Για πρώτη φορά στον κόσμο, ένα μικρό κράτος δίνει το Καθολικό Βασικό Εισόδημα (Universal Basic Income – UBI) σε crypto. Μακριά από τα κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας, οι Νήσοι Μάρσαλ μετατρέπονται στην ουσία σε ένα ζωντανό εργαστήριο κοινωνικής πολιτικής.
Το κράτος του Ειρηνικού, με πληθυσμό περίπου 42.000 κατοίκους, εγκαινίασε ένα εθνικό πρόγραμμα καθολικού βασικού εισοδήματος, το οποίο συνδυάζει παραδοσιακές μορφές πληρωμής με τεχνολογία blockchain, αναφέρει σε ρεπορτάζ της η βρετανική Guardian. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ήδη προκαλεί διεθνές ενδιαφέρον, καθώς θεωρείται η πρώτη εφαρμογή UBI σε εθνική κλίμακα με δυνατότητα καταβολής μέσω κρυπτονομίσματος.
Νήσοι Μάρσαλ: Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα
Κάθε πολίτης της χώρας λαμβάνει 200 δολάρια ΗΠΑ ανά τρίμηνο – συνολικά περίπου 800 δολάρια τον χρόνο.
Το ποσό δεν προορίζεται να αντικαταστήσει την εργασία, αλλά να λειτουργήσει ως δίχτυ ασφαλείας απέναντι στην ακρίβεια και την οικονομική αβεβαιότητα. Οι δικαιούχοι μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο πληρωμής: τραπεζική κατάθεση, επιταγή ή ψηφιακό πορτοφόλι που βασίζεται σε stablecoin συνδεδεμένο με το δολάριο.
Γιατί κρυπτονόμισμα σε ένα νησιωτικό κράτος
Η γεωγραφία των Νήσων Μάρσαλ παίζει καθοριστικό ρόλο. Το κράτος αποτελείται από εκατοντάδες νησιά και ατόλες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται μακριά από τραπεζικές υποδομές. Η χρήση ψηφιακών πληρωμών θεωρήθηκε λύση για τη γρήγορη και χαμηλού κόστους διανομή των χρημάτων, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες κοινότητες.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η τεχνολογία blockchain μπορεί να μειώσει καθυστερήσεις και γραφειοκρατία.
Χρηματοδότηση και ιστορικό υπόβαθρο
Το πρόγραμμα δεν χρηματοδοτείται από φόρους της καθημερινότητας, αλλά από ειδικό καταπιστευματικό ταμείο.
Το ταμείο αυτό δημιουργήθηκε στο πλαίσιο συμφωνιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ως μέρος αποζημιώσεων για τις πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή τον 20ό αιώνα.
Το ταμείο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο συμφωνιών με τις ΗΠΑ, ως μέρος αποζημιώσεων για τις πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή τον 20ό αιώνα
Τα διαθέσιμα κεφάλαια ξεπερνούν το 1,3 δισ. δολάρια, με επιπλέον δεσμεύσεις χρηματοδότησης τα επόμενα χρόνια.
Ανάμεσα στον ενθουσιασμό και τον σκεπτικισμό
Παρά τον καινοτόμο χαρακτήρα του εγχειρήματος, οι προκλήσεις είναι υπαρκτές. Η πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν είναι πάντα αξιόπιστη, ενώ η χρήση ψηφιακών πορτοφολιών προϋποθέτει τεχνολογική εξοικείωση και κατάλληλες συσκευές. Δεν είναι τυχαίο ότι, προς το παρόν, η πλειονότητα των πολιτών προτιμά τις κλασικές τραπεζικές πληρωμές, με ελάχιστους να επιλέγουν το κρυπτονόμισμα.
Διεθνείς οργανισμοί και ακαδημαϊκοί επισημαίνουν επίσης κινδύνους: από ζητήματα διακυβέρνησης και εποπτείας μέχρι νομικές και δημοσιονομικές ασάφειες. Παρ’ όλα αυτά, αναγνωρίζουν ότι για μικρά νησιωτικά κράτη, τέτοιες λύσεις μπορεί να ανοίξουν νέους δρόμους κοινωνικής πολιτικής.
Ένα πείραμα με παγκόσμια σημασία
Οι Νήσοι Μάρσαλ μπορεί να είναι μικρές σε μέγεθος, αλλά το πείραμά τους είναι μεγάλο σε φιλοδοξία.
Αν το καθολικό βασικό εισόδημα με ψηφιακή υποδομή αποδειχθεί βιώσιμο, θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλες χώρες που αναζητούν νέους τρόπους στήριξης των πολιτών τους σε έναν κόσμο αυξανόμενων ανισοτήτων και τεχνολογικών μετασχηματισμών.
