Γάζα: Οι κινήσεις Νετανιάχου φοβίζουν τους Ευρωπαίους

Το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα έχει προκαλέσει ανησυχία στην Ευρώπη, παρά τις ελπίδες για ειρήνη που έχει καλλιεργήσει. Ιδιωτικά και πίσω από τα φώτα, όλοι φοβούνται ότι το Ισραήλ πρέπει να παραμείνει πιστό στη συμφωνία. Και γνωρίζουν επίσης ότι για να γίνει αυτό, δεν πρέπει να σταματήσει η πίεση προς τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο οποίος βασίζεται στον Ντόναλντ Τραμπ.

Επίσης, σύμφωνα με το Politico, ιδιωτικά, οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες λένε ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα ξεχαστούν οι θάνατοι δεκάδων χιλιάδων αμάχων. Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, το είπε και ανοιχτά. Ότι οι υπεύθυνοι για τη γενοκτονία στη Γάζα πρέπει να λογοδοτήσουν.

Αλλά δεν είναι μόνο λόγοι δικαιοσύνης που βρίσκονται πίσω από τα κίνητρά τους.

Φόβος και ανακούφιση

Μετά από δύο χρόνια πολέμου, στην Ευρώπη επικρατεί ανακούφιση που απελευθερώθηκαν οι Ισραηλινοί όμηροι και υπάρχει επιτέλους ελπίδα για ειρήνη. Ωστόσο, μιλώντας στο Politico, αρκετοί εκφράζουν αμφιβολίες για βασικά μέρη του σχεδίου Τραμπ.

Κυρίως λόγω της ασάφειάς του σχετικά με τη διακυβέρνηση της Γάζας, την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τον παλαιστινιακό θύλακα, αλλά και τον ρόλο της Χαμάς και τον αφοπλισμό της. Και αυτά τα σημεία είναι που μπορεί να βοηθήσουν τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να υπαναχωρήσει. Για τον λόγο αυτό, οι Ευρωπαίοι θέλουν να συνεχιστεί η πίεση προς την ισραηλινή κυβέρνηση.

Ο ρόλος του Ντόναλντ Τραμπ σε αυτό το σημείο είναι κομβικός. Και το έργο αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο από εδώ και πέρα.

Νετανιάχου, ακροδεξιά και εκλογές

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι στην κυριολεξία στριμωγμένος στα σχοινιά. Από τη μία πλευρά έχει σε εξέλιξη δικαστικές έρευνες για διαφθορά και έρχονται εκλογές το 2026. Για να μπορέσει να διασωθεί, ίσως αλλάξει ξανά στάση και αποσυρθεί από τη συμφωνία εκεχειρίας. Θέλει έως τις εκλογές να διατηρήσει ενωμένη την κυβέρνησή του.

Αλλά αυτή η ενότητα εξαρτάται από τα ακροδεξιά κόμματα-συμμάχους του, τα οποία δεν ήθελαν τη συμφωνίας κατάπαυσης πυρός. Οι ηγέτες τους, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ (υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας) και Μπεζαλέλ Σμότριτς (υπουργός Οικονομικών), όχι μόνο διαφωνούν με τη συμφωνία, αλλά έχουν ζητήσει προσάρτηση των παλαιστινιακών εδαφών. Ο Μπεν-Γκβιρ απείλησε να παραιτηθεί από την κυβέρνηση σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Μιλώντας στο Reuters, ο Νίμροντ Γκόρεν, πρόεδρος της ισραηλινής δεξαμενής σκέψης Mitvim, επισήμανε ότι «εισερχόμαστε σε μια πολιτική χρονιά όπου όλα σχετίζονται με προεκλογικές εκστρατείες. Και οι υπολογισμοί του Νετανιάχου μπορεί να μετατραπούν από υποχώρηση σε πίεση και σε προσπάθεια διασφάλισης της πολιτικής του επιβίωσης».

Μιλώντας στην Κνεσέτ, ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε ακόμη και να δοθεί χάρη στον Νετανιάχου σε σχέση με τις κατηγορίες διαφθοράς. Κίνηση που ερμηνεύθηκε ποικολοτρόπως. Ίσως και ως προσπάθεια να τον κρατήσει πιστό στη συμφωνία.

Η πίεση στην Ευρώπη

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, από τη δική τους πλευρά, δέχονται πίεση και από την κοινή γνώμη των χωρών τους. Η καταστροφή της Γάζας και οι θάνατοι περισσότερων από 60.000 ανθρώπων απαιτούν λογοδοσία, δικαιοσύνη και ένα κατάλληλα χρηματοδοτούμενο σχέδιο ανοικοδόμησης.

Συνεπώς, σύμφωνα με αξιωματούχο που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Politico, και η Ευρώπη πρέπει να πιέσει. «Για να άρουμε την πίεση, πρέπει το Ισραήλ να ανταποκριθεί», σημείωσε. Άλλωστε ο πόλεμος στη Γάζα πόλωσε και τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Καθώς οι συνθήκες στη Λωρίδα της Γάζας επιδεινώνονταν, άνθρωποι πέθαιναν από πείνα και άμαχοι διαρκώς σκοτώνονταν, οι ηγέτες της ΕΕ έχασαν την υπομονή τους.

Αναγνωρίσεις Παλαιστινιακού κράτους και κυρώσεις

Η αναγνώριση Κράτους της Παλαιστίνης, από τη Γαλλία, που έδειξε τον δρόμο, και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες έπαιξε σημαντικό ρόλο, παρ’ όλο που ακόμη δεν έχει απτά αποτελέσματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια σειρά κυρώσεων και ποινών που αποσκοπούν στο να πλήξουν το εμπόριο και τη συνεργασία με το Ισραήλ. Ωστόσο, λόγω της διαφωνίας μεταξύ των 27, η πρόταση δεν πέρασε και τα σχέδια έμειναν στον αέρα. Και ο φόβος είναι ότι αυτή η διαφωνία θα μπορούσε να έχει συνέπειες και στο μέλλον.

Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος που μίλησε στο Politico είπε το Ισραήλ πρέπει να λογοδοτήσει γι’ αυτό που ορισμένοι έχουν χαρακτηρίσει «γενοκτονία» στη Γάζα. «Αυτό που είναι πολύ σημαντικό σε μια ειρηνευτική διαδικασία είναι να αποδίδεται δικαιοσύνη και να αποδίδεται λογοδοσία. Ας μην ξεχνάμε ότι 60.000 αθώοι άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, ότι η Γάζα έχει καταστραφεί», σημείωσε.

Εμπάργκο όπλων και απειλές

Ακόμη και η Γερμανία, που σε όλη τη διάρκεια του πολέμου είχε σταθεί στο πλευρό του Ισραήλ, στο αποκορύφωμα της ανθρωπιστικής κρίσης, απαγόρευσε την εξαγωγή οποιουδήποτε όπλου στο Ισραήλ που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στη Γάζα. Τώρα, η κυβέρνηση Μερτς ετοιμάζεται να επανεξετάσει τα μέτρα –αν τηρούνται οι όροι για άρση των περιορισμών.

Η Γαλλία επιθυμεί επίσης να διατηρηθεί κάποια διαπραγματευτική ισχύς. Σύμφωνα με Γάλλο πρώην αξιωματούχο «είναι πολύ πρόωρο» να σταματήσει η πίεση στο Ισραήλ. «Πρέπει να διατηρήσουμε την απειλή κυρώσεων και να θέσουμε όρους για την άρση τους. Ό,τι πήραμε από τον Νετανιάχου, έγινε υπό πίεση. Δεν είναι η στιγμή να τη μειώσουμε».

Και στη Βρετανία, βουλευτής των Εργατικών συμφώνησε ότι είναι πολύ νωρίς για να εξεταστεί η άρση των κυρώσεων. «Έχω την ισχυρή αίσθηση ότι η πίεση στο Ισραήλ εξακολουθεί να είναι απαραίτητη», είπε.

REUTERS/Ebrahim Hajjaj

Ο ρόλος της Ευρώπης

Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πιέζουν για έχουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία που ακολουθεί. Θέλουν μια θέση στο «Συμβούλιο Ειρήνης» του σχεδίου Τραμπ. Αυτό που φοβούνται στις Βρυξέλλες είναι ότι οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να το εκμεταλλευθούν ώστε κατασκευαστικές εταιρείες να βγάλουν χρήματα ανοικοδομώντας τη Γάζα από τα ερείπια.

Ωστόσο, η μέχρι στιγμής αδυναμία της ΕΕ να συμφωνήσει στην επιβολή κυρώσεων ή ποινών στο Ισραήλ φαίνεται να έχει αποδυναμώσει την επιρροή της στην Μέση Ανατολή. Διπλωμάτης από χώρα του Κόλπου δήλωσε ότι η ΕΕ «έλειπε» κατά τη διάρκεια της κρίσης. Συνεπώς, δεν ήταν καθόλου σαφές ποιο ρόλο θα μπορούσε να έχει στο μέλλον.

Η ανοικοδόμηση της Γάζας εκτιμάται ότι θα κοστίσει πάνω από 50 δισ. δολάρια. Η ΕΕ θα βάλει πολλά χρήματα στο έργο, αλλά δεν θέλει μόνο να πληρώνει λογαριασμούς. Αξιωματούχος είπε ότι επιδιώκει να έχει ρόλο «έντιμου διαμεσολαβητή», αλλά οι υπόνοιες είναι σαφείς. Δεν θα χρηματοδοτήσουν τις αμερικανικές κατασκευαστικές έτσι απλά.

Από την πλευρά της Βρετανίας, η ανησυχία είναι ότι οι ΗΠΑ θέλουν αν όχι όλα τα έργα, σίγουρα τη μερίδα του λέοντος. Ο Ντόναλντ Τραμπ το είπε εμμέσως, πλην σαφώς, στο Σαρμ Ελ Σέιχ: «Κανείς δεν ξέρει να χτίζει καλύτερα από εμάς».

Γιατί χρειάζονται τον Τραμπ

Ωστόσο, η πίεση των ΗΠΑ στο Ισραήλ είναι αναγκαία. Τουλάχιστον, το τελευταίο διάστημα δείχνει αποφασισμένος να το κάνει. Πίεσε τον Νετανιάχου να ζητήσει συγγνώμη από το Κατάρ, μετά την επίθεση στην Ντόχα. Επίσης, ακόμη και μέσα στην Κνεσέτ, είπε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό: «Λοιπόν,  τώρα μπορείς να γίνεις λίγο πιο ευγενικός, Μπίμπι. Δεν είσαι πια σε πόλεμο».

«Ένα πράγμα που έχει κάνει ο Πρόεδρος Τραμπ με το Ισραήλ… είναι ότι δεν προσπαθεί να πάει με τα νερά όλων», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος στο Reuters. «Ουσιαστικά, στήριξε 100% το Ισραήλ. Αλλά χάρη σε αυτό, μπόρεσε να τους φέρει στη σωστή κατεύθυνση».

Ο Ισραηλινός δημοσκόπος Μίτσελ Μπαράκ, που εργάστηκε για τον Νετανιάχου τη δεκαετία του 1990, δήλωσε ότι ο Ισραηλινός ηγέτης δεν είχε άλλη επιλογή. Έπρεπε να «ευθυγραμμιστεί» με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο ο Τραμπ βρίσκεται στον Λευκό Οίκο.

Πηγή: In.gr