Σημαντικό αντίκτυπο στις αμερικανικές εταιρείες θα μπορούσε να έχει η σειρά περιορισμών που έχει επιβάλει η Κίνα στις εξαγωγές μπαταριών, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg.
Το Πεκίνο έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν τις σπάνιες γαίες ως εργαλείο στον εμπορικό πόλεμο με την Ουάσινγκτον. Αλλά με την κυρίαρχη θέση που κατέχει στη βιομηχανία μπαταριών, η Κίνα έχει εντοπίσει ένα άλλο εργαλείο με το οποίο μπορεί να ασκήσει πόλεμο στις εμπορικές συνομιλίες, καθώς οι ΗΠΑ χρειάζονται ολοένα και περισσότερο αποθήκευση ενέργειας για την υποστήριξη κέντρων δεδομένων και τη σταθεροποίηση του δικτύου.
Τι προβλέπουν οι περιορισμοί
Οι περιορισμοί, οι οποίοι τίθενται σε ισχύ στις 8 Νοεμβρίου, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα της αλυσίδας εφοδιασμού μπαταριών. Περιλαμβάνουν μπαταρίες ιόντων λιθίου μεγάλης κλίμακας που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση ενέργειας, καθώς και υλικά καθόδου και ανόδου και μηχανήματα κατασκευής μπαταριών, όλες τεχνολογίες όπου η Κίνα έχει ισχυρό προβάδισμα.
Οι κινεζικές μπαταρίες ιόντων λιθίου σε κλίμακα δικτύου αντιπροσώπευαν περίπου το 65% των εισαγωγών των ΗΠΑ
Όπως και με τους προηγούμενους περιορισμούς, οι νέοι κανόνες απαιτούν από τις εταιρείες μπαταριών να λαμβάνουν άδειες από το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου πριν από την εξαγωγή των προϊόντων τους. Αυτό το σύστημα επιτρέπει στο Πεκίνο να μετατρέπει επιλεκτικά τις εξαγωγές σε όπλα.
«Ενώ δεν επηρεάζει τόσο ευρύ φάσμα βιομηχανιών όσο άλλοι κινεζικοί έλεγχοι εξαγωγών, η κυριαρχία της Κίνας στις αλυσίδες εφοδιασμού μπαταριών σημαίνει ότι μπορούν να πιέσουν σκληρά και μπορεί να γίνει αισθητή αρκετά γρήγορα από τις αμερικανικές εταιρείες» τονίζει ο Matthew Hales, αναλυτής που ειδικεύεται στο εμπόριο και τις αλυσίδες εφοδιασμού στο BloombergNEF.
Κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2025, οι κινεζικές μπαταρίες ιόντων λιθίου σε κλίμακα δικτύου αντιπροσώπευαν περίπου το 65% των εισαγωγών των ΗΠΑ, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία από το BNEF. Οι περιορισμοί στις εξαγωγές θα επηρεάσουν αυτούς τους τύπους μπαταριών, ανέφεραν οι αναλυτές.
Μπαταρίες Vs Chips
Η αποθήκευση μπαταριών είναι κρίσιμη για τις ΗΠΑ καθώς η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται, λόγω της άνθησης της τεχνητής νοημοσύνης. Τα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ υπερδιπλασίασαν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από το 2017 έως το 2023, σύμφωνα με έκθεση του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να τριπλασιαστεί έως και το 2028, σημειώνει η έκθεση.
Ενώ η άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης στην Κίνα περιορίζεται από την πρόσβαση σε προηγμένα τσιπ από τις ΗΠΑ, «το κομμάτι της ζήτησης ενέργειας είναι ο περιορισμός στις ΗΠΑ για την υποδομή κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης» σημείωνει η Emily Kilcrease, διευθύντρια του Προγράμματος Ενέργειας, Οικονομικών και Ασφάλειας στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια.
Οι μπαταρίες μεγάλης κλίμακας βοηθούν στην αποθήκευση της πλεονάζουσας ανανεώσιμης ενέργειας και στην απελευθέρωσή της όταν χρειάζεται ηλεκτρική ενέργεια. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή των διακοπών ρεύματος και στην ενίσχυση της σταθερότητας του δικτύου.
Πρακτικά ανύπαρκτη πριν από μια δεκαετία, η εγκατάσταση μπαταριών σε κλίμακα κοινής ωφέλειας στις ΗΠΑ έφτασε τα 26 γιγαβάτ το 2024. Μόνο στο Τέξας, περίπου 4 γιγαβάτ χωρητικότητας μπαταριών – αρκετή για την παροχή ενέργειας για περίπου 3 εκατομμύρια σπίτια – τέθηκαν σε λειτουργία πέρυσι. Έως και 136 γιγαβάτ νέας χωρητικότητας αναμένεται να προστεθούν σε όλη τη χώρα την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με το BNEF. Μεγάλο μέρος αυτής της προσφοράς θα πρέπει να προέρχεται από την Κίνα και δεν μπορεί εύκολα να αντικατασταθεί από άλλες χώρες, δήλωσε ο Hales.
Η παραγωγική ικανότητα των ΗΠΑ σε μπαταρίες έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν μπορεί να καλύψει την εγχώρια ζήτηση για αποθήκευση ενέργειας. Αυτά τα εργοστάσια θα επηρεαστούν επίσης από τους νέους περιορισμούς της Κίνας. Το ασιατικό έθνος ελέγχει περίπου το 96% της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας ανόδου, σύμφωνα με το BNEF, και το 85% της καθοδικής του ικανότητας.
Η συμπερίληψη αυτών των βασικών εξαρτημάτων στα μέτρα του Πεκίνου αντιπροσωπεύει μια «τεράστια κλιμάκωση», επειδή οι εταιρείες εκτός Κίνας εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτά, δήλωσε ο Cory Combs, επικεφαλής έρευνας κρίσιμων ορυκτών και αλυσίδας εφοδιασμού στην εταιρεία συμβούλων Trivium China.
To ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Υπάρχει επίσης ένας άλλος παράγοντας που περιπλέκει την κατάσταση: Οι αναλυτές θεωρούν τα μέτρα της Κίνας όχι μόνο ως κρίσιμη πηγή μόχλευσης στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, αλλά και ως μέσο διατήρησης του ανταγωνιστικού της πλεονεκτήματος.
«Νομίζω ότι έχουν δηλώσει πολύ ξεκάθαρα ότι δεν θέλουν να παραδώσουν βασικές τεχνολογίες», δήλωσε η Ilaria Mazzocco, ανώτερη ερευνήτρια με εξειδίκευση στην κινεζική βιομηχανία καθαρής ενέργειας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών. «Νομίζω ότι πραγματικά επιδιώκουν να γίνουν η κορυφαία δύναμη σε αυτόν τον κλάδο για τις επόμενες δεκαετίες».
Το πόσο η Κίνα τελικά θα αποφασίσει να αξιοποιήσει την επιρροή της στις μπαταρίες πιθανότατα θα εξαρτηθεί εν μέρει από το αποτέλεσμα των εμπορικών συνομιλιών. Η Κίνα επέτρεψε την επαναφορά των αποστολών σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ μετά την επίτευξη συμφωνίας με την κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούνιο.
