Κυρώσεις Τραμπ: «Μπλόκο» στο ρωσικό πετρέλαιο από Κίνα και Ινδία

Από ό,τι όλα δείχνουν η απόφαση των ΗΠΑ να προχωρήσουν σε στοχευμένες κυρώσεις εναντίον των ρωσικών ομίλων Rosneft και Lukoil, έχει αρχίσει ήδη  να αποκαλύπτει τις πρώτες επιπτώσεις της: εκτός από τον περιορισμό αυτόν καθ’ αυτόν για τους ενεργειακούς κολοσσούς, κλείνει επί της ουσίας και πολλά από τα παραθυράκια που έμεναν ανοικτά από προηγούμενα τιμωρητικά μέτρα.

Σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financial Times, ήδη η κορυφαία εταιρεία διύλισης της Ινδίας εξετάζει το ενδεχόμενο να σταματήσει τις αγορές πετρελαίου από τον μεγαλύτερο Ρώσο προμηθευτή της.  Παράλληλα, αποκλειστικές πληροφορίες που δημοσιεύει το Reuters, αναφέρει ότι οι κινεζικές κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες ανέστειλαν τις αγορές ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης.

Η απότομη πτώση στη ζήτηση πετρελαίου από τους δύο μεγαλύτερους πελάτες της Ρωσίας θα ασκήσει πίεση στα έσοδα της Μόσχας από το πετρέλαιο και θα αναγκάσει τους κορυφαίους εισαγωγείς στον κόσμο να αναζητήσουν εναλλακτικές προμήθειες και να αυξήσουν τις παγκόσμιες τιμές.

Ειδικότερα, πηγές αναφέρουν οι κινεζικές εθνικές πετρελαϊκές εταιρείες PetroChina, Sinopec, CNOOC και Zhenhua Oil θα απέχουν από τις συναλλαγές με ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα λόγω ανησυχίας για τις κυρώσεις.

Σημαντικές εισαγωγές

Ενώ η Κίνα εισάγει περίπου 1,4 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου ημερησίως μέσω θαλάσσης, το μεγαλύτερο μέρος αυτού αγοράζεται από ανεξάρτητα διυλιστήρια, συμπεριλαμβανομένων μικρών επιχειρήσεων γνωστών ως teapots, αν και οι εκτιμήσεις για τις αγορές από κρατικά διυλιστήρια ποικίλλουν σημαντικά.

Η Vortexa Analytics προέβλεψε ότι οι αγορές ρωσικού πετρελαίου από κινεζικές κρατικές εταιρείες θα κυμανθούν κάτω από 250.000 βαρέλια την ημέρα για τους πρώτους εννέα μήνες του 2025, ενώ η συμβουλευτική εταιρεία Energy Aspects έθεσε τον πήχη στα 500.000 βαρέλια την ημέρα.

Εμπορικές πηγές ανέφεραν επίσης στο Reuters, ότι η Unipec, ο εμπορικός βραχίονας της Sinopec, σταμάτησε τις αγορές ρωσικού πετρελαίου την περασμένη εβδομάδα, αφότου η Βρετανία έθεσε σε περιορισμό τη Rosneft και τη Lukoil, καθώς και πλοία του σκιώδους στόλου και κινεζικές οντότητες.

Η Rosneft και η Lukoil πωλούν το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου τους στην Κίνα μέσω μεσαζόντων αντί να συναλλάσσονται απευθείας με αγοραστές, ανέφεραν οι traders.

Ο ρόλος των ανεξάρτητων διυλιστηρίων

Εν τω μεταξύ, τα ανεξάρτητα διυλιστήρια είναι πιθανό να σταματήσουν τις αγορές για να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο των κυρώσεων, αλλά θα εξακολουθήσουν να επιδιώκουν να συνεχίσουν τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, δήλωσαν αρκετοί traders.

Πριν από την ανακοίνωση των κυρώσεων την Τετάρτη, οι προσφορές για αργό πετρέλαιο ESPO φόρτωσης Νοεμβρίου υποχώρησαν στο premium του 1 δολαρίου ανά βαρέλι έναντι του ICE Brent, σε σύγκριση με προηγούμενες συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές Οκτωβρίου με premium 1,70 δολαρίων.

Η Κίνα εισάγει επίσης περίπου 900.000 βαρέλια ρωσικού πετρελαίου ημερησίως μέσω αγωγών, τα οποία καταλήγουν όλα στην PetroChina, η οποία, σύμφωνα με αρκετούς traders, πιθανότατα δεν θα επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις κυρώσεις.

Η Ινδία και η Κίνα αναμένεται να στραφούν σε άλλες προμήθειες, ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές του μη κυρωμένου πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή , την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, ανέφεραν οι traders.

Μπλόκο και από την Ινδία

Σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financil Times, ήδη η κορυφαία εταιρεία διύλισης της Ινδίας εξετάζει το ενδεχόμενο να σταματήσει τις αγορές πετρελαίου από τον μεγαλύτερο Ρώσο προμηθευτή της.

Η Reliance Industries δήλωσε την Πέμπτη ότι θα «επαναβαθμονομήσει» τις εισαγωγές της σύμφωνα με τις οδηγίες της ινδικής κυβέρνησης, καθώς οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 5% μετά την επίδραση των αμερικανικών μέτρων κατά στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.

Οι άνθρωποι που γνωρίζουν την Reliance, η οποία διαχειρίζεται το μεγαλύτερο συγκρότημα διύλισης στον κόσμο, αναφέρουν στους FT ότι η εταιρεία δεν πραγματοποιεί εισαγωγές από οντότητες που υπόκεινται σε κυρώσεις, με έναν από αυτούς να προσθέτει ότι είναι απίθανο να «ρισκάρει» κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τιμωρία από τις ΗΠΑ.

Τα τελευταία τρία χρόνια, η Reliance υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ωφελημένους από το ρωσικό πετρέλαιο, αποκομίζοντας απροσδόκητα κέρδη περίπου 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων λόγω της μειωμένης τιμής

Ο καλύτερος πελάτης

Από την έναρξη του πλήρους πολέμου στην Ουκρανία το 2022, η Ινδία έχει γίνει ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού αργού πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης, καθώς οι κυρώσεις έδιωξαν άλλους αγοραστές από την αγορά.

Ο Τραμπ έχει στο παρελθόν επιτεθεί έντονα στην Ινδία για την αλλαγή αυτή, επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις σε μια προσπάθεια να την αποτρέψει από το να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο.

Τεταμένες σχέσεις

Η κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ να εντείνει τα οικονομικά μέτρα κατά της Μόσχας έρχεται μετά την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, με την ακύρωση μιας προγραμματισμένης συνόδου κορυφής στη Βουδαπέστη.

Τον Δεκέμβριο, η Reliance, η οποία ελέγχεται από τον Mukesh Ambani, τον πλουσιότερο άνθρωπο της Ασίας, ενίσχυσε τη θέση της ως ο μεγαλύτερος δικαιούχος φθηνού ρωσικού πετρελαίου στην Ινδία, υπογράφοντας 10ετές συμβόλαιο για την αγορά σχεδόν 500.000 βαρελιών αργού πετρελαίου την ημέρα από τη Rosneft.

Αλλά οι τελευταίες κυρώσεις των ΗΠΑ σημαίνουν ότι οι εταιρείες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο κινδυνεύουν να χάσουν την πρόσβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που βασίζεται στο δολάριο.

Τα μέτρα που αποκαλύφθηκαν την Τετάρτη ορίζουν ότι τα «συμμετέχοντα ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα» θα μπορούσαν να υπόκεινται σε δευτερεύουσες κυρώσεις για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας με τη Lukoil και τη Rosneft.

Αυτό σημαίνει ότι εταιρείες όπως η Reliance, η οποία έχει παγκόσμιες δραστηριότητες, ενδέχεται να δυσκολευτούν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από αμερικανικές τράπεζες εάν συνεχίσουν να αγοράζουν απευθείας ρωσικό πετρέλαιο.

Οι δευτερογενείς κυρώσεις

Η Helima Croft της RBC Capital Markets εξηγεί στους FT ότι τέτοιες δευτερογενείς κυρώσεις θα «αναγκάσουν τα διυλιστήρια που βασίζονται στην πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές των ΗΠΑ να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού».

Η Ινδία εισάγει περίπου 1,5 εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα από τη Ρωσία, δεύτερη μόνο μετά την Κίνα, η οποία εισάγει περίπου 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, κυρίως μέσω της υποδομής των αγωγών της. Η πιθανή διαταραχή σε αυτές τις ροές οδήγησε τις τιμές του αργού πετρελαίου Brent σε άνοδο 5% την Πέμπτη.

Η Reliance δήλωσε ότι θα προσαρμόσει τις αγορές της με βάση τις συμβουλές που έδωσε η ινδική κυβέρνηση.

«Η επαναβαθμονόμηση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου βρίσκεται σε εξέλιξη και η Reliance θα ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις οδηγίες της κυβέρνησης της Ινδίας», δήλωσε η εταιρεία.

Οι πρωτοβουλίες στο Νέο Δελχί

Ένα άτομο που γνωρίζει τις συζητήσεις μεταξύ του Νέου Δελχί και των τοπικών διυλιστηρίων δήλωσε ότι η ινδική κυβέρνηση είχε ζητήσει ιδιωτικά από τις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών, να αρχίσουν να μειώνουν τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.

Ο Sumit Ritolia, αναλυτής της Kpler στο Νέο Δελχί, δήλωσε ότι για τα περισσότερα κρατικά ινδικά διυλιστήρια, όπως η Indian Oil, τα οποία προμηθεύονται σε μεγάλο βαθμό ρωσικό αργό πετρέλαιο μέσω τρίτων εμπόρων, ο άμεσος λειτουργικός αντίκτυπος θα πρέπει να παραμείνει περιορισμένος.

«Ωστόσο, για την Reliance, δεδομένων των άμεσων συμφωνιών της με την Rosneft, αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να προκαλέσει κάποιες βραχυπρόθεσμες τριβές, ιδίως από άποψη συμμόρφωσης», πρόσθεσε.

Σημαντικά κέρδη

Τα τελευταία τρία χρόνια, η Reliance υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ωφελημένους από το ρωσικό πετρέλαιο, αποκομίζοντας απροσδόκητα κέρδη περίπου 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων λόγω της μειωμένης τιμής, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων δεδομένων και αναλύσεων Energy Aspects.

Ο Τραμπ έχει επανειλημμένως δηλώσει αυτόν τον μήνα ότι ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι του υποσχέθηκε ότι η Ινδία θα σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, μια κίνηση που θα μπορούσε να μειώσει την ένταση μεταξύ των δύο εθνών και να οδηγήσει την Ουάσινγκτον στη μείωση των δασμών.

Από τον Αύγουστο, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ κατηγορούν τις ινδικές εταιρείες ότι επωφελούνται από τον πόλεμο της Μόσχας, ενώ και οι δύο χώρες βρίσκονται σε εμπορικές συνομιλίες .