Στη δημόσια συζήτηση για τα social media, οι τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως είναι π.χ. το YouTube, εμφανίζονται συχνά ως υπερασπιστές της καινοτομίας και της ελευθερίας πρόσβασης.
Στο παρασκήνιο όμως, πολλοί από αυτούς εφαρμόζουν μια εντελώς διαφορετική πολιτική στην προσωπική τους ζωή, αναφέρει σε ρεπορτάζ του το CNBC.
Οι άνθρωποι που σχεδιάζουν τις πλατφόρμες όπου περνούν ώρες εκατομμύρια παιδιά, επιλέγουν για τις δικές τους οικογένειες το μέτρο, τα φίλτρα και τα χρονικά όρια.
Ο Νιλ Μόχαν (YouTube) και το «μέτρο πάνω απ’ όλα»
Ο Νιλ Μόχαν, CEO του YouTube από το 2023 και πρόσφατα ανακηρυγμένος «CEO της Χρονιάς» από το περιοδικό Time για το 2025, παραδέχεται ανοιχτά ότι ελέγχει τη χρήση ψηφιακών μέσων των παιδιών του.
Ως πατέρας τριών παιδιών εξηγεί πως στο σπίτι του ισχύουν κανόνες: πιο αυστηροί τις καθημερινές, πιο χαλαροί τα Σαββατοκύριακα.
Δεν ισχυρίζεται ότι έχει βρει την τέλεια ισορροπία. Αντίθετα, μιλά για μια συνεχή προσπάθεια, βασισμένη στη φιλοσοφία του «όλα με μέτρο». Για τον ίδιο και τη σύζυγό του, η υπερβολή – ακόμη και σε μια πλατφόρμα που ο ίδιος διοικεί – δεν είναι επιλογή.
Η ανησυχία των ειδικών μεγαλώνει
Οι δηλώσεις αυτές δεν έρχονται τυχαία.
Τα τελευταία χρόνια, επιστήμονες και παιδοψυχολόγοι προειδοποιούν για τις επιπτώσεις της υπερβολικής έκθεσης σε smartphones και κοινωνικά δίκτυα.
Ο Jonathan Haidt, καθηγητής στο NYU και συγγραφέας του βιβλίου The Anxious Generation, υποστηρίζει ότι τα παιδιά δεν θα έπρεπε να αποκτούν smartphone πριν τα 14 και πρόσβαση στα social media πριν τα 16.
Ο καθηγητής Jonathan Haidt λέει ότι τα παιδιά δεν θα έπρεπε να αποκτούν smartphone πριν τα 14 και social media πριν τα 16
Όπως τονίζει, το smartphone δεν είναι απλώς ένα τηλέφωνο, αλλά μια πύλη από την οποία ολόκληρος ο κόσμος εισβάλλει στην καθημερινότητα ενός παιδιού.
Όρια από το κράτος: το παράδειγμα της Αυστραλίας
Η συζήτηση έχει πλέον περάσει και στο πολιτικό επίπεδο.
Η Αυστραλία έγινε η πρώτη χώρα που απαγόρευσε επίσημα την πρόσβαση στα social media για παιδιά κάτω των 16 ετών. Παρότι η απόφαση στηρίχθηκε από την πλειοψηφία των πολιτών, η εφαρμογή της συναντά αντιδράσεις και πρακτικές δυσκολίες.
YouTube Kids και γονικός έλεγχος
Ο Μόχαν δηλώνει πως αισθάνεται «υψίστη ευθύνη» απέναντι στους νέους χρήστες. Το YouTube Kids, που κυκλοφόρησε το 2015, αποτελεί μέρος αυτής της στρατηγικής: μια πιο ελεγχόμενη εκδοχή της πλατφόρμας, σχεδιασμένη για παιδιά. Στόχος του, όπως λέει, είναι να δώσει στους γονείς εργαλεία ώστε να προσαρμόζουν τη χρήση σύμφωνα με τις αξίες και τις ανάγκες κάθε οικογένειας.
Όταν και οι δισεκατομμυριούχοι λένε «όχι»
Ο Μόχαν δεν είναι μόνος.
Η πρώην CEO του YouTube, Susan Wojcicki, είχε επιτρέψει στα παιδιά της μόνο το YouTube Kids και για περιορισμένο χρόνο.
Ο Μπιλ Γκέιτς καθυστέρησε να δώσει κινητά στα παιδιά του μέχρι την εφηβεία, απαγορεύοντας μάλιστα τα τηλέφωνα στο τραπέζι.
Ο δισεκατομμυριούχος Μαρκ Κούμπαν, από την άλλη, έφτασε στο σημείο να εγκαθιστά ειδικό εξοπλισμό και λογισμικό για να παρακολουθεί και να ελέγχει τη χρήση εφαρμογών.
Το παράδοξο της ψηφιακής εποχής
Το μήνυμα είναι σαφές: όσοι γνωρίζουν καλύτερα από όλους τη δύναμη της τεχνολογίας, είναι συχνά οι πρώτοι που θέτουν όρια.
Και ίσως αυτό να είναι το πιο ηχηρό καμπανάκι για όλους τους υπόλοιπους.
