Η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται σε καλό δρόμο για να πετύχει ακόμα δύο χρόνια δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης, εκτιμά η Morgan Stanley, στο πλαίσιο του «2026 European Economics Outlook» που δημοσίευσε, αναμένοντας ότι θα συνεχίσει να καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης πολύ υψηλότερους από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και το 2026 και το 2027.
Η δημοσιονομική εξυγίανση προχωρά, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς, ενώ θυμίζει ότι οι γενικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2027.
Ιδιωτική κατανάλωση και επενδύσεις στην «καρδιά» της ανάπτυξης
Η Morgan Stanley προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 2% για το 2025, 2026 και 2027. Όπως επισημαίνει, η ιδιωτική κατανάλωση παρουσίασε ισχυρή ανάπτυξη στην αρχή του έτους (1,1% στο 1ο εξάμηνο του 2025).
Η δυναμική αυτή είναι αποτέλεσμα των μεγάλων αυξήσεων στον κατώτατο μισθό, ο οποίος αυξήθηκε περισσότερο από 6% φέτος, καθώς και της αύξησης της αποζημίωσης ανά εργαζόμενο, που είχε ξεπεράσει το 5% στις αρχές του 2025.
Η ανάπτυξη στις επενδύσεις ακολουθεί την ιδιωτική κατανάλωση. Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) έχει σίγουρα παίξει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, καθώς αντιστοιχεί περίπου στο 16% του ΑΕΠ και μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει λάβει χρηματοδότηση για το 10% του ΑΕΠ (ή περίπου 21 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11 δισ. ευρώ σε δάνεια και τα 10 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις).
Αν και δεν υπάρχει πλήρης σαφήνεια για το ποσό των χρημάτων που έχει δαπανηθεί, η Morgan Stanley υποθέτει ότι η αύξηση 22% στις ιδιωτικές επενδύσεις από την αρχή του 2022 μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2025 οφείλεται εν μέρει και στο RRF.
Δημοσιονομική εξυγίανση, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς
Η Ελλάδα έχει πετύχει ταχεία δημοσιονομική εξυγίανση από την κορύφωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ κατά τη διάρκεια των ετών μετά την πανδημία COVID. Επίσης, κατέγραψε ένα ιστορικό πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% το 2024 και έχει μειώσει το χρέος της κατά περισσότερους από 55 ποσοστιαίες μονάδες από το υψηλό του 2020 (209%).
Επίσης, η ισχυρή ανάπτυξη επέτρεψε στη χώρα να καταγράψει υψηλά έσοδα από φόρους. Τα δεδομένα μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι σε καλό δρόμο να καταγράψει ένα ακόμη μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα φέτος (η πρόβλεψη της Morgan Stanley είναι 3,5%).
Τα επόμενα χρόνια αναμένονται δημοσιονομικά ελλείμματα και επιδείνωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, εν μέρει λόγω κάποιων διαρθρωτικών μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση για τους προϋπολογισμούς των ετών 2025 και 2026, όπως η μείωση φόρων για οικογένειες και νέους, επιλεκτικές μειώσεις ΦΠΑ και φόρου ακινήτων, ενισχύσεις στις συντάξεις και αυξήσεις στους μισθούς του δημοσίου τομέα.
Η Morgan Stanley εκτιμά ότι αυτά τα μέτρα θα φέρουν το δημοσιονομικό ισοζύγιο από το 1,3% του ΑΕΠ το 2025 στο -0,1% το 2026. Η εκτίμηση για το 2027 δείχνει αρνητικό ισοζύγιο, -0,3%, λόγω της συνέχισης αυτών των μέτρων.
Τα πρωτογενή πλεονάσματα θα παραμείνουν πάνω από 2,5% το 2026 και το 2027.
Ως αποτέλεσμα, το χρέος της χώρας ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώνεται ταχύτατα και αναμένεται να φτάσει το 131,8% μέχρι το 2027.
Γενικές εκλογές το 2027
Η πολιτική σταθερότητα τα τελευταία χρόνια έχει προσφέρει θετική συνεισφορά στην Ελλάδα, επομένως οι επερχόμενες γενικές εκλογές, οι οποίες αναμένονται να διεξαχθούν έως τον Ιούνιο του 2027, θα παρακολουθούνται στενά από τις αγορές.
Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) αναμένεται να παραμείνει η κυρίαρχη πολιτική δύναμη μετά το 2027, αλλά ενδεχομένως υπό πιο περιορισμένες συνθήκες (κυβέρνηση συνασπισμού ή μειοψηφίας), εάν δεν καταφέρει να ενισχύσει το ποσοστό ψήφων της και να εξασφαλίσει την πλειοψηφία.
Η ΝΔ αυτή τη στιγμή έχει περίπου το 30% στις δημοσκοπήσεις, ενώ απαιτείται ποσοστό 38-40% για την εξασφάλιση πλειοψηφίας, σύμφωνα με το ισχύον εκλογικό σύστημα.
Η τελευταία δημοσκόπηση δείχνει ότι οι πιο κοντινοί αντίπαλοι (ΠΑΣΟΚ–ΚΙΝΑΛ και η αριστερή «Πλεύση Ελευθερίας») συγκεντρώνουν μόλις το 13-15%. Αυτό σημαίνει ότι η αντιπολίτευση είναι κατακερματισμένη και δεν πλησιάζει τη στήριξη της ΝΔ.
Ωστόσο, αν η ΝΔ δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία, θα χρειαστεί να σχηματίσει συνασπισμό με μικρότερα κόμματα ή να αποδεχτεί την επανάληψη των εκλογών.
