Τα εννέα «αγκάθια» του εργασιακού νομοσχεδίου

Τα εννέα σημεία του νομοσχεδίου για τις εργασιακές σχέσεις, που συγκεντρώνουν τα βέλη των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων, αναμένεται να αποτελέσουν την θρυαλλίδα των εξελίξεων και θα προσδιορίσουν το μέγεθος των επικείμενων αντιδράσεων.

Το νομοσχέδιο έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση για τις επόμενες δεκαπέντε ημέρες, ενώ η κατάθεσή του στη Βουλή προς ψήφιση προσδιορίζεται στις αρχές Ιουνίου.

«Πρόκειται για προσπάθεια να γίνουμε ευρωπαϊκή χώρα στα εργασιακά» σημείωση ο υπουργός Εργασίας κ. Κ. Χατζηδάκης παρουσιάζοντας τι διατάξεις, ενώ απευθυνόμενος σε όσους διατυπώνουν διαφορετικές προτάσεις τους κάλεσε «να υποδείξουν την χώρα στην οποία εφαρμόζονται».

Ήδη κατά τις πρώτες ώρες, αμέσως μετά την παρουσίαση του νομοσχεδίου, εκδηλώθηκαν πλήθος αντιδράσεων με τη μοργή δηλώσεων και ανακοινώσεων για το περιεχόμενό του.

Ο Ο.Τ. σταχυολόγησε και παρουσιάζει τα σημεία διαφωνίας, τα οποία συγκεντρώνουν την κριτική αντιπολίτευσης και συνδικάτων. Πρόκειται για τα εξής: 

1. Οκτάωρο, 40ωρο, πενθήμερο. Η διάταξη που αναφέρει ότι η 8ωρη ημερήσια, η 40ωρη εβδομαδιαία και η 5θήμερη εργασία δεν θίγεται, χαρακτηρίζεται ως προσχηματική από την αντιπολίτευση, καθώς θεωρείται ότι οι αυξομειώσεις των ωρών απασχόλησης ανά χρονική περίοδο, οδηγούν στην – ντε φάκτο – αμφισβήτηση τους. Κι αυτό ανεξαρτήτως αν η συγκεκριμένη διάταξη ίσχυε τρείς δεκαετίες.
2. Με αίτημα του εργαζόμενου και ατομική συμφωνία το ελαστικό ωράριο. Το σημείο αυτό συγκεντρώνει το σύνολο των αντιδράσεων και αποτελεί την μεγαλύτερη ανατροπή στο υφιστάμενο καθεστώς. Σήμερα η διευθέτηση του χρόνου εργασίας γίνεται κατόπιν συμφωνίας με την οικεία συνδικαλιστική οργάνωση ή με την πρόβλεψη συλλογικής σύμβασης. Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα όπου δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συλλογική σύμβαση, ο εργαζόμενος να αιτηθεί την ένταξή του σε διευθέτηση και να συνάψει ατομική συμφωνία. Κατά τη κυβέρνηση αυτό δημιουργεί δυνατότητες διευκόλυνσης σε μια σειρά κατηγορίες εργαζομένων, με επιπλέον χρόνο αδείας και συσσωρευμένες ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης (τετραήμερο). Κατά την αντιπολίτευση και τα συνδικάτα αφενός ο εργαζόμενους οδηγείται «σε άνιση διαπραγμάτευση» με τον εργοδότη του κα αφετέρου η διευθέτηση του χρόνου εργασίας δεν ήταν ποτέ έως σήμερα «αντικείμενο συμφωνίας με έναν ή περισσότερους εργαζόμενους, αλλά με συλλογική συμφωνία». Επιπλέον κατά την αντιπολίτευση συνιστά «απλήρωτη εργασία». Η ΓΣΕΕ υποστηρίζει ότι καθιερώνεται «η ατομική διευθέτηση» με την «αντίληψη ότι οι εργαζόμενοι χωρίς την κάλυψη της συλλογικής εκπροσώπησης είναι ισότιμοι διαπραγματευτικά με τον εργοδότη».
3. Υπερωρίες. Η αύξηση των επιτρεπόμενων ωρών υπερωρίας στις 150 ώρες – ετησίως – για όλες τις επιχειρήσεις, από 96 ώρες στις βιομηχανίες και 120 στις υπηρεσίες που ισχύουν σήμερα, είναι το άλλο σημείο που συγκεντρώνει πλήθος αντιδράσεων. Η αντιπολίτευση μιλάει για «φτηνές υπερωρίες» καθώς η αμοιβή τους θα είναι χαμηλότερη από την σημερινή, ενώ η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι από την δυνατότητα αύξησης των επιτρεπόμενων ωρών – ετησίως – αυξάνεται το εισόδημα των εργαζόμενων.
4. Απολύσεις. Η κυβέρνηση επικεντρώνει στην περαιτέρω προστασία ων εργαζομένων, με την αύξηση των λόγων ακυρότητας μιας απόλυσης. Ωστόσο η διχογνωμία επικεντρώνεται στην «δυνατότητα ανταλλαγής» της επαναπρόσληψης που διατάσσει ένα δικαστήριο με ένα επιπλέον ποσό αποζημίωσης. Η κυβέρνηση μιλάει για αύξηση της αποζημίωσης (τριπλασιασμό) και μάλιστα σε περιπτώσεις, όπου η σχέση εργοδότη – εργαζόμενου έχει ήδη διαρραγεί, ενώ η αντιπολίτευση σημειώνει ότι χάνεται πλέον η δυνατότητα επαναπρόσληψης του εργαζόμενου μετά από δικαστική απόφαση.
5. Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας. Μετατρέπεται σε ανεξάρτητη αρχή κατά τα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και της Εθνικής Αρχής Διαφάνεια. Η ΓΣΕΕ εκφράζει την πλήρη αντίθεσή της στην συγκεκριμένη ρύθμιση και υπογραμμίζει πως η κυβέρνηση «αντί να αναβαθμίσει το ΣΕΠΕ, να τον εμπλουτίσει και να τον θωρακίσει» απεκδύεται, της πολιτικής ευθύνης του ελέγχου των εργοδοτικών παραβάσεων οδηγεί το Σώμα  σε «αχαρτογράφητα νερά»σε μια κρίσιμη περίοδο για την αγορά εργασίας.
6. Κυριακές. Αντιδράσεις συγκεντρώνει και η διάταξη που προσθέτει και νέους κλάδους στιςεξαιρέσεις των επιχειρήσεων που επιτρέπεται να λειτουργούν τις Κυριακές. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις μιλούν για την κατάργηση – στην πράξη – της Κυριακάτικης αργίας.
7. Συνδικαλισμός: Αντιδράσεις υπάρχουν – κυρίως από αριστερές συνδικαλιστικές οργανώσεις, για την υποχρέωση εγγραφής των συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ (καταστατικό, έδρα, αριθμός μελών).
8. Συλλογική διαπραγμάτευση. Επίσης ιδιαίτερες αντιδράσεις υπάρχουν για την πρόβλεψη του νομοσχεδίου ότι χωρίς την εγγραφή δεν θα είναι δυνατή η συλλογική διαπραγμάτευση, κήρυξη απεργίας, υπογραφή ΣΣΕ.
9. Προσωπικό ασφαλείας – Απεργία. Έντονες είναι οι αντιδράσεις στη διάταξη που προβλέπει την παροχή ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας – στο ένα τρίτο (33,3%) της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας – κατά τη διάρκεια απεργίας σε επιχειρήσεις κοινής ωφελείας. Η διάταξη αυτή χαρακτηρίζεται από συνδικαλιστές, ως τροχοπέδη στην απεργία. Ίδια αντιμετώπιση έχει και η διάταξη που προβλέπει ότι με δικαστική απόφαση διακόπτεται η απεργία, όταν παρεμποδίζεται η είσοδος εργαζομένων που επιθυμούν να εργασθούν.