Γαλλία: Παγώνει η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού

Την αναστολή της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος αποφάσισε την Τρίτη το βράδυ η γαλλική Εθνοσυνέλευση σε μια «ηλεκτρισμένη συνεδρίαση» κατά την οποία εγκρίθηκε με οριακή πλειοψηφία ο προϋπολογισμός για την Κοινωνική Ασφάλιση. Έπειτα από ημέρες έντονων συζητήσεων στο νομοσχέδιο δεν συμπεριλήφθηκαν τα μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση για την αντιστάθμιση του κόστους του παγώματος της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης των Γάλλων (62 έτη και 9 μήνες) και της περιόδου καταβολής συνταξιοδοτικών εισφορών (170 τρίμηνα).

Το Κοινοβούλιο ψήφισε δηλαδή τη διατήρηση (μέχρι νεωτέρας) του σημερινού συνταξιοδοτικού καθεστώτος, χωρίς όμως να προβλέψει την χρηματοδότησή του.
«Δεν υπάρχει μέτρο ειδικά αφιερωμένο στην αντιστάθμιση του αντίκτυπου της μη-μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος», παραδέχθηκε μιλώντας στην εφημερίδα «Les Echos» συνεργάτης στο γραφείο της υπουργού Δημοσίων Λογαριασμών Αμελί ντε Μοντσαλέν.

Ωστόσο, «η αντιστάθμιση για τα μέτρα που επηρεάζουν αρνητικά το έλλειμμα εξετάζεται συνολικά στο κείμενο, το οποίο σέβεται τον στόχο της μείωσης του ελλείμματος της Κοινωνικής Ασφάλισης σε λιγότερα από 20 δισ. ευρώ», διευκρίνισε ο συνεργάτης που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Γκρίνιες από τη Δεξιά

Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Σεμπαστιάν Λεκορνί πασχίζει να ψηφίσει τον προϋπολογισμό για το 2026 και αναζητεί συναινέσεις, αλλά οι συναινέσεις είναι επόμενο να προκαλούν γκρίνιες από όσους δεν συμμετέχουν στο «ντιλ». Αρχικά ο Λεκορνί και η υπουργός του ντε Μοντσαλέν σχεδίαζαν να μειώσουν το έλλειμμα της Κοινωνικής Ασφάλισης από 23 δισ. ευρώ, που θα κλείσει εφέτος, στα 17,5 δισ. το επόμενο έτος.
Για να συμβεί αυτό, όμως, θα έπρεπε η Εθνοσυνέλευση να αποφασίσει μέτρα που ήταν πολιτικώς αδύνατο να εγκριθούν. Επρεπε να συμβιβαστεί με μια πολύ λιγότερο φιλόδοξη ρύθμιση των λογαριασμών της Κοινωνικής Ασφάλισης και το αποτέλεσμα του συμβιβασμού αυτού είναι ότι το έλλειμμα αναμένεται τώρα να ξεπεράσει τα 19 δισ. ευρώ. Όχι δίχως επικρίσεις από τη Δεξιά.

«Η αναστολή της μεταρρύθμισης των συντάξεων χωρίς να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση είναι μια ανησυχητική εξέλιξη για το μέλλον του συνταξιοδοτικού μας συστήματος», δήλωσε η βουλευτής των Ρεπουμπλικανών Ζιστίν Γκριέ, η οποία απείχε από την ψηφοφορία όπως και η πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός της.
Παρά ταύτα, η κυβέρνηση Λεκορνί έκανε ένα αποφασιστικό βήμα για την επίλυση του Γόρδιου Δεσμού του προϋπολογισμού. Ο προϋπολογισμός για την Κοινωνική Ασφάλιση αναμένεται να υιοθετηθεί σε λίγες ημέρες και από την Άνω Βουλή (Γερουσία) «κατά πάσα πιθανότητα δίχως παρεμβάσεις στο περιεχόμενο», όπως εκτιμά η ρεπόρτερ της «Les Echos» Σολέν Πουλνέκ.

«Κλειδί» οι Σοσιαλιστές

Η αναστολή της εφαρμογής της επίμαχης μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού που προβλέπει την αύξηση της κατώτατης ηλικίας συνταξιοδότησης των Γάλλων από τα 62 στα 64 έτη του βίου τους, αναμένεται να κοστίσει στο όλο σύστημα περί τα 300 εκατ. ευρώ το επόμενο έτος και 1,9 δισ. ευρώ το 2027. Το κόστος έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω μετά από επιπλέον παραχωρήσεις που έκανε ο Σεμπαστιάν Λεκορνί προς το Σοσιαλιστικό Κόμμα παρατείνοντας τον χρόνο εφαρμογής της μεταρρύθμισης, που ούτως ή άλλως θα γίνει σταδιακά.

«Το κόστος της αναβολής θα γίνει αισθητό και μετά το 2027, τουλάχιστον μέχρι την πλήρη εφαρμογή της μεταρρύθμισης (με ηλικία συνταξιοδότησης τα 64 έτη για τους γεννηθέντες το 1969, οι οποίοι θα συνταξιοδοτηθούν το έτος 2033 ή και αργότερα, εάν εν τέλει η μεταρρύθμιση καταργηθεί οριστικά μετά τις προεδρικές εκλογές του 2027», σημειώνει η ρεπόρτερ της «Les Echos».

Εκκρεμότητες

Το πρόβλημα της χρηματοδότησης του παγώματος του συνταξιοδοτικού δημιουργεί εκκρεμότητες που θα απασχολήσουν στο εγγύς μέλλον τους Γάλλους νομοθέτες και ασφαλώς την κυβέρνηση – την παρούσα και τις επόμενες. Διότι για να «περάσει» το νομοσχέδιο τελικά εγκαταλείφθηκε η ιδέα για αύξηση των εισφορών ή του έκτακτου φόρου στα επικουρικά ταμεία υγείας, ενώ έπειτα από θύελλα διαμαρτυριών από τα κόμματα και της Δεξιάς και της Αριστεράς απορρίφθηκε και η πρόταση για πάγωμα των συντάξεων ή και για υποτιμολόγησή τους σε σύγκριση με τον πληθωρισμό.

Στη Γαλλία ισχύει ο θεσμός της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των συντάξεων. Ωστόσο, η μικρότερη από τον πληθωρισμό αύξηση των συντάξεων, ως προσωρινό μέσο για τη σταθεροποίηση του συνταξιοδοτικού συστήματος, υποστηρίχθηκε από πολλά εργατικά συνδικάτα συμπεριλαμβανομένου του CFDT, που είναι το μεγαλύτερο. Υποστηρίχθηκε ασφαλώς και από τις εργοδοτικές Ενώσεις. Σε κάθε περίπτωση μια ειδική επιτροπή που συστήθηκε θα θέσει επί τάπητος το ζήτημα το επόμενο καλοκαίρι.

Νέοι πόροι

Δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι η κυβέρνηση Λεκορνί δεν βρήκε νέους πόρους για να στηρίξει τον προϋπολογισμό της Κοινωνικής Ασφάλισης που κατάφερε εν τέλει να ψηφίσει. Προβλέπεται, για παράδειγμα, η αύξηση της γενικευμένης κοινωνικής εισφοράς (CSG) επί του κεφαλαιακού εισοδήματος, που πρότειναν οι Σοσιαλιστές.

Ωστόσο, ο βουλευτής του συντηρητικού κόμματος Ορίζοντες, Πολ Κριστόφ, προειδοποίησε ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτή η κοινωνική εισφορά για τη χρηματοδότηση «της παράλογης αναστολής της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης». Ο Κριστόφ θύμισε ότι τα έσοδα από το φόρο αυτό θα πρέπει να διατεθούν ειδικά για την υποστήριξη ηλικιωμένων και αναπήρων, όπως έχει αρχικά προβλεφθεί.

Σημειωτέον ότι η φορολογική επιβάρυνση των φορολογικών κερδών έχει προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες βουλευτών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Η «Les Echos» σημειώνει ότι η κυβέρνηση Λεκορνί προτείνει επίσης τη μεταφορά 4,5 δισ. ευρώ από τον κεντρικό προϋπολογισμό του κράτους στον προϋπολογισμό της Κοινωνικής Ασφάλισης. Αλλά, σε περίπτωση που η ιδέα εν τέλει εγκριθεί, τα κονδύλια δεν θα αρκέσουν για να καλυφθούν οι ανάγκες του τομέα φροντίδας των ηλικιωμένων, για τον οποίο προβλέπεται έλλειμμα 4,6 δισ. ευρώ το 2026, που αναμένεται να αυξηθεί αισθητά τα επόμενα χρόνια και να φτάσει τα 7 δισ. ευρώ το έτος 2029.
Καθώς εσχάτως προέκυψε και στη Γαλλία μείζον δημογραφικό πρόβλημα, είναι βέβαιο ότι το συνταξιοδοτικό θα κυριαρχήσει στη δημόσια συζήτηση ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027.