Όσοι ανησυχούν για το πώς θα αντιμετωπίσουν την ηγετική θέση της Κίνας στον τομέα της τεχνολογίας – και είναι πολλοί – σκέφτονται σοβαρά τα ηλεκτρικά οχήματα (EV), τα ηλιακά πάνελ και την τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα.
Ωστόσο, η Κίνα κάνει γοργά βήματα ανάπτυξης σε δύο άλλες πρωτοποριακές τεχνολογίες, τα αυτόνομα οχήματα και τα νέα φάρμακα, και καθώς αυτές οι βιομηχανίες εξαπλώνονται σε όλο τον κόσμο, θα καταδείξουν τη δύναμη της κινεζικής καινοτομίας, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του ο Economist.
Ο «στρατός» των ασθενών που συμμετέχουν σε κλινικές δοκιμές και τα κέρδη από την παραγωγή γενόσημων φαρμάκων έχουν επιταχύνει την καινοτομία στον φαρμακευτικό τομέα.
Εντυπωσιακή πρόοδος
Η πρόοδος της Κίνας σε κάθε έναν από αυτούς τους σημαντικούς τομείς είναι εντυπωσιακή. Η επανάσταση των ρομποταξί κερδίζει έδαφος, κάτι που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τις μεταφορές, την εφοδιαστική και την καθημερινή ζωή στην πόλη. Τα αυτόνομα ταξί της χώρας, που κατασκευάζονται με το ένα τρίτο του κόστους των Waymo στην Αμερική, έχουν ήδη διανύσει εκατομμύρια χιλιόμετρα και δημιουργούν συνεργασίες στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Στον τομέα της ιατρικής, εν τω μεταξύ, η Κίνα έχει μετατραπεί από αντιγραφέα γενόσημων φαρμάκων στον δεύτερο μεγαλύτερο κατασκευαστή νέων φαρμάκων στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καταπολεμούν τον καρκίνο. Οι δυτικοί ανταγωνιστές της αγοράζουν άδειες χρήσης για τα προϊόντα των εταιρειών της. Η μέρα που θα αναδυθεί ένας φαρμακευτικός γίγαντας από την Κίνα δεν φαίνεται πλέον τόσο μακρινή.
Η άνοδος και των δύο βιομηχανιών λέει πολλά για τον τρόπο λειτουργίας της κινεζικής καινοτομίας. Ένα πλούσιο απόθεμα ταλέντων, μια ευρεία βάση παραγωγής και μια τεράστια κλίμακα συνδυάζονται για να την προωθήσουν γρήγορα στην αλυσίδα αξίας. Η παραγωγή ρομποταξί έχει επωφεληθεί από τη μαζική παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και την κυριαρχία στην προμήθεια lidar και άλλων αισθητήρων που απαιτούνται για την αυτόνομη οδήγηση. Η κλίμακα έχει επίσης συμβάλει στη μείωση του κόστους. Ο «στρατός» των ασθενών που συμμετέχουν σε κλινικές δοκιμές και τα κέρδη από την παραγωγή γενόσημων φαρμάκων έχουν επιταχύνει την καινοτομία στον φαρμακευτικό τομέα.
Ευελιξία και επιείκεια ρυθμιστικών φορέων
Ένα πιο εκπληκτικό συστατικό της επιτυχίας της Κίνας είναι οι ευέλικτοι και επιεικείς ρυθμιστικοί της φορείς. Όπως και σε άλλες βιομηχανίες, οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν προσφέρει στις εταιρείες φθηνό πιστωτικό κεφάλαιο και άλλη βοήθεια. Ωστόσο, είναι η ευέλικτη θέσπιση κανόνων που έχει πραγματικά επιταχύνει την πρόοδο. Αμέσως μετά την ανακοίνωση από τους πολιτικούς ηγέτες της φιλοδοξίας τους να καταστήσουν την Κίνα «υπερδύναμη της βιοτεχνολογίας» το 2016, η χώρα εφάρμοσε μια σειρά μεταρρυθμίσεων. Το προσωπικό της ρυθμιστικής αρχής για τα φάρμακα τετραπλασιάστηκε μεταξύ 2015 και 2018, και σε μόλις δύο χρόνια εκκαθαρίστηκε μια καθυστέρηση 20.000 αιτήσεων για νέα φάρμακα. Ο χρόνος που απαιτείται για την εξασφάλιση έγκρισης για κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους μειώθηκε από 501 ημέρες σε 87. Πέρυσι, οι εταιρείες της χώρας διεξήγαγαν το ένα τρίτο των κλινικών δοκιμών παγκοσμίως.
Ομοίως, η Κίνα ξεκίνησε νωρίς να πειραματίζεται με τα ρομποταξί. Οι τοπικοί αξιωματούχοι, πρόθυμοι να προσελκύσουν ταλέντα και επενδύσεις, ενέκριναν πιλοτικά προγράμματα με γρήγορους ρυθμούς και εγκατέστησαν αισθητήρες και άλλη ψηφιακή υποδομή για να βοηθήσουν στην καθοδήγηση των αυτόνομων οχημάτων. Οι δοκιμές έχουν πραγματοποιηθεί σε περισσότερες από 50 πόλεις. Πολλοί έχουν πειραματιστεί επίσης με νόμους σχετικά με τις ευθύνες και τις κατευθυντήριες γραμμές για τις δοκιμές. Αν και τα ατυχήματα έχουν προκαλέσει μερικές φορές διακοπή, τα πιλοτικά προγράμματα έχουν βοηθήσει τους μηχανικούς και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να κατανοήσουν τη νέα τεχνολογία.
Ο σκληρός ανταγωνισμός στην εγχώρια αγορά επιβάλλει σκληρές συνθήκες στις μεμονωμένες εταιρείες, αλλά οι εταιρείες που επιβιώνουν είναι εκ των προτέρων διατεθειμένες να γίνουν υπερ-ανταγωνιστικοί πρωταθλητές στις εξαγωγές. Οι χειριστές ρομποταξί της Κίνας ανταγωνίζονται μεταξύ τους και με τα φθηνά ταξί με οδηγό σε μια οικονομία που μαστίζεται από τον αποπληθωρισμό. Οι νέες τεχνολογίες λαμβάνουν επιδοτήσεις που τελικά προέρχονται από τις τσέπες των χαμηλόμισθων πολιτών. Πολλές ζημιογόνες επιχειρήσεις δεν θα επιβιώσουν από τους επακόλουθους τιμολογιακούς πολέμους. Όμως, εκείνες που θα επιβιώσουν θα στραφούν στο εξωτερικό για να κερδίσουν χρήματα.
Νέο κύμα κινεζικής καινοτομίας χαμηλού κόστους
Ένα νέο κύμα κινεζικής καινοτομίας χαμηλού κόστους θα κατακλύσει λοιπόν τον κόσμο. Αυτό θα συμβεί με διάφορους τρόπους. Τα φθηνά φάρμακα της Κίνας θα μπορούσαν να αποφέρουν οφέλη, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ωστόσο, για τις κινεζικές εταιρείες, η προσοδοφόρα αγορά των ΗΠΑ, η οποία αποτελεί πηγή του 70% των παγκόσμιων κερδών του φαρμακευτικού κλάδου, είναι το πιο ελκυστικό έπαθλο. Και η σημασία της Κίνας για τις γραμμές παραγωγής των δυτικών φαρμακευτικών εταιρειών σημαίνει ότι η σχέση θα μπορούσε να είναι ακόμη και συμβιωτική. Αντίθετα, τα ρομποταξί είναι πιθανό να ακολουθήσουν την πιο συνηθισμένη πορεία για τις εξαγωγές τεχνολογίας της Κίνας. Εμποδίζονται από την Αμερική, η οποία έχει τη δική της βιομηχανία και σοβαρά προβλήματα ασφάλειας, αλλά πιθανότατα θα κερδίσουν έδαφος σε άλλα μέρη, όπου οι εγχώριες προσπάθειες για αυτονομία υστερούν σημαντικά.
Πώς πρέπει να αντιδράσει ο υπόλοιπος κόσμος; Ο ανταγωνισμός κινδυνεύει να αδειάσει τις δυτικές οικονομίες, προειδοποιεί ο Economist.
Όπου υπάρχουν ενδείξεις για ντάμπινγκ και επιδοτήσεις από την Κίνα, τα αντίμετρα κατά των κινεζικών εξαγωγών είναι δικαιολογημένα και απαραίτητα. Όπου υπάρχουν κίνδυνοι για την ασφάλεια, η δράση είναι επίσης δικαιολογημένη. Τα δεδομένα που συλλέγονται από τα ρομποταξί θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την επιτήρηση. Η κινεζική φαρμακευτική βιομηχανία έχει πληγεί από σκάνδαλα διαφθοράς. Ωστόσο, ο αυθόρμητος προστατευτισμός στο όνομα της ασφάλειας ή της προστασίας θα ήταν λάθος.
Το να εμποδίσουμε ή να περιορίσουμε τους καρπούς της κινεζικής καινοτομίας θα στερούσε από τους καταναλωτές τα οφέλη των φθηνότερων και καλύτερων φαρμάκων και μεταφορών, σε μια εποχή που οι ψηφοφόροι ανησυχούν για την οικονομική προσιτότητα, επισημαινει από την άλλη ο Economist.
Πώς να απαντήσει ο δυτικός κόσμος;
Γι’ αυτό θα ήταν καλύτερο για τις δυτικές οικονομίες να επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η καινοτομία στην πατρίδα τους. Είναι ο εύκολος δρόμος οι δυτικές χώρες να υιοθετήσουν μια μοιρολατρική στάση απέναντι στην άνοδο της Κίνας, να συμπεράνουν ότι η κυριαρχία της στις τεχνολογίες του μέλλοντος μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω αυταρχικών διαταγμάτων και σπάταλων επιδομάτων και ότι, ως εκ τούτου, οι δημοκρατίες δεν μπορούν να ακολουθήσουν τα βήματά της. Ωστόσο, η εφευρετικότητα του ιδιωτικού τομέα της Κίνας και η ευελιξία των ρυθμιστικών αρχών της έχουν επίσης διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Εδώ, δυστυχώς, η Δύση κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση.
Οι ΗΠΑ έχουν το μέγεθος και τα βαθιά ταμεία για να ανταγωνιστούν την Κίνα. Ωστόσο, σε πολλές πολιτείες, ιδίως στις δημοκρατικές, οι ρυθμιστικές αρχές εμποδίζουν ή καθυστερούν την ανάπτυξη των αυτόνομων οχημάτων, ισχυρίζεται ο Economist.
Aπό την άλλη, η κυβέρνηση Τραμπ διεξάγει πόλεμο κατά των πανεπιστημίων και μειώνει τη χρηματοδότηση της βασικής έρευνας. Όπως και σε άλλες δυτικές χώρες, είναι εχθρική προς τους μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων των ταλαντούχων. Στον τομέα των φαρμάκων, καθώς το μερίδιο της Κίνας στις κλινικές δοκιμές έχει αυξηθεί, η Ευρώπη χάνει έδαφος. Οι οικονομίες της χρειάζονται απεγνωσμένα περαιτέρω ενοποίηση, ώστε να μπορούν να χρηματοδοτήσουν και να αναπτύξουν νέες τεχνολογίες. Και εκεί, οι ρυθμιστικές αρχές συχνά δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια σε βάρος της ανάληψης κινδύνων και της πειραματικής δραστηριότητας.
Τίποτα δεν λέει ότι η Κίνα πρέπει να κυριαρχήσει στο μέλλον. Αλλά αν η Δύση θέλει να ανταγωνιστεί στον τομέα των αυτόνομων αυτοκινήτων και της ιατρικής, για να μην αναφέρουμε τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, την ηλιακή ενέργεια και άλλες ζωτικές τεχνολογίες, πρέπει να αντλήσει τα σωστά διδάγματα από την άνοδο της Κίνας.
