Ο Ντόναλντ Τραμπ βαθμολόγησε με… 12 στα 10 τη συνάντησή του με τον Σι Τζινπίνγκ στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας στις 30 Οκτωβρίου. Ο Αμερικανός πρόεδρος ακουγόταν χαρακτηριστικά αισιόδοξος. Και ο κόσμος θα πρέπει πράγματι να ανακουφιστεί που οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του δεν φαίνεται να έχουν καμία επιθυμία να αποσυνδεθούν η μία από την άλλη, πόσο μάλλον να διαπραγματευτούν το καθεστώς της Ταϊβάν.
Οποιοδήποτε αποτέλεσμα θα είχε βαρύ κόστος στην Ασία και στον κόσμο γενικότερα. Ωστόσο, η συμφωνία τους φαίνεται να είναι αμφιλεγόμενη και προσωρινή, και αυτό σημαίνει ότι η πιο σημαντική σχέση του πλανήτη θα συνεχίσει να χτίζεται στην άμμο.
Η συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας φαίνεται να είναι αμφιλεγόμενη και προσωρινή, και αυτό σημαίνει ότι η πιο σημαντική σχέση του πλανήτη θα συνεχίσει να χτίζεται στην άμμο.
Λίγες λεπτομέρειες των όσων συμφωνήθηκαν στο Μπουσάν έχουν έρθει στο προσκήνιο, αλλά όπως επισημαίνει ο Economist, η συμφωνία οδήγησε τους δύο αντιπάλους να βάλουν τα εμπορικά τους όπλα στη θήκη τους, καθώς η Κίνα συμφώνησε να αναβάλει τους περιορισμούς στις εξαγωγές κρίσιμων σπάνιων γαιών για ένα χρόνο, ενώ οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν τους δασμούς 100% στα κινεζικά προϊόντα και την απειλή ελέγχου των εξαγωγών σε θυγατρικές κινεζικών εταιρειών που βρίσκονται στη μαύρη λίστα. Οι δύο πλευρές επίσης απέφυγαν μια αντιπαράθεση για τη ναυτιλία. Οι συνομιλίες σημείωσαν επίσης πρόοδο. Η Κίνα θα αρχίσει για άλλη μια φορά να αγοράζει αμερικανική σόγια. Οι ΗΠΑ θα ανταμείψουν τις επιπλέον κινεζικές προσπάθειες περιορισμού των χημικών συστατικών της φαιντανύλης μειώνοντας στο μισό έναν τιμωρητικό δασμό 20% σε όλα τα αγαθά. Από τη μεριά του, ο Τραμπ φαίνεται ανοιχτός στην εξαγωγή ορισμένων τσιπ ημιαγωγών, αν και όχι των πιο προηγμένων.
Θα μπορούσε να ήταν χειρότερη η συμφωνία
Δεδομένης της εχθρότητας ορισμένων στην Ουάσινγκτον απέναντι στην Κίνα, η συμφωνία θα μπορούσε πολύ εύκολα να ήταν χειρότερη. Θέλουν επειγόντως οι ΗΠΑ να αποσυνδεθούν από τον μεγαλύτερο γεωπολιτικό τους αντίπαλο, αλλά, με αυτή τη σύνοδο κορυφής, την πρώτη από το 2019, ο Ντ. Τραμπ έδειξε ότι εκτιμά πολύ την εμπορική σχέση για να την καταστρέψει. Ταυτόχρονα, ο πρόεδρος δεν θυσίασε την Ταϊβάν για μερικούς τόνους σόγια.
Δυστυχώς, η σύνοδος κορυφής δείχνει επίσης πόσα πράγματα δεν λειτουργούν σωστά. Καταρχάς, η συμφωνία διατηρεί τον αμερικανικό δασμό 47% στα κινεζικά προϊόντα. Πριν από την άνοδο του Τραμπ, αυτό θα ήταν ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο προστασίας. Οι όροι της συμφωνίας είναι επίσης προσωρινοί – ρητά, με την έννοια ότι πολλοί από τους όρους αυτής της συμφωνίας θα επανεξεταστούν σε ένα χρόνο, αλλά και σιωπηρά, επειδή ο κ. Τραμπ θεωρεί ότι έχει την εξουσία να επιβάλει δασμούς εδώ ή μη δασμολογικά εμπόδια εκεί, ανά πάσα στιγμή, για σχεδόν οποιοδήποτε ζήτημα.
Μια άλλη πηγή πιθανής σύγκρουσης είναι το γεγονός ότι, σε αντίθεση με κάθε άλλη χώρα, η Κίνα είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός αντίπαλος της Αμερικής. Η σύνοδος κορυφής του Μπουσάν πραγματοποιήθηκε μετά την …βασιλική περιοδεία του Τραμπ σε μεγάλο μέρος της Ασίας, κατά την οποία ο ένας ηγέτης μετά τον άλλο τον κάλυψαν με επαίνους και δώρα, όπως μια χρυσή μπάλα του γκολφ και ένα αντίγραφο στέμματος. Η Ιαπωνία, η Μαλαισία και η Νότια Κορέα έκαναν όλες παραχωρήσεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά και με δεσμεύσεις να επενδύσουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, σε αντάλλαγμα για μια μικρή αναστολή των δασμών. Η εξάρτηση από τις ΗΠΑ για την ασφάλεια και τις αγορές έκανε την υποχώρηση τη μόνη επιλογή.
Η Κίνα είναι διαφορετική. Μπορεί να αντέξει την αμερικανική πίεση. Επίσης, ανταποδίδει σε τομείς όπου οι ΗΠΑ είναι ευάλωτες – οι σπάνιες γαίες και η σόγια είναι καλά παραδείγματα. Καθώς ασπάζεται τον μαχητικό χαρακτήρα του νέου εμπορικού συστήματος, το σχέδιο του Σι να κάνει την Κίνα πιο ανθεκτική έχει δικαιωθεί, τονίζει ο Economist.
Όλα αυτά κάνουν τη σύνοδο κορυφής του Μπουσάν ένα διάλειμμα και όχι μια κατάληξη. Καθώς η Κίνα και οι ΗΠΑ, που διακατέχονται από αμοιβαία δυσπιστία, συνεχίζουν να αντιπερατίθενται, είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα ξεσπάσει μια σύγκρουση. Η καλή είδηση είναι ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, και οι δύο πλευρές εξακολουθούν να πιστεύουν ότι έχουν περισσότερα να κερδίσουν από την ανεκτικότητα παρά από την αντιπαράθεση.
