Βασικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας όπως η ενέργεια, τα χρηματοοικονομικά, η στρατιωτική βιομηχανική βάση, οι ειδικές οικονομικές ζώνες, καθώς και παράγοντες που διευκολύνουν και κερδοσκοπούν στον πόλεμο στοχεύουν τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο 19ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ το οποίο εγκρίθηκε από τα κράτη μέλη την Πέμπτη.
Χαιρετίζοντας την υιοθέτηση του νέου πακέτου, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η πλήρης απαγόρευση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και η περαιτέρω καταστολή του σκιώδους στόλου αποτελούν τις ισχυρότερες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα στον κρίσιμο ενεργειακό τομέα της Ρωσίας. Ισχυρά μέτρα στοχεύουν επίσης στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και τις υποδομές (συμπεριλαμβανομένων για πρώτη φορά των κρυπτονομισμάτων), καθώς και στο εμπόριο.
Τα μέτρα στοχεύουν επίσης στον τομέα των υπηρεσιών και ενισχύουν τα εργαλεία κατά της καταστρατήγησης. Με αυτό το πακέτο, ο αριθμός των καταχωρημένων πλοίων στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας φτάνει συνολικά τα 557.
Πιο αναλυτικά, το 19ο πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει:
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΜΕΤΡΑ
- Απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την 1η Ιανουαρίου 2027 για μακροπρόθεσμες συμβάσεις και εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος των κυρώσεων για βραχυπρόθεσμες συμβάσεις.
- Πλήρης απαγόρευση συναλλαγών στις μεγάλες εταιρείες Rosneft και Gazprom Neft: Τα νέα μέτρα καταργούν την εξαίρεση για τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Rosneft και της Gazprom Neft στην ΕΕ. Εξαιρούνται η εισαγωγή πετρελαίου από τρίτες χώρες, όπως το Καζακστάν, και η μεταφορά πετρελαίου που συμμορφώνεται με το ανώτατο όριο τιμών πετρελαίου σε τρίτες χώρες.
- Η ΕΕ λαμβάνει επίσης μέτρα κατά σημαντικών φορέων εκμετάλλευσης τρίτων χωρών που επιτρέπουν τις ροές εσόδων της Ρωσίας. Αυτό περιλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων σε κινεζικές οντότητες – δύο διυλιστήρια και έναν έμπορο πετρελαίου – που είναι σημαντικοί αγοραστές ρωσικού αργού πετρελαίου.
- Απαγόρευση εισαγωγής μιας παραλλαγής υγροποιημένου αερίου πετρελαίου (LPG): Αυτό το μέτρο αντιμετωπίζει την καταστρατήγηση, καθώς ορισμένα κράτη μέλη αναφέρουν ότι αυτή η παραλλαγή έχει χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη των υφιστάμενων περιορισμών για το LPG.
- 117 επιπλέον καταχωρίσεις πλοίων: Με αυτές τις νέες καταχωρίσεις, συνολικά 557 πλοία του σκιώδους στόλου της Ρωσίας έχουν πλέον καταχωριστεί από την ΕΕ. Υπόκεινται σε απαγόρευση πρόσβασης σε λιμένες και απαγόρευση λήψης υπηρεσιών. Η ΕΕ συνεχίζει να διεξάγει επαφές με τα κράτη σημαίας για να διασφαλίσει ότι τα νηολόγια πλοίων δεν επιτρέπουν σε αυτά τα δεξαμενόπλοια να πλέουν υπό τη σημαία τους.
- Επιπλέον κυρώσεις επιβάλλονται κυρίως σε όλη την αλυσίδα αξίας του σκιώδους στόλου, συμπεριλαμβανομένης της Litasco Middle East DMCC, του εξέχοντος φορέα ενεργοποίησης σκιώδους στόλου της Lukoil με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και στα ναυτιλιακά νηολόγια που παρέχουν ψευδείς σημαίες σε πλοία του σκιώδους στόλου. Επιπλέον, 2 εταιρείες εμπορίας πετρελαίου στο Χονγκ Κονγκ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) προστίθενται στο πεδίο εφαρμογής της απαγόρευσης συναλλαγών.
- Επέκταση της απαγόρευσης λιμενικών υποδομών: Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ να καταχωρίσει λιμάνια σε τρίτες χώρες που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας.
Τα νέα μέτρα περιλαμβάνουν επίσης πρόσθετες απαγορεύσεις σε υπηρεσίες που σχετίζονται με την ενέργεια, όπως επιστημονικές και τεχνικές υπηρεσίες (για παράδειγμα, γεωλογική έρευνα και χαρτογράφηση).
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
- Τραπεζικές συναλλαγές: 5 νέες τράπεζες στη Ρωσία προστίθενται στην απαγόρευση συναλλαγών. Κανένας φορέας της ΕΕ δεν θα μπορεί να συνεργαστεί με καμία από τις αναφερόμενες τράπεζες άμεσα ή έμμεσα.
- Πληρωμές: νέες απαγορεύσεις στις κάρτες πληρωμών και στο σύστημα γρήγορων πληρωμών της Ρωσίας (Mir και SBP). Τα μέτρα απαριθμούν επίσης 4 νέα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Λευκορωσία και το Καζακστάν που χρησιμοποιούν το ρωσικό σύστημα πληρωμών (SPFS).
- Κρυπτονομίσματα και ανταλλακτήρια: Η ΕΕ επιβάλλει πλήρεις κυρώσεις στον κατασκευαστή ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου stablecoin A7A5 με εγγύηση το ρούβλι, στον εκδότη αυτού του νομίσματος από το Κιργιστάν και σε μια σχετική μεγάλη πλατφόρμα συναλλαγών. Για πρώτη φορά, τα νέα μέτρα απαγορεύουν επίσης τη χρήση αυτού του κρυπτονομίσματος. Επιπλέον, οι κυρώσεις στοχεύουν άμεσα σε ένα ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στην Παραγουάη που έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο στην παράκαμψη των υφιστάμενων περιορισμών. Αυτό το βήμα σηματοδοτεί μια σημαντική εξέλιξη στο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ. Αντιμετωπίζοντας τη χρήση των stablecoins και των υπεράκτιων ανταλλακτηρίων, η ΕΕ στοχεύει να κλείσει τα κενά και να ενισχύσει την ακεραιότητα του πλαισίου οικονομικών κυρώσεων.
- Υπηρεσίες κρυπτονομισμάτων: Απαγορεύεται στους φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ να παρέχουν υπηρεσίες κρυπτονομισμάτων και ορισμένες υπηρεσίες fintech που επιτρέπουν στη Ρωσία να αναπτύξει τη δική της χρηματοοικονομική υποδομή και ενδεχομένως να παρακάμψει τις κυρώσεις.
- Συναλλαγές: Το πακέτο εισάγει απαγορεύσεις συναλλαγών σε 5 τράπεζες τρίτων χωρών στην Κεντρική Ασία που υποστηρίζουν την πολεμική οικονομία της Ρωσίας και ματαιώνουν την αποτελεσματικότητα των κυρώσεών μας. Απαγορεύεται στους φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ να πραγματοποιούν συναλλαγές με οποιονδήποτε από αυτούς τους χρηματοοικονομικούς φορείς.
ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Το πακέτο επεκτείνει τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις εξαγωγών για να διαταράξει και να αποδυναμώσει περαιτέρω το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ατομικές κυρώσεις («καταχωρίσεις») επιχειρηματιών και εταιρειών που αποτελούν μέρος του ρωσικού στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος, και φορείς εκμετάλλευσης από τα ΗΑΕ και την Κίνα που παράγουν ή προμηθεύουν στρατιωτικά και διπλής χρήσης αγαθά στη Ρωσία.
- Νέοι περιορισμοί εξαγωγών σε πρόσθετα είδη διπλής χρήσης και προηγμένες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων μετάλλων για την κατασκευή οπλικών συστημάτων και προϊόντων που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή προωθητικών καυσίμων, τα οποία δεν έχουν ακόμη κυρωθεί.
- Νέες απαγορεύσεις εξαγωγών σε είδη όπως άλατα και μεταλλεύματα, δομικά υλικά και είδη από καουτσούκ, που αντιστοιχούν σε αξία 155 εκατομμυρίων ευρώ εξαγωγών της ΕΕ σε τιμές 2024.
ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗΣ
- Αυτό το πακέτο προσθέτει 45 οντότητες στον κατάλογο όσων παρέχουν άμεση ή έμμεση υποστήριξη στο στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Ρωσίας ή εμπλέκονται σε καταστρατήγηση κυρώσεων. Σε αυτά περιλαμβάνονται 28 οντότητες που είναι εγκατεστημένες στη Ρωσία και 17 σε τρίτες χώρες (12 στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κονγκ, 3 στην Ινδία και 2 στην Ταϊλάνδη).
ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ
- Μέτρα που στοχεύουν στις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) της Ρωσίας: Αυτές οι ζώνες έχουν σχεδιαστεί για να προσελκύουν ξένες επενδύσεις και διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της ανάπτυξης υποδομών. Για να καταστεί σαφές ότι οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να μείνουν μακριά, το πακέτο προτείνει την απαγόρευση σύναψης νέων συμβάσεων με οποιαδήποτε οντότητα εγκατεστημένη εντός ορισμένων ρωσικών ΕΟΖ. Επιπλέον, δύο από αυτές τις ΕΟΖ – η Αλαμπάγκα και η Τεχνόπολη της Μόσχας – θα υπόκεινται σε απαγόρευση που ισχύει και για τις υφιστάμενες συμβάσεις. Αυτή η απόφαση – που ουσιαστικά επιβάλλει την εκποίηση – αντικατοπτρίζει την τεκμηριωμένη εστίαση αυτών των δύο ζωνών σε δραστηριότητες που συμβάλλουν στην πολεμική προσπάθεια.
- Απαγορεύσεις υπηρεσιών: Στο πλαίσιο των νέων μέτρων, η ΕΕ εισάγει απαγορεύσεις υπηρεσιών που εμποδίζουν την πρόσβαση της Ρωσίας σε προηγμένες ψηφιακές δυνατότητες εντός της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων διαστημικών υπηρεσιών και υπηρεσιών Τεχνητής Νοημοσύνης. Παράλληλα, η υφιστάμενη στοχευμένη απαγόρευση παροχής υπηρεσιών προς τη ρωσική κυβέρνηση θα ενισχυθεί. Μια νέα απαίτηση για προηγούμενη άδεια θα ισχύει για οποιεσδήποτε μη απαγορευμένες υπηρεσίες προς τη ρωσική κυβέρνηση, διασφαλίζοντας ότι όλες αυτές οι δραστηριότητες υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο και εποπτεία.
- Απαγόρευση αντασφάλισης: Τα νέα μέτρα απαγορεύουν τις υπηρεσίες αντασφάλισης που αφορούν σκάφη και αεροσκάφη της ρωσικής κυβέρνησης ή Ρώσων προσώπων για έως και πέντε χρόνια μετά την πώλησή τους σε τρίτες χώρες. Ρώσοι διπλωμάτες: Τα νέα μέτρα εισάγουν την υποχρέωση για τους Ρώσους διπλωμάτες, που ταξιδεύουν στην ΕΕ πέραν της χώρας διαπίστευσής τους, να ενημερώνουν εκ των προτέρων το αρμόδιο κράτος μέλος της ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να επιβάλουν απαίτηση άδειας σε Ρώσους διπλωμάτες για ταξίδια στην επικράτειά τους, βάσει θεωρήσεων ή αδειών διαμονής που εκδίδονται από άλλο κράτος. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ολοένα και πιο εχθρικών δραστηριοτήτων πληροφοριών που υποστηρίζουν την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
- Παιδιά Ουκρανίας: Η ΕΕ ενισχύει την λογοδοσία όσων εμπλέκονται σε απαγωγές, αναγκαστική αφομοίωση και κατήχηση Ουκρανών παιδιών, καταχωρίζοντας 11 επιπλέον άτομα. Προκειμένου να απλοποιηθούν οι μελλοντικές κυρώσεις σε άτομα που ευθύνονται για την απαγωγή, την αναγκαστική αφομοίωση και τη στρατιωτικοποιημένη εκπαίδευση Ουκρανών ανηλίκων, το Συμβούλιο εισάγει επίσης ένα νέο κριτήριο καταχώρισης.
ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ
- Το πακέτο αντικατοπτρίζει όλες τις εμπορικές διατάξεις του καθεστώτος κυρώσεων της Λευκορωσίας, όπως και στην προηγούμενη πρακτική. Το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης πέντε νέες καταχωρίσεις που σχετίζονται με το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα της Λευκορωσίας και το καθεστώς Λουκασένκο.
