Στις 16 Δεκεμβρίου τίθεται σε ισχύ ο πρώτος νόμος της ΕΕ για την παρακολούθηση και την ανθεκτικότητα του εδάφους, ένα σημαντικό ορόσημο που θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της υγείας του.
Τα υγιή εδάφη είναι απαραίτητα για την αγροτική παραγωγικότητα, την αντοχή στα παράσιτα και την ποιότητα και ασφάλεια των τροφίμων, κάτι που είναι κρίσιμο για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και κερδοφορία του αγροτικού τομέα της ΕΕ.
Το 60-70% των εδαφών βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση, με κόστος στην ΕΕ άνω των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως — περισσότερο από το συνολικό ΑΕΠ χωρών όπως η Λετονία και η Κύπρος
Η υποβάθμιση του εδάφους αποτελεί πρόβλημα σε κάθε χώρα της ΕΕ. Το 60-70% των εδαφών βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση, με κόστος στην ΕΕ άνω των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως — περισσότερο από το συνολικό ΑΕΠ χωρών όπως η Λετονία και η Κύπρος.
Ο νόμος για την παρακολούθηση του εδάφους εξετάζει όλες τις πτυχές της υποβάθμισης του εδάφους, από τη διάβρωση και τη συμπύκνωση έως τη μόλυνση και τη σφράγιση του εδάφους. Ισχύει για όλα τα εδάφη, συμπεριλαμβανομένων των δασών, των γεωργικών εκτάσεων και των αστικών περιοχών.
Οι υποχρεώσεις των κρατών μελών της ΕΕ
Τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να παρακολουθούν και να αξιολογούν την υγεία του εδάφους, με τη νέα νομοθεσία να προσφέρει σημαντική ευελιξία, ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να προσαρμόσουν αυτήν την απαίτηση στις τοπικές συνθήκες τους.
Θα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από την υποστήριξη της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανοτήτων και μιας ολοκαίνουργιας πύλης δεδομένων για την υγεία του εδάφους. Η Επιτροπή έχει ήδη δημοσιεύσει έναν οδηγό σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που είναι ήδη διαθέσιμες σε επίπεδο ΕΕ και θα συνεχίσει να αξιολογεί περαιτέρω κενά και ανάγκες.
Η Οδηγία παρέχει υποστήριξη στους αγρότες και τους διαχειριστές εδάφους για τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους. Επιπλέον, οι αρχές μετριασμού της κατάληψης γης θα βοηθήσουν στην προστασία του εδάφους —ιδίως της γεωργικής γης— και των πολλαπλών υπηρεσιών που παρέχει, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας.
Ο νόμος δεν θέτει δεσμευτικούς στόχους, δεν απαγορεύει δραστηριότητες ούτε ζητά νέες διαδικασίες αδειοδότησης, ούτε θίγει τις εθνικές αρμοδιότητες στον χωροταξικό σχεδιασμό.
Επίσης, θέτει σε εφαρμογή μια λύση στο μακροχρόνιο πρόβλημα των μολυσμένων χώρων στην ΕΕ. Σε περίπτωση απαράδεκτων κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον, θα πρέπει να ληφθούν κατάλληλα μέτρα μείωσης του κινδύνου. Σχετικές πληροφορίες σχετικά με αυτούς τους χώρους θα πρέπει να διατίθενται στο κοινό δωρεάν.
Η νέα οδηγία θα βελτιώσει τις γνώσεις σχετικά με την υγεία του εδάφους και την ανθεκτικότητα του εδάφους, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα και την επισιτιστική ασφάλεια.
