ΕΕ: «Σκληραίνει» τους κανόνες επενδύσεων λόγω Κίνας

Η ΕΕ σχεδιάζει να αυστηροποιήσει τους κανόνες της για τις ξένες επενδύσεις, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι κινεζικές εταιρείες δεν θα επωφελούνται από την ανοιχτή αγορά της Ένωσης χωρίς να προσφέρουν οφέλη στους κατά τόπους Ευρωπαίους εργαζομένους και να μοιράζονται την τεχνολογία τους.

Οι αναθεωρημένοι κανόνες, οι οποίοι βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση, αποτελούν μέρος μιας σειράς προτάσεων που θα υποβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον επόμενο μήνα με σκοπό την ενίσχυση της αδύναμης βιομηχανικής βάσης και της επιβραδυνόμενης οικονομικής ανάπτυξης της Ευρώπης.

Η εισροή φθηνών κινεζικών προϊόντων στην Ένωση, η οποία έχει αυξηθεί λόγω των δευτερογενών επιπτώσεων του καθεστώτος δασμών του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, αυξάνει την πίεση σε βιομηχανίες, όπως η χαλυβουργία και η χημική βιομηχανία, που ήδη αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές ενέργειας και περίπλοκους περιβαλλοντικούς κανόνες.

Οι ανησυχίες λόγω βιομηχανικών έργων

Μια σειρά κινεζικών βιομηχανικών έργων στην Ευρώπη πυροδοτεί επίσης ανησυχίες ότι το Πεκίνο ενισχύει την εξάρτηση της Ευρώπης από την υψηλής τεχνολογίας βιομηχανία του, προκειμένου να ενισχύσει τη γεωπολιτική του επιρροή, ένας δηλωμένος στόχος του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ. Θεωρείται επίσης ως ένας τρόπος για τις κινεζικές εταιρείες να παρακάμψουν τυχόν περαιτέρω δασμούς της ΕΕ στα κινεζικά προϊόντα.

Ο επίτροπος Βιομηχανίας της ΕΕ, Στεφάν Σεζουρνέ, δήλωσε στους Financial Times ότι τα κριτήρια πρέπει να «εξασφαλίζουν ότι οι ξένες επενδύσεις δεν πηγαίνουν μόνο σε εξαρτήματα που συναρμολογούνται στο εξωτερικό», αλλά συμβάλλουν στη «λειτουργία ολόκληρης της ευρωπαϊκής αλυσίδας αξίας».

Ο επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βιομηχανία, Στεφάν Σεζουρνέ, δήλωσε ότι οι αναθεωρημένοι κανόνες θα ορίζουν πιθανώς ότι οι ξένοι επενδυτές θα πρέπει να προσλαμβάνουν…ντόπιους εργαζόμενους και, σε «ορισμένους τομείς όπως οι μπαταρίες», να μεταφέρουν τεχνογνωσία.

«Πρέπει να είναι παραγωγικό για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη και όχι απλώς ένα σημείο εισόδου στην ευρωπαϊκή αγορά», πρόσθεσε ο ίδιος.

Ο Σεζουρνέ δήλωσε ότι έχει «την ίδια ατζέντα» με τον Τραμπ όσον αφορά την επανεκβιομηχάνιση, προσθέτοντας ότι «το μόνο που διαφέρει είναι ότι θα χρησιμοποιήσουμε διαφορετικά εργαλεία για την βιομηχανική πολιτική από τους δασμούς. Προστατεύουμε την αγορά μας, αλλά προτιμώ να χρησιμοποιώ την επιφύλαξη [των άμεσων ξένων επενδύσεων] για να μπορέσουμε να παράγουμε στην Ευρώπη».

Ο Σεζουρνέ απαντούσε σε ερώτηση σχετικά με τον περιορισμό της εισβολής κινεζικών εταιρειών στην Ένωση. Ένας αξιωματούχος της ΕΕ επιβεβαίωσε ότι η νομοθεσία δεν θα αναφερόταν ονομαστικά στην Κίνα, αλλά δεδομένων των επενδυτικών ροών από την ασιατική χώρα προς την ΕΕ, ήταν σαφές ποιο θα ήταν το επίκεντρο της νομοθεσίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι άμεσες ξένες επενδύσεις από την Κίνα προς την ΕΕ αυξήθηκαν κατά 80% σε 9,4 δισ. ευρώ το 2024 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2023.

Το παράδειγμα της κινεζικής CATL σε Ουγγαρία και Ισπανία

Η κινεζική εταιρεία CATL, κατασκευαστής μπαταριών με πιο προηγμένη τεχνολογία από οποιονδήποτε ευρωπαϊκό ανταγωνιστή, έχει γίνει το επίκεντρο της προσοχής. Έχοντας ήδη ανοίξει ένα εργοστάσιο μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα στη Γερμανία, τώρα κατασκευάζει ένα εργοστάσιο αξίας 7 δισ. ευρώ στην Ουγγαρία και ένα εργοστάσιο αξίας 4 δισ. ευρώ στην Ισπανία. Η CATL προστέθηκε τον Ιανουάριο στη μαύρη λίστα του Πενταγώνου με εταιρείες που πιστεύεται ότι έχουν δεσμούς με τον κινεζικό στρατό, αν και η ίδια αρνείται οποιαδήποτε τέτοια σχέση.

Για την κατασκευή της εγκατάστασης στην Ισπανία, η οποία αποτελεί μέρος μιας κοινοπραξίας με την Stellantis, η CATL θέλει να φέρει 2.000 Κινέζους εργάτες στην περιοχή της Σαραγόσα. Προτίθεται να χρησιμοποιήσει 3.000 εργάτες, κυρίως Ισπανούς, για τη λειτουργία του εργοστασίου, αλλά ορισμένοι συνδικαλιστές προβλέπουν ότι, σύμφωνα με την πολιτική της κινεζικής κυβέρνησης, θα είναι απρόθυμη να μοιραστεί τα πιο πολύτιμα τεχνολογικά της μυστικά.

Ένας Ισπανός κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Μαδρίτη υποστηρίζει σθεναρά την πρωτοβουλία της ΕΕ για την αυστηροποίηση των κανόνων για τις ξένες επενδύσεις, λέγοντας ότι αναμένει ότι η κίνηση αυτή θα «προωθήσει την οικονομική ασφάλεια και ανθεκτικότητα της Ευρώπης, και θα διασφαλίσει επίσης ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις θα δημιουργήσουν ισχυρή προστιθέμενη αξία, τεχνολογία και εγχώρια απασχόληση στις ευρωπαϊκές χώρες».

Οι κινεζικές εταιρείες έχουν επίσης πραγματοποιήσει αρκετές σημαντικές επενδύσεις σε έργα υδρογόνου στη Γερμανία, την Ισπανία και τις σκανδιναβικές χώρες τα τελευταία χρόνια.

Ο Laurent Donceel, διευθυντής της βιομηχανικής ομάδας Hydrogen Europe, δήλωσε ότι είναι δύσκολο να διακριθεί ο «πραγματικός βαθμός συμμετοχής» των κινεζικών εταιρειών στον τομέα, «καθώς είναι πρακτικά αδύνατο να προσδιοριστούν οι πραγματικές οντότητες που εμπλέκονται». Οι ισχύοντες κανόνες που ορίζουν ότι οι εταιρείες που έχουν πρόσβαση σε κονδύλια της ΕΕ για το υδρογόνο δεν μπορούν να προμηθεύονται περισσότερο από το 25 % των εξαρτημάτων ηλεκτρολυτών από την Κίνα «παρακάμπτονται εύκολα», ανέφερε.

Ο Μάρτιν Σέμπενα, επικεφαλής οικονομολόγος στο Κεντρικό Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ασιατικών Σπουδών, δήλωσε ότι οι αυστηρότεροι κανόνες θα πρέπει να «μειώσουν σε μεγάλο βαθμό τον ανταγωνισμό μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, ιδίως εκείνων της νότιας, κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες έχουν επιδιώξει να προσελκύσουν άμεσες ξένες επενδύσεις σε ορισμένους τομείς, υποσχόμενες σιωπηρά χαμηλή ρυθμιστική παρέμβαση».

Στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, σημείωσε ότι οι αυστηρότεροι κανόνες θα επηρεάσουν επίσης τις ιαπωνικές και νοτιοκορεατικές εταιρείες, οι οποίες παραδοσιακά έχουν δημιουργήσει ισχυρότερους δεσμούς με τις τοπικές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Ο αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι οι ιαπωνικές και κορεατικές εταιρείες θα είναι πιο πιθανό να συμμορφωθούν με τα κριτήρια που θα θέσει η Βρυξέλλες.

Τα σχέδια θα προταθούν στις 10 Δεκεμβρίου και ενδέχεται να υποστούν αλλαγές. Το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο των FT.