ΔΝΤ: Το παγκόσμιο χρέος οδεύει στα επίπεδα μετά το τέλος του ΒΠΠ

Το παγκόσμιο χρέος οδεύει να ξεπεράσει το 100% στο τέλος της δεκαετίας φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδό του από το 1948, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με το Fiscal Monitor του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που προτρέπει τις χώρες να δημιουργήσουν αποθεματικά ασφαλείας για να προστατευτούν από τους οικονομικούς κινδύνους. Επιπλέον προτρέπει τις ΗΠΑ να σταθεροποιήσουν το χρέος μειώνοντας το έλλειμμα.

Ο Βίτορ Γκάσπαρ, επικεφαλής του τμήματος δημοσιονομικών υποθέσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, περιέγραψε ένα «δυσμενές αλλά εύλογο σενάριο» όπου τα επίπεδα παγκόσμιου δημόσιου χρέους θα μπορούσαν να εκτοξευθούν έως και στο 123% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας λίγο κάτω από το ιστορικό υψηλό του 132% που επιτεύχθηκε αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Από την άποψή μας, η πιο ανησυχητική κατάσταση θα ήταν αυτή στην οποία θα υπήρχε χρηματοπιστωτική αναταραχή» υπογράμμισε σε συνέντευξή του, επικαλούμενος ξεχωριστή έκθεση του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε την Τρίτη και η οποία προειδοποιούσε για μια πιθανή «άτακτη» διόρθωση της αγοράς. Αυτό θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν δημοσιονομικό-χρηματοοικονομικό «βρόχο καταστροφής», όπως αυτόν που συνέβη κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης δημόσιου χρέους που ξεκίνησε το 2010,υπογράμμισε.

Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους

Η αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους προσθέτει πίεση στους προϋπολογισμούς των κυβερνήσεων, καθώς και αυξάνονται οι αμυντικές δαπάνες και η γήρανση του πληθυσμού,αναφέρει το ΔΝΤ.

«Ξεκινώντας από τα πολύ υψηλά ελλείμματα και χρέη, η επιμονή των δαπανών πάνω από τα φορολογικά έσοδα θα ωθήσει το χρέος σε ολοένα και υψηλότερα ύψη, απειλώντας τη βιωσιμότητα και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», δήλωσε το ΔΝΤ. Υπάρχει κίνδυνος το παγκόσμιο χρέος να φτάσει το 123% του ΑΕΠ το 2029, σύμφωνα με το Ταμείο.

Η έκθεση του ΔΝΤ σημείωσε ότι η περίοδος φθηνού δανεισμού μεταξύ της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και του χτυπήματος της πανδημίας έχει τελειώσει, με το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους να έχει ήδη επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς.

«Τα επιτόκια έχουν αυξηθεί σημαντικά στις παγκόσμιες αγορές και η μελλοντική τους πορεία είναι εξαιρετικά αβέβαιη», αναφέρει η έκθεση.

Το Ταμείο πρόσθεσε ότι ένα «σημαντικό μέρος» των δημόσιων δαπανών πηγαίνει στην πληρωμή μισθών, με μέσο όρο 25% των δαπανών στις προηγμένες οικονομίες και 28% στις αναδυόμενες οικονομίες. «Οι δαπάνες για συντάξεις, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη, καθώς και για μισθούς, τείνουν να είναι επίμονες», σύμφωνα με την έκθεση.

Μαξιλάρι ασφαλείας

Το ΔΝΤ προτρέπει τόσο τις προηγμένες οικονομίες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες να μειώσουν τα επίπεδα χρέους τους, να μειώσουν τα ελλείμματα και να δημιουργήσουν αποθέματα ασφαλείας.

Προηγούμενη έρευνα του ΔΝΤ έδειξε ότι οι χώρες με περισσότερο δημοσιονομικό χώρο ήταν σε καλύτερη θέση να περιορίσουν τις ζημιές στην απασχόληση και την οικονομική δραστηριότητα σε περίπτωση σοβαρών δυσμενών σοκ σε συνδυασμό με χρηματοπιστωτική κρίση, σημείωσε ο Γκασπάρ.

Το χρέος των πλούσιων οικονομιών έναντι των αναδυόμενων

Στο τελευταίο του Fiscal Monitor, το ΔΝΤ σημείωσε ότι οι πλούσιες οικονομίες είχαν επίπεδα δημόσιου χρέους ήδη μεγαλύτερα από το 100% του ΑΕΠ ή προβλέπεται να ξεπεράσουν αυτό το επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά, της Κίνας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας και της Βρετανίας.

Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν θεωρείται χαμηλός έως μέτριος, καθώς αυτές οι χώρες έχουν αγορές κρατικών ομολόγων με βάθος και περισσότερες επιλογές πολιτικής, ενώ πολλές αναδυόμενες αγορές και χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν λιγότερους πόρους και αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος δανεισμού, παρά τους σχετικά χαμηλούς δείκτες χρέους τους.

Τι χρωστάνε  ΗΠΑ – Κίνα

Στις ΗΠΑ, το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ ξεπέρασε την κορύφωση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κατά τη διάρκεια της πανδημίας και προβλέπεται να ξεπεράσει το 140% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, υπογράμμισε ο Γκάσπαρ.

Σημείωσε ότι οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ θα παροτρύνουν τις αρχές των ΗΠΑ να σταθεροποιήσουν το χρέος μειώνοντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά τη διάρκεια μιας επερχόμενης αξιολόγησης της οικονομίας των ΗΠΑ που ξεκινά τον επόμενο μήνα.

Η μείωση του ελλείμματος των ΗΠΑ θα βοηθήσει στην εξισορρόπηση της οικονομίας των ΗΠΑ, απελευθερώνοντας παράλληλα πόρους για τον ιδιωτικό τομέα στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, συμβάλλοντας στη μείωση των επιτοκίων και καθιστώντας τις συνθήκες χρηματοδότησης πιο ευνοϊκές,είπε χαρακτηριστικά.

Το δημόσιο χρέος της Κίνας αυξάνεται επίσης απότομα, από το 88,3% του ΑΕΠ στο αναμενόμενο 113% έως το 2029, προβλέπει το ΔΝΤ, το οποίο σχεδιάζει επίσης μια τακτική αξιολόγηση της οικονομίας της Κίνας τον επόμενο μήνα.

Κίνα και ΗΠΑ στη Στρογγυλή Τράπεζα για το Παγκόσμιο Κρατικό Χρέος

Κορυφαίοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Κίνας θα συμμετάσχουν στη συνεδρίαση της Στρογγυλής Τράπεζας για το Παγκόσμιο Κρατικό Χρέος την Τετάρτη, όπου βασικό θέμα είναι η έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τα τραπεζικά δάνεια που έχουν περιπλέξει τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών.

Η επικεφαλής στρατηγικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ceyla Pazarbasioglu, ανέφερε ότι η συνεχιζόμενη συμμετοχή των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου στη στρογγυλή τράπεζα, παρά τον σφοδρό εμπορικό πόλεμο που τις χωρίζει, έδειξε τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν τα υψηλά επίπεδα χρέους που πλήττουν τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Υπογράμμισε ότι η στρογγυλή τράπεζα που δημιουργήθηκε το 2023 οδήγησε σε πρόοδο στη συντόμευση των χρονοδιαγραμμάτων των επίσημων αναδιαρθρώσεων χρέους και της αναδιάρθρωσης του ομολογιακού χρέους, αλλά υπάρχει περισσότερη δουλειά που πρέπει να γίνει σχετικά με το μη ομολογιακό χρέος.

«Αυτές οι συζητήσεις ήταν σημαντικές για να έρθουν όλοι στο ίδιο μήκος κύματος», είπε. «Το γεγονός ότι αύριο θα έχουμε τον Υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ (Scott Bessent) εκεί, η Κίνα θα είναι εκεί και άλλοι θα είναι εκεί, είναι ένα σημάδι ότι εξακολουθούν να είναι αφοσιωμένοι σε αυτή τη συζήτηση».

 Η Pazarbasioglu υπογράμμισε ότι η διαφάνεια είναι μια κοινή ανησυχία, ειδικά όσον αφορά τις συμμετοχές σε μη ομολογιακό χρέος. «Θα ήθελαν να δουν περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά το χρέος. Υποστηρίζουν πλήρως αυτή την προσπάθεια δημοσίευσης δεδομένων από τους οφειλέτες».

Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες συναντώνται στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα για τις ετήσιες συναντήσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου οι αξιωματούχοι συζητούν επιλογές πολιτικής για την αντιμετώπιση της αργής ανάπτυξης, του επίμονου πληθωρισμού και των δημοσιονομικών περιορισμών.