ΕΤΕπ: Επενδύσεις 9,2 δισ. ευρώ για τη στέγαση, την ενέργεια και την υγεία των παιδιών

Σε μια ήπειρο που παλεύει με την ενεργειακή κρίση, την αύξηση των τιμών στα ακίνητα και τις προκλήσεις ενός γηράσκοντος πληθυσμού, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αναλαμβάνει δράση με ένα ιστορικό επενδυτικό σχέδιο ύψους 9,2 δισ. ευρώ.

Η απόφαση αυτή δεν αφορά μόνο αριθμούς, αλλά τη διαμόρφωση ενός νέου ευρωπαϊκού μοντέλου ανάπτυξης, όπου η καινοτομία συναντά την κοινωνική συνοχή και η τεχνολογία τίθεται στην υπηρεσία της καθημερινότητας.

Η χρηματοδότηση καλύπτει ένα ευρύ φάσμα έργων — από την αναβάθμιση της στέγασης και την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας, έως την επανάσταση στην παιδιατρική έρευνα.

Στόχος είναι να δοθεί ώθηση σε έργα που δεν αλλάζουν μόνο τον τρόπο που χτίζουμε ή θεραπεύουμε, αλλά τον τρόπο που ζούμε.

Το HousingTechEU της ΕΤΕπ: Η νέα εποχή της στέγασης

Κεντρικός πυλώνας του σχεδίου αποτελεί το HousingTechEU, ένα ταμείο 400 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκε από την EIB για να μεταμορφώσει την κατασκευαστική βιομηχανία της Ευρώπης.

Η πρωτοβουλία στοχεύει στη χρηματοδότηση καινοτόμων τεχνολογιών, νέων υλικών και βιομηχανικών λύσεων που μπορούν να μειώσουν το κόστος στέγασης, να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα και να επιταχύνουν την παραγωγή προσιτών κατοικιών.

Πρόκειται για το πρώτο πρόγραμμα του είδους του, που θα χρηματοδοτήσει μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις στον τομέα των κατασκευών, επιδιώκοντας να καλύψει το τεράστιο κενό που έχει δημιουργηθεί μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.

Η πρωτοβουλία συνδέεται άμεσα με το Σχέδιο Δράσης της ΕΤΕπ για Προσιτή και Βιώσιμη Στέγαση, το οποίο προβλέπει χρηματοδοτήσεις άνω των 4 δισ. ευρώ έως το 2025 για την ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών σε ποιοτικές, ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες.

Καινοτομία ή στασιμότητα; Το στοίχημα της κατασκευαστικής βιομηχανίας

Η EIB, μέσω των ερευνών της, επισημαίνει ότι μόνο μία στις τέσσερις κατασκευαστικές επιχειρήσεις στην ΕΕ εφαρμόζει κάποια μορφή καινοτομίας.

Συγκεκριμένα και σύμφωνα με την Έρευνα Χρηματοδότησης Επενδύσεων της ΕΤΕπ που πραγματοποιήθηκε το 2024, μόνο το 24% των κατασκευαστικών εταιρειών της ΕΕ εφαρμόζουν οποιαδήποτε μορφή καινοτομίας, ενώ το 76% δεν καινοτομεί, σε σύγκριση με το 68% σε όλους τους τομείς.

Μόνο το 24% των κατασκευαστικών εταιρειών της ΕΕ εφαρμόζουν κάποια μορφή καινοτομίας, ενώ το 76% δεν καινοτομεί

Επιπλέον, η συντριπτική πλειοψηφία των κατασκευαστικών εταιρειών είναι μικρές, γεγονός που εμποδίζει την υιοθέτηση της καινοτομίας.

Ταυτόχρονα, υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και  συγκεκριμένων δεξιοτήτων στον κατασκευαστικό τομέα.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, το εργατικό δυναμικό του κατασκευαστικού τομέα γερνάει ραγδαία και η ανησυχία είναι ότι η συρρίκνωσή του θα δυσχεράνει την επίτευξη μεγάλων επενδυτικών στόχων.

Η Τράπεζα φιλοδοξεί να αντιστρέψει αυτή την τάση ενισχύοντας τη ψηφιοποίηση, τη ρομποτική, την τεχνητή νοημοσύνη και την κυκλική κατασκευή, δηλαδή τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών και βιώσιμων διαδικασιών. Η αύξηση της παραγωγικότητας της αγοράς εργασίας μέσω της υιοθέτησης καινοτόμων πρακτικών είναι κρίσιμη για τη μείωση της πίεσης του εργατικού δυναμικού στον κατασκευαστικό τομέα.

Βασικές καινοτομίες στον τομέα που θα μπορούσαν να αυξήσουν την ταχύτητα των κατασκευών, να μειώσουν το κόστος σε μεγάλη κλίμακα, και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού, περιλαμβάνουν τις βιομηχανικές κατασκευές, την ψηφιοποίηση και τη Μοντελοποίηση Πληροφοριών Κτιρίων (BIM), τη ρομποτική και την Τεχνητή Νοημοσύνη στον κατασκευαστικό κλάδο, τις κυκλικές κατασκευές και τα νέα βιώσιμα δομικά υλικά.

Εταιρείες που «δείχνουν τον δρόμο»

Πολλές από αυτές τις τεχνολογίες έχουν ήδη αναπτυχθεί και το ζήτημα αφορά περισσότερο την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών στον τομέα και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορέων.

Οι προκλήσεις που εμποδίζουν τη διάδοση των τελευταίων τεχνολογιών σχετίζονται με το διαφαινόμενο ρίσκο, την έλλειψη προβλέψιμης ζήτησης από τον τελικό καταναλωτή και τα ζητήματα των δεξιοτήτων, δεδομένης της κυριαρχίας των μικρών επιχειρήσεων στον τομέα.

Οι εταιρείες που δημιουργούν προσιτή στέγαση μπορούν δυνητικά να παρέχουν τον τρόπο και τιες πολιτικές για να τεστάρουν καινοτόμες λύσεις και να τις αναπτύξουν σε μεγάλη κλίμακα.

Η ΕΤΕπ αναφέρει στα δελτία τύπου της ορισμένα case studies εταιρειών που καινοτομούν.

Για παράδειγμα, η εταιρεία Gropyus έχει αναπτύξει μια μέθοδο παραγωγής πολυώροφων ξύλινων κατοικιών χρησιμοποιώντας μια διαδικασία που είναι ψηφιοποιημένη, πλήρως αυτοματοποιημένη και βιομηχανοποιημένη.

Άλλη εταιρεία, η Ulma, κατασκευάζει ένα εργοστάσιο για την παραγωγή νέων, βιώσιμων δομικών υλικών, αναπτύσσοντας προηγμένες τεχνολογίες κατασκευής για τον κατασκευαστικό τομέα και αρχιτεκτονικές λύσεις από πολυμερές σκυρόδεμα.

Η Bekaert επενδύει στην αυτοκινητοβιομηχανία του Βελγίου ενώ η Honext αναπτύσσει κατοχυρωμένη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τεχνολογία που μετατρέπει τα βιομηχανικά απόβλητα ινών σε υψηλής απόδοσης, πυράντοχες, ελαφριές ινοσανίδες – αποτελούμενες 100% από ανακυκλωμένες ίνες.

«Η Ευρώπη πρέπει να χτίσει πιο έξυπνα, όχι απλώς περισσότερο», λένε με νόημα στελέχη της Τράπεζας, επισημαίνοντας ότι η καινοτομία αποτελεί το κλειδί για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και ενεργειακών προκλήσεων.

Παιδιατρική επανάσταση: επένδυση στο μέλλον των παιδιών

Στο πλαίσιο του ίδιου πακέτου, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) ενέκρινε επένδυση στο πρώτο ευρωπαϊκό κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου αφιερωμένο αποκλειστικά στην παιδιατρική ιατρική.

Πρόκειται για μια πρωτοποριακή κίνηση που συνδέει την επιστημονική έρευνα με την επιχειρηματική καινοτομία, χρηματοδοτώντας την ανάπτυξη νέων θεραπειών και τεχνολογιών υγείας για παιδιά.

Το ταμείο θα αντλήσει ερευνητικά αποτελέσματα από παιδιατρικά νοσοκομεία και ακαδημαϊκά ιδρύματα και θα τα μετατρέπει σε καινοτόμα φάρμακα και ιατρικές λύσεις, καλύπτοντας ανάγκες που έως τώρα έμεναν εκτός εμπορικού ενδιαφέροντος.

Χρηματοδοτήσεις με ευρωπαϊκή και διεθνή διάσταση

Η νέα δέσμη επενδύσεων της Ετεπ δεν σταματά εδώ. Περιλαμβάνει επίσης έργα για προσιτή στέγαση στη Γερμανία, νοσοκομεία στην Ολλανδία, ανεμογεννήτριες στη Γερμανία και την Πορτογαλία, υποδομές νερού στην Ιταλία και τη Λιθουανία και βιώσιμες μεταφορές στην Πολωνία.

Εκτός ΕΕ, το EIF εγκρίνει νέα χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. ευρώ για ΜΜΕ στην Ουκρανία, συμβάλλοντας στην ανθεκτικότητα της τοπικής οικονομίας, ενώ η Ετεπ υποστηρίζει έργα για τον ιδιωτικό τομέα στην Αφρική, ενεργειακά δίκτυα στη Σερβία, νοσοκομεία και υδάτινες υποδομές στη Βραζιλία, καθώς και γεωθερμική ενέργεια στην Ισλανδία.

«Η Ευρώπη παραδίδει έργο»

Η πρόεδρος του Ομίλου ΕΤΕπ, Nadia Calviño, τόνισε ότι «η πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη και σε καλύτερα σπίτια αποτελεί θεμέλιο του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής».

Με τη νέα αυτή στρατηγική, η ΕΤΕπ επιχειρεί να μετατρέψει τις επενδύσεις σε πραγματική κοινωνική πρόοδο, αποδεικνύοντας ότι η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να συμβαδίζει με τη δικαιοσύνη, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία.

Η ΕΤΕπ επιχειρεί να μετατρέψει τις επενδύσεις σε πραγματική κοινωνική πρόοδο

Η κα. Calvino, στην ομιλία της κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου του Διοικητικού Συμβουλίου με την Κοινωνία των Πολιτών στο Λουξεμβούργο , τόνισε ότι «ως θεσμός θέλουμε να συνεργαζόμαστε μαζί σας, όταν διαμορφώνουμε τις πολιτικές μας», είπε η πρόεδρος προσθέτοντας ότι η ΕΤΕπ συναντιέται με όλους (κυβερνητικούς αξιωματούχους, πελάτες κτλ.) γιατί θέλει να γνωρίζει τον αντίκτυπο των έργων της στην πράξη.

«Και νομίζω ότι αυτό είναι μέρος του DNA μας, που μας κάνει πιο δυνατούς. Γιατί η κοινωνία των πολιτών είναι πιο σημαντική από ποτέ; Επειδή βρισκόμαστε πραγματικά σε ένα σημείο καμπής στην ιστορία. Υπάρχει ένας πολύ βαθύς μετασχηματισμός στην παγκόσμια τάξη που μας καθοδήγησε από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι μια εποχή βαθιών αλλαγών –  και μόλις επιστρέψαμε από τις ετήσιες συναντήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσιγκτον… Νιώθουμε γύρω μας ότι υπάρχει αυτή η αίσθηση αστάθειας, αστάθειας. Οι παλιές στρατηγικές συνεργασίες καταρρέουν, νέες συνεργασίες ίσως αναδύονται. Και αυτή η αβεβαιότητα φέρνει άγχος στους πολίτες και στις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο», είπε η πρόεδρος διευκρινίζοντας ότι ότι το μήνυμα που θέλει να περάσει είναι εκείνο των συνεργασιών και του αμοιβαίου σεβασμόυ.

Η Ετεπ ως μοχλός της νέας Ευρώπης

Το επενδυτικό πακέτο των 9,2 δισ. ευρώ δεν είναι απλώς μια σειρά από έργα – είναι ένα πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα.

Η ΕΤΕπ δηλώνει έτοιμη να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη μετάβαση προς μια «πράσινη», ψηφιακή και ανθεκτική Ευρώπη, δίνοντας προτεραιότητα στην ανθρώπινη διάσταση της ανάπτυξης.

Από την προσιτή στέγαση έως την παιδιατρική καινοτομία, η Τράπεζα δεν χρηματοδοτεί μόνο υποδομές – χρηματοδοτεί το μέλλον της Ευρώπης.