Ο απρόβλεπτος κίνδυνος για το 2026 είναι η αύξηση των επιτοκίων 

Reuters Breakingviews

Μεταξύ της πληθώρας των προβλέψεων για το 2026 που οι τράπεζες έχουν στείλει στους πελάτες τους τις τελευταίες εβδομάδες, λίγες περιλαμβάνουν την πιθανότητα τα παγκόσμια επιτόκια να παρουσιάσουν ανοδική τάση, αντί να μειωθούν ή να παραμείνουν στα ίδια επίπεδα.

Οι αγορές παραγώγων αποτιμούν την πιθανότητα αυστηρότερης πολιτικής στο τέλος του επόμενου έτους στο 0% στις ΗΠΑ και μόλις στο 30% στην Ευρώπη, ακόμη και αν ορισμένοι υπεύθυνοι για τον καθορισμό των επιτοκίων εμφανίζονται όλο και πιο επιθετικοί.

Οι πρόσφατες αλλαγές πολιτικής στην Ιαπωνία και την Αυστραλία υποδηλώνουν ότι οι επενδυτές πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τον κίνδυνο.

Οι φωνές που ζητούν αυστηρότερη νομισματική πολιτική γίνονται όλο και πιο δυνατές. Την Τετάρτη, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης και προγραμμάτισε μια ακόμη μείωση το 2026. Ωστόσο, η διαφωνία αυξάνεται: έξι από τους 19 αξιωματούχους που υπέβαλαν προβλέψεις δεν ήθελαν καμία μείωση, ενώ τρεις ανέμεναν αύξηση των επιτοκίων μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.

Εκτός των ΗΠΑ, τα σημάδια είναι ακόμη πιο σαφή: η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, υπαινίχθηκε ότι η επόμενη κίνηση θα είναι αύξηση. Αυτό φαινόταν απίθανο, καθώς οι προβλέψεις της ίδιας της ΕΚΤ έδειχναν ότι ο πληθωρισμός θα πέσει κάτω από τον στόχο, αλλά η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι οι οικονομικές προοπτικές της ευρωζώνης θα αναθεωρηθούν προς τα πάνω.

Οι επενδυτές δεν το πιστεύουν ακόμη ευρέως. Οι προβλέψεις για τον μέσο όρο των επιτοκίων κατά το επόμενο έτος έχουν αρχίσει να αυξάνονται σε ορισμένες μεγάλες οικονομίες, αλλά οι κινήσεις είναι μικρές και σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την αποτίμηση της περαιτέρω χαλάρωσης. Στις ΗΠΑ, οι περισσότερες χρηματιστηριακές εταιρείες υποθέτουν ότι το κόστος δανεισμού θα μειωθεί κατά 50 ακόμη μονάδες βάσης, όπως και οι traders.

Μια εξαίρεση αποτελεί η Ιαπωνία, όπου τα παράγωγα υποδηλώνουν 75% πιθανότητα αύξησης των επιτοκίων αυτό το μήνα. Αλλά πρόκειται για μια μοναδική κατάσταση: η Τράπεζα της Ιαπωνίας έχει τροποποιήσει ελάχιστα την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική της πολιτική από την πανδημία και τώρα αντιδρά σε μια μεγάλη, πληθωριστική δημοσιονομική επέκταση.

Η πιο εντυπωσιακή ανατροπή παρατηρείται στην Αυστραλία, όπου οι αγορές έχουν μετατοπιστεί από την προσδοκία μειώσεων στην πεποίθηση ότι η πολιτική θα γίνει πολύ πιο αυστηρή με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Με τις κεντρικές τράπεζες να κινούνται συχνά σε συγχρονισμό, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μια τάση. Πράγματι, παρόμοιες προβλέψεις αρχίζουν να εξαπλώνονται στη Σουηδία και τον Καναδά, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν μόνο δηλώσει ότι σκοπεύουν να παραμείνουν αμετάβλητες.

Είναι ακόμα απίθανο το κόστος δανεισμού να αυξηθεί αρκετά ώστε να επηρεάσει αρνητικά τις μετοχές το επόμενο έτος. Σε πολλές δυτικές οικονομίες, η ανεργία αυξάνεται, η αύξηση των μισθών επιβραδύνεται και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σταθερές. Αυτά είναι σημάδια ότι η πολιτική δεν είναι υπερβολικά χαλαρή.

Βραχυπρόθεσμα, όμως, οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται υπό τεράστια πίεση: ο γενικός πληθωρισμός είναι σταθερός και πάνω από τον στόχο, η ανάπτυξη είναι ισχυρότερη από το αναμενόμενο, η δημοσιονομική πολιτική είναι διεγερτική σε χώρες όπως η Γερμανία και οι αγορές κατοικιών ανακάμπτουν σε χώρες όπως η Αυστραλία και η Σουηδία.

Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου ο πρόεδρος πιέζει για χαλαρή νομισματική πολιτική, το όριο για μια ξαφνική στροφή προς μια πιο αυστηρή πολιτική μπορεί να είναι χαμηλότερο από ό,τι πιστεύουν οι επενδυτές. Μια παγκόσμια αύξηση των επιτοκίων θα μπορούσε να αποτελέσει τον κρυφό κίνδυνο για τις αγορές.