G7: Ένα δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων στις φτωχές χώρες

Ξεκινά σήμερα η σύνοδος κορυφής του G7 στην Κορνουάλη της Μεγάλης Βρετανίας και οι πρώτες πληροφορίες από τους οικοδεσπότες Βρετανούς είναι ενθαρρυντικές, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ένα από τα δύο θέματα που βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας, την αντιμετώπιση της πανδημίας – το δεύτερο είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι πλούσιες χώρες του πλανήτη πρόκειται να ανακοινώσουν τη δέσμευσή τους να χρηματοδοτήσουν και να δρομολογήσουν στις φτωχές χώρες την αποστολή το ταχύτερο δυνατόν τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου δόσεων εμβολίων κατά της Covid-19.

Οι «7» που ουσιαστικά είναι αρκετοί περισσότεροι (μιλάμε για τους ηγέτες της διοργανώτριας Βρετανίας, των ΗΠΑ, του Καναδά,  της Ιαπωνίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της ΕΕ που θα εκπροσωπηθεί από τη πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, και επίσης για τους ηγέτες της Αυστραλίας, της Ινδίας, της Νότιας Κορέας και της Νότιας Αφρικής που έχουν επίσης προσκληθεί στη σύνοδο) πρόκειται επίσης να ανακοινώσουν ένα «σχέδιο για την αύξηση και επέκταση της παραγωγής εμβολίων σε νέες εργαστηριακές μονάδες προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος».

Στο πλαίσιο αυτό οι Βρετανοί διοργανωτές της συνόδου κορυφής διευκρίνισαν την Πέμπτη το βράδυ ότι το Λονδίνο είναι σε θέση να χορηγήσει άμεσα 100 εκατομμύρια περισσευούμενες δόσεις που προέρχονται από διαφορετικά εργαστήρια χάρη στην πρόοδο του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών που έχει σχεδιάσει και το οποίο έχει επιτρέψει ως τώρα να διενεργηθούν σχεδόν 70 εκατομμύρια εμβολιασμοί στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Ανθρωπιστικό καθήκον»

Οι Βρετανοί θα δωρίσουν προφανώς δόσεις του AstraZeneca. Αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευθεί να χορηγήσουν το ήμισυ της συνολικής προσφοράς, δηλαδή 500 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Pfizer/BioNTech. «Είναι ανθρωπιστικό καθήκον μας να σώσουμε όσο περισσότερες ζωές είναι δυνατόν», δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν λίγο προτού αναχωρήσει για το πρώτο ταξίδι ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη, προσθέτοντας ότι η ανθρωπιστική αυτή προσφορά είναι ταυτόχρονα «προς όφελος όλων των Αμερικανών».

Ασφαλώς είναι και προς όφελος της Pfizer/BioNTech: «Για μια ακόμα φορά οι ΗΠΑ απάντησαν στην έκκληση της διεθνούς κοινότητας», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer Αλβέρτος Μπουρλά συγχαίροντας τον αμερικανό πρόεδρο. «’Ολοι οι κάτοικοι τοου πλανήτη έχουν δικαίωμα να εμβολιαστούν ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση και την καταγωγή τους», τόνισε ο Μπουρλά.

Η αγορά 500 εκατ. δόσεων του σκευάσματος της Pfizer/BioNTech συνιστά «τη μεγαλύτερη παραγγελία και δωρεά εμβολίων που έχει πραγματοποιήσει ποτέ μία μόνο χώρα» και συνιστά επίσης «δέσμευση του αμερικανικού λαού για να προστατεύσει τον κόσμο ολόκληρο από την Covid-19», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η κυβέρνηση της Ουάσιγκτον. Οι δόσεις αυτές θα μοιραστούν σε 92 χώρες «χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος» που έχει πλήξει η πανδημία. Η διανομή θα ξεκινήσει τον Αύγουστο με στόχο τα πρώτα 200 εκατ. των δόσεων να έχουν διανεμηθεί έως τα τέλη του τρέχοντος έτους. Τα επόμενα 300 εκατομμύρια θα έχουν μοιραστεί, κατά το πρόγραμμα,, έως τον Ιούνιο του 2022.

Ανεμβολίαστος ο πλανήτης

Η αλήθεια είναι ότι η νέα διακυβέρνηση του Μπάιντεν έχει να επιδείξει καλές επιδόσεις σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του εμβολιαστικού προγράμματος στις ΗΠΑ, καθώς το 64% των ενηλίκων Αμερικανών πολιτών έχει κάνει τουλάχιστον μια δόση εμβολίου. Σε διεθνές επίπεδο όμως η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Και είναι ένα τιτάνιο έργο αυτό που αναλαμβάνουν οι G7, διότι ο πλανήτης είναι ανεμβολίαστος. Πρόκειται εξάλλου για έναν αγώνα δρόμου με αντίπαλο το χρόνο, δεδομένου ότι ο πληθυσμός της γης πλησιάζει τα 8 δισεκατομμύρια και η πανδημία καλπάζει σε πολλές φτωχές χώρες – σημειωτέον ότι έχει ήδη προκαλέσει 3,76 εκατ. θανάτους παγκοσμίως (εκ των οποίων οι 600.000 στις ΗΠΑ).

Το πρόγραμμα παγκόσμιου εμβολιασμού δεν προχωρεί κατά τους σχεδιασμούς και ως τις 4 Ιουνίου είχαν διανημηθεί περί τα 80 εκατ. δόσεις σε 129 χώρες και φτωχές περιοχές του πλανήτη. Μόλις την Πέμπτη η Παγκόσια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε ότι περίπου το 90% των αφρικανικών χωρών δεν πρόκειται να έχει πιάσει τον στόχο να έχει εμβολιάσει τουλάχιστον το ένα δέκατο του πληθυσμού έως το Σεπτέμβριο, αν δεν λάβει κατεπειγόντως τουλάχιστον 225 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων.

Το ακανθώδες πρόβλημα των ευρεσιτεχνιών

Βλέποντας κανείς τη μεγάλη εικόνα αντιλαμβάνεται ότι ακόμα και το φιλόδοξο πρόγραμμα δωρεών εμβολίων του G7 μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό στην προσπάθεια κατανίκησης της Covid-19 όχι σε εθνικό επίπεδο (των πλουσίων χωρών) αλλά σε παγκόσμιο. Και η άρση των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνιών των μεγάλων φαρμακευτικών ομίλων, που θα έδινε τη δυνατότητα να πολλαπλασιαστεί η παραγωγή εμβολίων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης (όπου υπάρχουν οι τεχνικές δυνατότητες ασφαλώς), παραμένει ένα «ακανθώδες ζήτημα», όπως το χαρακτηρίζει ο ΠΟΥ.

Είναι χαρακτηριστική η διαφωνία μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας της ΕΕ για το θέμα των πατεντών. Την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αδιαφορώντας για την περί του αντιθέτου εισήγηση της Κομισιόν, ενέκρινε την προσωρινή άρση των πατεντών προκειμένου να επιταχυνθεί η παραγωγή εμβολίων. Σημειωτέον ότι το Ευρωκοινοβούλιο έλαβε την απόφαση αυτή για να επιταχυνθεί η παραγωγή ώστε να εμβολιαστούν οι…  Ευρωπαίοι και όχι οι Αφρικανοί ή οι Ασιάτες! Διότι στα 53 γεωγραφικά διαμερίσματα, τα οποία έχει χωρίσει με τα δικά της κριτήρια την Ευρώπη ο ΠΟΥ, μόλις το 30% του πληθυσμού έχει κάνει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου και μόνο το 17% έχει εμβολιαστεί πλήρως.

«Ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε μέχρι τον εμβολιασμό τουλάχιστον του 80% του πληθυσμού ακόμα και σε γεωγραφικές περιοχές υψηλών εισοδημάτων όπως είναι η Ευρώπη, είναι μακρύς. Απέχουμε ακόμα πολύ από την υπέρβαση του υγειονομικού κινδύνου», δήλωσε την Πέμπτη ο επικεφαλής του ΠΟΥ στην Ευρώπη Χανς Κλούγκε.

Οικονομική καταστροφή

Εν τω μεταξύ η πανδημία έχει καταστροφικές οικονομικές συνέπειες στις κατ’ ευφημισμόν λεγόμενες «αναπτυσσόμενες» χώρες, όπου οι κυβερνήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε καν να σκεφθούν να λάβουν ανάλογα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν οι πλούσιες χώρες. Σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) εννέα εκατομμύρια παιδιά υπολογίζεται ότι θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το σχολείο τους για να εργαστούν και να βοηθήσουν τις οικογένειές τους να επιβιώσουν εξαιτίας της οικονομικής καταστροφής που έφερε γι’ αυτές η πανδημία. Ήδη 160 εκατ. παιδιά στον κόσμο δουλεύουν για να συμπληρώσουν το οικογενειακό εισόδημα, εκτιμά ο ΟΗΕ.

«Στις πλούσιες χώρες οι άνθρωποι ξαναβρίσκουν σιγά-σιγά μια φυσιολογική ζωή. Οι κυβερνήσεις αίρουν σταδιακά τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης καθώς οι απαγορεύσεις και οι εμβολιασμοί, όσο κι αν υστερούν των αρχικών προγραμματισμών, έχουν περιορίσει το ρυθμό μετάδοσης του ιού. Παράδειγμα το Euro 2021, για χάρη του οποίου οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιταχύνουν την άρση των απαγορεύσεων. Δεν συμβαίνει το ίδιο σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπου η πανδημία θερίζει. Στο Ιράν τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 3 εκατομμύρια», σημειώνει η γαλλική «Le Figaro».