Τροποποίηση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού – Απορρίφθηκε αίτηση ακύρωσης Δήμου

Η αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε Δήμος για την τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) της περιοχής του απορρίφθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας με την απόφαση ΣτΕ 585/2025. Η αίτηση του Δήμου είχε ως στόχο την ακύρωση της υπουργικής απόφασης που ενέκρινε την τροποποίηση του ΓΠΣ, με την οποία προβλεπόταν η ένταξη στη ζώνη β’ κατοικίας αορίστου αριθμού εκτάσεων στην περιοχή, γεγονός που, σύμφωνα με το Δήμο, θα οδηγούσε σε υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και σε υπονόμευση των προστατευόμενων περιοχών.

Σύμφωνα με την απόφαση, το ΓΠΣ, το οποίο περιλαμβάνει γενικούς ορισμούς και κατευθύνσεις, συνιστά έναν στρατηγικό σχεδιασμό με μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις και ρυθμίσεις.

Ο Δήμος υποστήριξε ότι η τροποποίηση θα προκαλούσε σοβαρές επιπτώσεις στον εξωαστικό και περιαστικό χαρακτήρα της περιοχής, καθώς και στην προστασία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων που συνθέτουν το τοπικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τη θέση του, η ρύθμιση αυτή δεν είχε τεκμηριωθεί επαρκώς και δεν υπήρξε ειδική μελέτη του χαρακτήρα της περιοχής και των σκοπών προστασίας των περιοχών αυτών.

Ωστόσο, το Συμβούλιο της Επικρατείας απορρίπτοντας την αίτηση του Δήμου, εξέτασε το σκεπτικό του ΓΠΣ και τον ρόλο του στον πολεοδομικό σχεδιασμό, επισημαίνοντας ότι το ΓΠΣ αποτελεί στρατηγικό σχέδιο που διατυπώνεται για την οργάνωση των οικιστικών και πολεοδομικών περιοχών, είτε πρόκειται για περιοχές που ήδη έχουν πολεοδομηθεί είτε για εκείνες που προορίζονται για πολεοδόμηση στο μέλλον. Το δικαστήριο ανέφερε ότι η τροποποίηση του ΓΠΣ αφορά την αξιολόγηση των οικιστικών αναγκών και τις επιπτώσεις της πολεοδομικής ρύθμισης στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής.

Σύμφωνα με την απόφαση, το ΓΠΣ, το οποίο περιλαμβάνει γενικούς ορισμούς και κατευθύνσεις, συνιστά έναν στρατηγικό σχεδιασμό με μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις και ρυθμίσεις. Εντούτοις, το δικαστήριο επισήμανε ότι επιτρέπεται να ενσωματωθούν και ειδικότερες πολεοδομικές ρυθμίσεις, οι οποίες συνδέονται άμεσα με το ΓΠΣ και πρέπει να τεκμηριώνονται με ειδική αιτιολογία. Η έγκριση και τροποποίηση του ΓΠΣ πρέπει να συνοδεύονται από ειδική μελέτη, η οποία να αξιολογεί τα στοιχεία του περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις από τις αλλαγές που εισάγονται.

Η απόφαση του ΣτΕ ανέφερε ότι ο καθορισμός των χρήσεων γης και των περιοχών που επηρεάζονται από το ΓΠΣ δεν εξαρτάται από την αποστροφή συγκεκριμένων εκτάσεων από προστατευόμενες περιοχές προς οικιστική αξιοποίηση, αλλά από τον τρόπο εφαρμογής των πολεοδομικών κατευθύνσεων. Η τροποποίηση αυτή δεν αφορά το περιορισμό ή την απομάκρυνση εκτάσεων από προστατευόμενες περιοχές, αλλά καθορίζει όρους και προϋποθέσεις για την ενδεχόμενη ένταξη των περιοχών στο σχέδιο της πόλης.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το δικαστήριο θεώρησε πως η τροποποίηση του ΓΠΣ είναι σύμφωνη με τις πολεοδομικές διατάξεις και δεν παραβιάζει τις θεμελιώδεις αρχές του πολεοδομικού σχεδιασμού, καθώς το σχέδιο βασίζεται σε μακροχρόνια πολεοδομική εκκρεμότητα που επιλύεται μέσω σαφών κριτηρίων. Επιπλέον, η τροποποίηση αυτή εξετάστηκε βάσει μιας μελέτης που εκτιμά τα οικιστικά και περιβαλλοντικά δεδομένα της περιοχής, χωρίς να παραβιάζει την προστασία του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας, συνεπώς, αποφάσισε ότι η τροποποίηση του ΓΠΣ είναι νόμιμη και δεν καθιστά πλημμελή το σχέδιο, καθώς αποσκοπεί στην εξυγίανση μιας πολεοδομικής εκκρεμότητας και στην καλύτερη οργανωμένη ανάπτυξη των περιοχών της πόλης, πάντα με σεβασμό στις ισχύουσες χρήσεις γης και τους πολεοδομικούς στόχους.