Απένειμε την επενδυτική βαθμίδα

Στην Ευρώπη μιλούν συχνά-πυκνά για την ανάγκη πιστής τήρησης των κανόνων. Δεν το κάνουν από κάποια τυπολατρία όπως επιδερμικά ερμηνεύεται σε πολλές περιπτώσεις αυτή η συμπεριφορά. Το κάνουν στην προσπάθειά τους να προστατέψουν τις κοινές αξίες και ιδέες του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Να μη γίνει η κατάσταση «μπάτε σκύλοι αλέστε».

Να μην μπορεί, για παράδειγμα, ο πολωνός πρωθυπουργός να καταστρατηγεί κάθε έννοια δικαίου και να συνεχίζει χωρίς επιπτώσεις. Στην περίπτωση της Ελλάδας δημιουργήθηκε η ακλόνητη πίστη ότι οι Ευρωπαίοι είναι τυπολάτρες, όταν βρέθηκε μια κυβέρνηση το 2015, που αποφάσισε να μην εφαρμόσει καμία συμφωνία και να «σκίσει» ό,τι προηγούμενο μέτρο είχε ληφθεί. Δεν ξέρω αν σήμερα για αυτούς που ένα μέρος του ελληνικού λαού τους αποκαλούσε τότε τυπολάτρες, έχει αλλάξει γνώμη, αλλά εκ των υστέρων μπορούμε να πούμε ότι οι «τυπολάτρες» είχαν δίκιο. Το άδικο ήταν στην πλευρά αυτών που έπεισαν έναν λαό ότι μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις στην Ευρώπη και οπουδήποτε αλλού. Απόδειξη ότι τώρα που δύο διαδοχικές κυβερνήσεις – η τελευταία με πολύ μεγαλύτερη ζέση – εφαρμόζουν τα συμφωνηθέντα και παραμένουν εντός ευρωπαϊκού πλαισίου, οι «τυπολάτρες» Ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν παρεκκλίσεις. Να κάνουν εξαιρέσεις ειδικά για εμάς.

Το έκανε χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και νομίζω ότι το χάρηκαν τα μέλη της. Το έβλεπες στο βλέμμα της Κριστίν Λαγκάρντ, στην αγωνία με την οποία μιλούσε για τις αποφάσεις που ελήφθησαν, τις οποίες περίμεναν οι αγορές παγκοσμίως. Σε αυτές τις πρώτες της δηλώσεις, αντάμα με την ιστορική απόφαση και για την ίδια ως κεντρική τραπεζίτης. Οπου η ΕΚΤ ξεκίνησε την αντίστροφη πορεία σταδιακής απόσυρσης της άφθονης ρευστότητας από την ευρωπαϊκή οικονομία, βρήκε δύο σημαντικά λόγια να πει για την Ελλάδα. Επιβραβεύοντας κάθε Ελληνα για την προσπάθεια που κατέβαλε όλα αυτά τα χρόνια και τους πολιτικούς που έλαβαν αντιλαϊκά μέτρα αλλά το έκαναν γνωρίζοντας ότι κάνουν το σωστό. Η χθεσινή κατά παρέκκλιση (δεν έχουμε την επενδυτική βαθμίδα) διατήρηση των ελληνικών ομολόγων σε πρόγραμμα που κρατά χαμηλά τα επιτόκια, που αποφάσισε η ΕΚΤ, ήταν μια επιβράβευση για όλους αυτούς. Μια αναγνώριση των προσπαθειών αυτής της χώρας να προχωρήσει μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η Λαγκάρντ είπε και κάτι άλλο το οποίο επισήμανε με έμφαση να το ακούσουν οι αγορές. Για την ΕΚΤ η πρόοδος της Ελλάδας είναι τόσο αναμφίβολη, ώστε παρά το γεγονός ότι δεν έχει την επενδυτική βαθμίδα, θα την αντιμετωπίζει σαν να την έχει. Και δεν το έκρυψε σε κάποιο νομικό κείμενο, αλλά βγήκε δυνατά να το πει να το ακούσουν οι πάντες.

Οι χθεσινές αποφάσεις της ΕΚΤ ισοδυναμούν με άτυπη απονομή της επενδυτικής βαθμίδας, νωρίτερα από την ώρα της. Αυτό θα βλέπουν από σήμερα οι αγορές. Ισοδυναμεί με κόστος δανεισμού και απόδοσης ομολόγων κοντά στα επίπεδα των χωρών που κατέχουν αξιόχρεο πολύ υψηλότερο από το δικό μας. Οχι μόνο για τις κρατικές εκδόσεις, αλλά για κάθε εταιρική έκδοση ομολόγων που έχει προγραμματιστεί. Για το κόστος δανεισμού των τραπεζών. Αντίστοιχα για το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων και των πολιτών από τις τράπεζες. Παράλληλα εκμηδενίζει τον κίνδυνο πολιτικού ατυχήματος, προσφέροντας έναν ενάρετο επενδυτικά – και συνακόλουθα οικονομικά – δρόμο μέχρι τις εκλογές. Κάτι πρωτοφανές στα εγχώρια πολιτικά χρονικά…