών συνωμοσίας με τις οποίες συνοδεύεται, έχει πυροδοτήσει το σενάριο ότι μπορεί να φέρει νωρίτερα την Ημέρα της Κρίσης. Τροφή στα σενάρια αυτά δίνει και η φήμη ότι ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ έχει ξεκινήσει τις εργασίες για το Koolau Ranch, το εκτεταμένο συγκρότημά του 1.400 στρεμμάτων στο νησί Καουάι της Χαβάης, ήδη από το 2014.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού Wired, το συγκρότημα αυτό έχει προγραμματιστεί να περιλαμβάνει ένα καταφύγιο, με δικά του αποθέματα ενέργειας και τροφίμων, και μάλιστα όσοι εργάζονται στον χώρο αυτό έχουν υπογράψει συμφωνίες εμπιστευτικότητας με πολύ αυστηρές και δεσμευτικές ρήτρες και δεν επιτρέπεται να αποκαλύψουν το ο,τιδήποτε. Γύρω του έχει υψωθεί ένα τεράστιο τείχος ύψους άνω των δύο μέτρων.
Όταν ρωτήθηκε πέρυσι αν σκόπευε να δημιουργήσει ένα καταφύγιο για την Ημέρα της Κρίσης, ο ιδρυτής του Facebook απάντησε κατηγορηματικά «όχι». Ο υπόγειος χώρος, που εκτείνεται σε περίπου 5.000 τετραγωνικά πόδια, είναι, όπως εξήγησε, «σαν ένα μικρό καταφύγιο, είναι σαν υπόγειο».
Αυτό δεν έχει σταματήσει τις εικασίες – όπως και την απόφασή του να αγοράσει 11 ακίνητα στη γειτονιά Crescent Park του Πάλο Άλτο στην Καλιφόρνια, προσθέτοντας προφανώς έναν υπόγειο χώρο 7.000 τετραγωνικών ποδιών από κάτω.
Αν και σύμφωνα με τους New York Times οι άδειες οικοδομής του αναφέρονται σε υπόγεια, ορισμένοι από τους γείτονές του το αποκαλούν καταφύγιο. Ή αλλιώς, «σπηλιά με νυχτερίδες για δισεκατομμυριούχους».
Οι leaders της τεχνολογίας
Εκτός αυτού, υπάρχουν κι άλλες εικασίας γύρω από άλλους ηγέτες της τεχνολογίας, μερικοί από τους οποίους φαίνεται να είναι απασχολημένοι με την αγορά εκτάσεων γης με υπόγειους χώρους, ώριμων για μετατροπή σε πολυτελή καταφύγια πολλών εκατομμυρίων λιρών.
Όπως γράφει το BBC, ο Ριντ Χόφμαν, συνιδρυτής του LinkedIn, μίλησε για την «ασφάλεια της Αποκάλυψης». Αυτό αντιστοιχεί σε κάτι που έχουν περίπου οι μισοί από τους υπερπλούσιους, όπως έχει ισχυριστεί προηγουμένως, με τη Νέα Ζηλανδία να αποτελεί δημοφιλή προορισμό για καταφύγια.
Μήπως, λοιπόν, πραγματικά προετοιμάζονται για πόλεμο, για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ή για κάποιο άλλο καταστροφικό γεγονός που οι υπόλοιποι από εμάς δεν γνωρίζουμε ακόμη, διερωτάται ο συντάκτης του BBC…
Μάλιστα, ο Σαμ Άλτμαν άφησε κάποτε να εννοηθεί ότι θα συναντήσει τον Πίτερ Θιλ σε μια απομακρυσμένη ιδιοκτησία στη Νέα Ζηλανδία σε περίπτωση παγκόσμιας καταστροφής.
Οι ανησυχίες για την Τεχνητή Νοημοσύνη
Τα τελευταία χρόνια, η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) έρχεται να ενισχύσει τις ανησυχίες πολλών. Ένας εξ αυτών είναι ο Ilya Sutskever, επικεφαλής επιστήμονας και συνιδρυτής της Open AI.
Μέχρι τα μέσα του 2023, η εταιρεία με έδρα το Σαν Φρανσίσκο είχε κυκλοφορήσει το ChatGPT – το chatbot που χρησιμοποιείται πλέον από εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο – και εργαζόταν γρήγορα για ενημερώσεις.
Σύμφωνα με ένα βιβλίο της δημοσιογράφου Karen Hao, μέχρι εκείνο το καλοκαίρι ο κ. Sutskever πίστευε ολοένα και περισσότερο ότι οι επιστήμονες υπολογιστών βρίσκονταν στα πρόθυρα της ανάπτυξης τεχνητής γενικής νοημοσύνης (AGI) – το σημείο στο οποίο οι μηχανές θα έρχονταν να μιμηθούν την ανθρώπινη νοημοσύνη. Η ίδια τονίζει ότι σε μια συνάντηση, ο κ. Sutskever πρότεινε στους συναδέλφους τους να σκάψουν ένα υπόγειο καταφύγιο για τους κορυφαίους επιστήμονες της εταιρείας προτού κυκλοφορήσει στον κόσμο μια τόσο ισχυρή τεχνολογία: «Σίγουρα θα χτίσουμε ένα καταφύγιο πριν κυκλοφορήσουμε την AGI», φέρεται ευρέως να είπε, αν και δεν είναι σαφές ποιον εννοούσε με το «εμείς».
Ρίχνει φως σε ένα παράξενο γεγονός: πολλοί κορυφαίοι επιστήμονες υπολογιστών και ηγέτες της τεχνολογίας, μερικοί από τους οποίους εργάζονται σκληρά για να αναπτύξουν μια εξαιρετικά έξυπνη μορφή Τεχνητής Νοημοσύνης, φαίνονται επίσης βαθιά φοβισμένοι για το τι θα μπορούσε να κάνει μια μέρα.
Πότε ακριβώς, λοιπόν, θα φτάσει η Γνωστική Τεχνητή Νοημοσύνη (ΓΝΣ); Και θα μπορούσε όντως να αποδειχθεί αρκετά μετασχηματιστική ώστε να φοβίσει τους απλούς ανθρώπους;
Μια άφιξη «νωρίτερα από ό,τι νομίζουμε»
Οι ηγέτες της τεχνολογίας ισχυρίζονται ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη (AGI) είναι επικείμενη. Ο επικεφαλής της OpenAI, Σαμ Άλτμαν, δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι θα έρθει «νωρίτερα από ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο».
Ο Σερ Ντέμις Χασάμπης, συνιδρυτής της DeepMind, έχει προβλέψει τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια, ενώ ο ιδρυτής της Anthropic, Ντάριο Αμοντέι, έγραψε πέρυσι ότι ο προτιμώμενος όρος του – «ισχυρή Τεχνητή Νοημοσύνη» – θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ήδη από το 2026.
Αλλά ένας λόγος που η ιδέα ενθουσιάζει ορισμένους στη Σίλικον Βάλεϊ είναι ότι θεωρείται πρόδρομος για κάτι ακόμη πιο προηγμένο: την ASI ή τεχνητή υπερ-νοημοσύνη – τεχνολογία που ξεπερνά την ανθρώπινη νοημοσύνη.
Ήταν το 1958 που η έννοια της «μοναδικότητας» αποδόθηκε μετά θάνατον στον ουγγρικής καταγωγής μαθηματικό Τζον φον Νόιμαν. Αναφέρεται στη στιγμή που η υπολογιστική νοημοσύνη προχωρά πέρα από την ανθρώπινη κατανόηση.
Ο Τζον φον Νόιμαν πιστώνεται με μία από τις πρώτες αναφορές στην έννοια της μοναδικότητας, πολύ πριν αυτή αποκτήσει όνομα – ήταν φυσικός, μαθηματικός, οικονομολόγος και επιστήμονας υπολογιστών.
Πιο πρόσφατα, το βιβλίο Genesis του 2024, γραμμένο από τους Eric Schmidt, Craig Mundy και τον αείμνηστο Henry Kissinger, διερευνά την ιδέα μιας υπερδύναμης τεχνολογίας που γίνεται τόσο αποτελεσματική στη λήψη αποφάσεων και την ηγεσία που καταλήγουμε να της παραδίδουμε τον πλήρη έλεγχο.
Η Ίλον Μασκ έχει ισχυριστεί μάλιστα ότι η υπερ-ευφυής τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να εγκαινιάσει μια εποχή «καθολικού υψηλού εισοδήματος».
Πρόσφατα υποστήριξε την ιδέα ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα γίνει τόσο φθηνή και διαδεδομένη που σχεδόν όλοι θα θέλουν «τα δικά τους προσωπικά R2-D2 και C-3PO» (αναφερόμενοι στα ανδροειδή από το Star Wars).
«Όλοι θα έχουν την καλύτερη ιατρική περίθαλψη, φαγητό, μεταφορά κατ’ οίκον και όλα τα άλλα. Βιώσιμη αφθονία», δήλωσε με ενθουσιασμό.
Γεννά τρόμο…
Υπάρχει φυσικά και η τρομακτική πλευρά. Θα μπορούσε η τεχνολογία να καταληφθεί από τρομοκράτες και να χρησιμοποιηθεί ως ένα τεράστιο όπλο, ή τι θα γινόταν αν η τεχνολογία αποφάσιζε από μόνη της ότι η ανθρωπότητα είναι η αιτία των προβλημάτων του κόσμου και μας καταστρέφει;
«Αν είναι πιο έξυπνο από εμάς, τότε πρέπει να το περιορίσουμε», προειδοποίησε ο Τιμ Μπέρνερς Λι, δημιουργός του Παγκόσμιου Ιστού, μιλώντας στο BBC νωρίτερα αυτόν τον μήνα. «Πρέπει να μπορούμε να το απενεργοποιήσουμε.»
«Το να λες ότι «αγοράζεις σπίτι στη Νέα Ζηλανδία» είναι σαν να κλείνεις το μάτι, να κλείνεις το μάτι, να μην λες τίποτα άλλο», είχε πει προηγουμένως ο Ριντ Χόφμαν. Το ίδιο πιθανώς ισχύει και για τα καταφύγια.
Νοημοσύνη χωρίς συνείδηση
Κατά κάποιο τρόπο, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει ήδη υπερισχύσει του ανθρώπινου εγκεφάλου. Ένα εργαλείο γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί να είναι ειδικός στη μεσαιωνική ιστορία τη μία στιγμή και να λύνει πολύπλοκες μαθηματικές εξισώσεις την επόμενη.
Ορισμένες εταιρείες τεχνολογίας λένε ότι δεν γνωρίζουν πάντα γιατί τα προϊόντα τους ανταποκρίνονται με αυτόν τον τρόπο. Η Meta λέει ότι υπάρχουν ορισμένα σημάδια ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης της βελτιώνονται μόνα τους.
Τελικά, όμως, όσο έξυπνες κι αν γίνουν οι μηχανές, βιολογικά ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξακολουθεί να κερδίζει. Έχει περίπου 86 δισεκατομμύρια νευρώνες και 600 τρισεκατομμύρια συνάψεις, πολύ περισσότερους από τα τεχνητά ισοδύναμα.
Ο εγκέφαλος δεν χρειάζεται να κάνει παύσεις μεταξύ των αλληλεπιδράσεων και προσαρμόζεται συνεχώς σε νέες πληροφορίες.
«Αν πείτε σε έναν άνθρωπο ότι έχει βρεθεί ζωή σε έναν εξωπλανήτη, θα το μάθει αμέσως και αυτό θα επηρεάσει την κοσμοθεωρία του στο μέλλον. Για ένα LLM [Large Language Model], θα το γνωρίζει αυτό μόνο εφόσον του το επαναλαμβάνετε συνεχώς ως γεγονός», λέει ο κ. Hodjat.
«Οι LLM επίσης δεν έχουν μεταγνώση, που σημαίνει ότι δεν γνωρίζουν ακριβώς τι γνωρίζουν. Οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν μια ενδοσκοπική ικανότητα, που μερικές φορές αναφέρεται ως συνείδηση, που τους επιτρέπει να γνωρίζουν τι γνωρίζουν.»
Είναι ένα θεμελιώδες μέρος της ανθρώπινης νοημοσύνης – και ένα που δεν έχει ακόμη αναπαραχθεί σε εργαστήριο.
