Η εικόνα του παραδοσιακού συλλέκτη έργων τέχνης αλλάζει ραγδαία. Οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς, με πρώτo τον οίκο Christie’s, αντιλαμβάνονται ότι η επιβίωσή τους δεν εξαρτάται πλέον μόνο από πίνακες και γλυπτά υψηλής αξίας, αλλά από την ικανότητά τους να συνομιλήσουν με μια νεότερη και πιο απαιτητική γενιά αγοραστών.
Κάποτε, ένα έργο μεγάλου ζωγράφου ήταν αρκετό για να γεμίσει μια αίθουσα δημοπρασιών. Σήμερα, μια τσάντα Birkin ή ένα συλλεκτικό ρολόι μπορεί να προκαλέσει τον ίδιο – αν όχι μεγαλύτερο – ενθουσιασμό. Η αλλαγή αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αντανάκλαση μιας βαθύτερης μεταμόρφωσης στον τρόπο που οι νεότερες γενιές αντιλαμβάνονται τη συλλογή και την αξία.
H Christie’s και η αναζήτηση ενός νέου κοινού
Σε μια περίοδο που η παγκόσμια αγορά τέχνης βγαίνει λαβωμένη από μια πολυετή κάμψη, η Christie’s κατέγραψε το 2025 μια ήπια ανάκαμψη, σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times.
Οι συνολικές πωλήσεις της εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 6,2 δισ. δολάρια, αυξημένες κατά 6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος – μια επίδοση που αποδίδεται κυρίως στη στροφή προς τα είδη πολυτελείας.
Η πολυτέλεια ως «γέφυρα» για τους millennials
Τσάντες υψηλής ραπτικής, κοσμήματα και ρολόγια εξελίσσονται σε βασικό εργαλείο προσέλκυσης νέων συλλεκτών.
Οι πωλήσεις στον τομέα της πολυτέλειας στη Christie’s αυξήθηκαν κατά 17%, αγγίζοντας τα 795 εκατ. δολάρια και καθιστώντας την τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία του οίκου – προηγείται η τέχνη του 20ού και 21ου αιώνα. Το στοιχείο που προκαλεί αίσθηση είναι ότι το 38% των νέων πελατών της Christie’s πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία.
Το 38% των νέων πελατών της Christie’s πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά στην κατηγορία της πολυτέλειας
Παράλληλα, το ποσοστό των millennials και της Gen Z στο συνολικό πελατολόγιο ανέβηκε στο 33%, από 30% έναν χρόνο πριν.
Ο ανταγωνισμός ανεβάζει τον πήχη
Η Sotheby’s κινείται στο ίδιο μήκος κύματος, καταγράφοντας την ισχυρότερη χρονιά της στην πολυτέλεια.
Με πωλήσεις 2,7 δισ. δολαρίων στον συγκεκριμένο τομέα —σε σύνολο 5,7 δισ.— ο οίκος είδε ετήσια άνοδο 26%.
Ρολόγια-σύμβολα, όπως ένα Patek Philippe που πουλήθηκε σχεδόν 12 εκατ. δολάρια, αλλά και η ιστορική Birkin της Jane Birkin, που έσπασε κάθε ρεκόρ με τίμημα άνω των 10 εκατ., δείχνουν πού μετατοπίζεται το ενδιαφέρον.
Ένα Patek Philippe πουλήθηκε σχεδόν 12 εκατ. δολάρια, ενώ η ιστορική Birkin της Jane Birkin έσπασε κάθε ρεκόρ με τίμημα άνω των 10 εκατ.
In the #SothebysParis sale room just now, Jane Birkin’s Original Hermès Birkin sold for €8.6 million / $10.1 million after more than 10 minutes of heated bidding, making it the most valuable handbag ever sold at auction. pic.twitter.com/COYFPeFbPk
— Sotheby’s (@Sothebys) July 10, 2025
Ενδεικτικό της αλλαγής γενιάς είναι και το γεγονός ότι σχεδόν το ένα τρίτο των συμμετεχόντων στην πρώτη Collectors’ Week της Sotheby’s στο Άμπου Ντάμπι ήταν κάτω των 40 ετών, αναφέρουν οι Financial Times.
Ανισότητες και εύθραυστη ανάκαμψη
Παρά τα σημάδια βελτίωσης, η εικόνα παραμένει άνιση.
Οι δημοπρασίες αυξήθηκαν σημαντικά στις ΗΠΑ και οριακά στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, αλλά υποχώρησαν στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Οι ιδιωτικές πωλήσεις παρέμειναν στάσιμες, αν και περιλάμβαναν τα ακριβότερα έργα της χρονιάς.
Η συγκρατημένη αισιοδοξία των επικεφαλής των οίκων βασίζεται στην υπόθεση ότι η σταθεροποίηση της οικονομίας και οι πιθανές μειώσεις επιτοκίων θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των συλλεκτών. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν πως η αγορά δεν θα επιστρέψει εύκολα στα επίπεδα της μεταπανδημικής έκρηξης.
Το μέλλον της αγοράς τέχνης
Το 2024, οι παγκόσμιες δημοπρασίες υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2020, με σημαντική πτώση στις πωλήσεις άνω των 10 εκατ. δολαρίων.
Παρ’ όλα αυτά, θεαματικές συναλλαγές, όπως η πώληση έργου του Γκούσταβ Κλιμτ έναντι 236,4 εκατ. δολαρίων, υπενθυμίζουν ότι το πάθος για την τέχνη δεν έχει χαθεί – απλώς αλλάζει μορφή.
Σε έναν κόσμο που οι γενιές εναλλάσσονται και οι προτεραιότητες μετατοπίζονται, οι οίκοι δημοπρασιών καλούνται να επανεφεύρουν τον εαυτό τους.
Και, όπως φαίνεται, η πολυτέλεια αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της νέας αφήγησης.
