Η απουσία των Ηνωμένων Πολιτειών, της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου -για πρωτη φορά – απο τη σύνοδο των G20, των πλέον ανεπτυγμένων οικονομιών του κόσμου, χαρακτηρίζει τη συνάντηση των 19 ηγετών ισάριθμων κρατών στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, αυτο το Σαββατοκύριακο.
Η απουσία δεν είναι μόνον ένδειξη της «αποστροφής» του Ντόναλντ Τραμπ στους διεθνείς οργανισμούς και τα πολυμερή fora αλλά ειδικά για τη σύνοδο του Γιοχάνεσμπουργκ είναι και ένδειξη μιας εχθρότητας απέναντι στη Νότια Αφρική και τον πρόεδρό της.
Η επιθετική στάση των ΗΠΑ εναντίον της κυβέρνησης του προέδρου Σιρίλ Ραμαφόσα ήταν έκδηλη στην επίσκεψη του Νοτιοαφρικανού ηγέτη στο Λευκό Οίκο τον περασμένο Μάιο, στη διάρκεια της οποίας ο Ντοναλντ Τραμπ είχε υποδεχθεί τον ξένο ηγέτη με (αμφιλεγόμενους) ισχυρισμούς περί «γενοκτονίας των λευκών» και κατασχέσεων γης. Η συνάντηση ήταν σχεδόν «εχθρική», γεγονός που έκανε αρκετούς να τη συγκρίνουν με την επεισοδιακή «υποδοχή» του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Την περασμένη εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος με μια ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιτέθηκε εκ νέου στον πρόεδρο Ραμαφόσα. Χαρακτήρισε «ντροπή» το γεγονός ότι η Νότια Αφρική φιλοξενεί τη συνάντηση και επανέλαβε τους αστηρικτους ισχυρισμούς που έχει διατυπώσει και στο πρόσφατο παρελθόν.
Donald J. Trump Truth Social Post 05:01 PM EST 11/07/25
It is a total disgrace that the G20 will be held in South Africa. Afrikaners (People who are descended from Dutch settlers, and also French and German immigrants) are being killed and slaughtered, and their land and farms…
— Commentary Donald J. Trump Posts From Truth Social (@TrumpDailyPosts) November 8, 2025
Οι προκλήσεις και η ατζέντα της συνόδου
Η απουσία του Αμερικανού προέδρου, των Ηνωμένων Πολιτειών καλύτερα καθώς δεν θα εκπροσωπηθούν απο αξιωματούχο -όπως ενδεχομένως θα γίνει με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίγκ είναι -έτσι κι αλλιώς- ένα πλήγμα για τη συνάντηση των ηγετών απο τις υπόλοιπες χώρες αλλά και εκείνων που έχουν προσκληθεί.
Η «επιθετική» στάση των ΗΠΑ εκδηλώνεται στη συνέχεια του εμπορικού πολέμου που κήρυξε ο Ντόναλντ Τραμπ μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του και των όσων ακολούθησαν αλλά και σε μια περίοδο όπου δυο μείζονες στρατιωτικές συγκρόυσεις , στην Ουκρανια και το Ισραήλ, προκαλούν τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή και οικονομικό κόστος που θα επιβαρύνει για αρκετά χρόνια ευρύτερες περιοχές και όχι μόνον τις εμπλεκόμενες.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της G-20, ο πρόεδρος Ραμαφόσα ανέθεσε σε μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων να παρουσιάσει μια έκθεση σχετικά με την κατάσταση της οικονομικής ανισότητας σε όλο τον κόσμο. Με βάση τα στοιχεία της το ένα τέταρτο της ανθρωπότητας αντιμετωπίζει μέτρια ή σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια, σε σύγκριση με μόλις 335 εκατομμύρια το 2019.
Η «Ειδική Επιτροπή Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για την Παγκόσμια Ανισότητα» , όπως ονομάστηκε, παρουσίασε στις αρχές του μήνα την πρώτη έκθεση για την ανισότητα στους G20.
Η Επιτροπή προεδρεύεται από τον νομπελίστα οικονομολόγο καθηγητή Τζόσεφ Στίγκλιτζ και συμμετέχουν σε αυτήν πέντε άλλοι κορυφαίοι παγκόσμιοι εμπειρογνώμονες. Η έκθεση είναι αποτέλεσμα διαβουλεύσεων με κορυφαίους οικονομολόγους και εμπειρογνώμονες σε θέματα ανισότητας από όλο τον κόσμο.
Οικονομική ανισότητα
Η προεδρία της Νότιας Αφρικής στο γκρούπ των G20 πραγματοποιείται σε μια περίοδο που ο κόσμος αντιμετωπίζει μια σειρά από αλληλοεπικαλυπτόμενες και αλληλοενισχυόμενες κρίσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η υπανάπτυξη, η ανισότητα, η φτώχεια, η πείνα, η ανεργία, οι τεχνολογικές αλλαγές και η γεωπολιτική αστάθεια.
Οπως επισημαίνεται απο την προεδρία, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες που έφτασε ήδη στην νοτιοαφρικανικη πρωτεύουσα, υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης που αντιμετωπίζει η παγκόσμια σφαίρα κατά την παρουσίαση της ειδικής έκδοσης της έκθεσης προόδου για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) στις 25 Απριλίου 2023.
Η νέα πρωτοβουλία θα παρουσιαστεί το Σάββατο στη Σύνοδο G-20 και έχει ήδη την υποστήριξη ορισμένων κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Νότια Αφρική και η Ισπανία, περίπου 600 κορυφαίων οικονομολόγων και 30 πρώην αρχηγών κρατών και κυβερνησεων.
