Πάνος Μαρινόπουλος: Ένας bon viveur των επιχειρήσεων με λόγο – σπαθί 

Πέθανε χθες, σε ηλικία 74 ετών ο Πάνος Μαρινόπουλος. Ενας από τα τέσσερα ξαδέρφια, παιδιά δύο αδελφών, του Δημήτρη και του Γιάννη, που για μερικές δεκαετίες – πριν από την έλευση της οικονομικής κρίσης και πριν ο όμιλος πέσει στα βράχια – «κυβερνούσαν» τον μεγαλύτερο τότε λιανεμπορικό όμιλο της ελληνικής αγοράς.

Ηταν ένας bon viveur με εμφανή την αστική του καταγωγή σ΄όλες τις εκδηλώσεις της καθημερινότητάς του, είχε «λόγο τιμής» και το χειρότερο που μπορούσε να τού κάνει κάποιος ήταν να προσβάλει την εμπιστοσύνη που τού είχε δείξει – τότε γινόταν αμείλικτος εχθρός του. Υπάρχουν τέτοια παραδείγματα!

Ο Πάνος Μαρινόπουλος και οι ξένες πολυεθνικές

Επί χρόνια, ακόμη από τη δεκαετία του 1990 ο Πάνος Μαρινόπουλος στον εσωτερικό καταμερισμό μεταξύ των ξαδέλφων του, του Λεωνίδα, του Πάνου («Πανούλη») και του Στέφανου και είχε αναλάβει και έτρεχε τη Νίκη ΑΕ – ήταν η εταιρεία στην οποία ανήκαν τα ομώνυμα σούπερ μάρκετ.

Το ειδικό βάρος της οικογένειας Μαρινόπουλου – η οποία έπαιζε σημαντικό ρόλο για χρόνια και στη διοίκηση του ΣΕΒ, ο Δημήτρης Μαρινόπουλος έκανε δύο θητείες στην προεδρία του Συνδέσμου – μπορεί κανείς να το αξιολογήσει από τη σχέση που είχε με κορυφαίους ξένους επιχειρηματικούς ομίλους.

Η σχέση της οικογένειας, κυρίως με την ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα αρχίζει από το 1949 όταν δημιουργείται το εργοστάσιο της Famar και διευρύνεται από το 1963 και εντεύθεν, όταν ο όμιλος δημιουργεί το πρώτο σούπερ μάρκετ – στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας – και συνεργάζεται με τον γαλλικό όμιλο Les Printemps.

Ετσι εμφανίζονται στη συνέχεια τα γνωστά Prisunic Μαρινόπουλος. Η σχέση της οικογένειας με τους διεθνείς ομίλους στη δεκαετία του 1990, αλλά και στην επόμενη δεκαετία ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο.

Το μοντέλο με το 50%-50% στη συμμετοχή

Το πιο εντυπωσιακό στην προκειμένη περίπτωση είναι πως οι κοινές εταιρείες που δημιουργούσαν στην Ελλάδα με τον όμιλο Μαρινόπουλου ήταν 50% – 50%!

Εκτός από την Famar, η οποία απέκτησε οκτώ εργοστάσια σε περισσότερες από πέντε ευρωπαϊκές χώρες με κλεισμένες συμφωνίες για την παραγωγή φαρμάκων off patents – που επιβεβαιώνει την σχέση που είχε με τη διεθνή φαρμακευτική βιομηχανία – ο όμιλος στις καλές εποχές της ελληνικής οικονομίας, ήταν εκ των βασικών μετόχων της Alpha Bank και καίριο στήριγμα του – επίσης μακαρίτη – Γιάννη Κωστόπουλου.

Επίσης, είχε φέρει στην ελληνική αγορά εκτός από την Carrefour – την εποχή που κατείχε την δεύτερη παγκόσμια αγορά του λιανεμπορίου – τις επίσης γαλλικές Sephora και Optical, την αμερικανική Gap, την βρετανική Marks & Spencer – κατείχε το master franchise για μία σειρά χώρες και όταν έκλεισε τα καταστήματά της σε μία σειρά χώρες, λειτουργούσαν μόνο στην Ελλάδα, εκτός από τη Βρεταννία.

Το πρώτο ξένο σήμα που κατέβασε ρολά και πουλήθηκαν τα assets

Η αλυσίδα των Βeauty Shop από το 1982. Και την Fnac από τη Γαλλία. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί επ΄αυτού ότι ήταν και το πρώτο ξένο σήμα του ομίλου που «κατέβασε ρολά» και πουλήθηκε στην εταιρεία των Public το καλοκαίρι του 2010 όντας ζημιογόνα.

Οπως επίσης και τα καταστήματα των Starbucks – αυτά ήταν προσωπική επιτυχία του Πάνου Μαρινόπουλου και ήταν ίσως και το τελευταίο περιουσιακό στοιχείo σε επιχειρηματικό επίπεδο που του είχε απομείνει.

Εκτός από την Famar, η οποία είχε διεθνή παραγωγική δραστηριότητα, ο ακρογωνιαίος λίθος του ομίλου Μαρινόπουλου ήταν η Carrefour – Μαρινόπουλος ΑΕ – στην οποία μετεξελίχθηκε η Νίκη ΑΕ.

Ηταν αυτή, η οποία εγγυόνταν τον δανεισμό όλων των άλλων επιχειρήσεων του ομίλου. Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης όλες οι αδυναμίες, τα προβλήματα και οι αντιθέσεις που υπήρχαν στον όμιλο μεγενθύθηκαν με υπερβολικό τρόπο.

Και οι οικονομικές του αντοχές περιορίστηκαν σοβαρά. Εκτός από την Famar όλες οι άλλες δραστηριότητες του ομίλου ήταν λιανεμπορικές και η ελληνική αγορά, κυρίως στα πρώτα χρόνια, συρρικνώθηκε δραματικά. Το ένα μετά το άλλο τα εμπορικά σήματα άρχισαν να κλείνουν ή να μεταβιβάζονται.

Οι δραματικές στιγμές με την πτώχευση των σούπερ μάρκετ

Ο όμιλος της Carrefour αποχώρησε το 2012. Οι τελευταίοι μήνες πριν από την προσφυγή της Carrefour Μαρινόπουλος στην προστασία από τους πιστωτές στις πρόνοιες του τότε άρθρου 106, ήταν δραματικοί.

Οχι μόνο για τους εργαζόμενους στην αλυσίδα, αλλά κυρίως για τους προμηθευτές της. Η αποπληρωμή τους είχε φτάσει στον ένα χρόνο! Αλλά, διευθύνων σύμβουλος για κάμποσα χρόνια ήταν ο κ. Λεωνίδας Μαρινόπουλος. Και μεταξύ των ξαδέλφων οι αντιθέσεις είχαν καταστρέψει τις σχέσεις.

Οι εμφύλιες έριδες ήταν πλέον εμφανείς στην αγορά. Η πτώση της Carrefour – Μαρινόπουλος συμπαρέσυρε στην πτώση και όλο τον όμιλο – αλλά και προσωπικά περιουσιακά τους στοιχεία. Διασώθηκε μόνο η αλυσίδα των Starbucks του Πάνου Μαρινόπουλου – την είχε διεκδικήσει από τον αμερικανικό όμιλο στις αρχές του 2000. Ηταν προσωπική του υπόθεση….