Τιερί Μπρετόν – «Με μισό τρισ. ευρώ η πυρηνική ενέργεια μπορεί να γίνει… πράσινη» 

Με ταχύ και συστηματικό ρυθμό προχωρεί η «αποδαιμονοποίηση» της πυρηνικής ενέργειας στην Ευρώπη. Στην επικοινωνιακή εκστρατεία προς τον σκοπό αυτό είναι γνωστό ότι πρωτοστατεί η Γαλλία – είναι άλλωστε η χώρα της ΕΕ με τους περισσότερους πυρηνικούς αντιδραστήρες εν λειτουργία, 56 τον αριθμό, που συνεισφέρουν κατά 70% στη συνολική παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα. Συνεπικουρούν, όμως, και Γάλλοι με αξιώματα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως ο αρμόδιος για θέματα Εσωτερικής Αγοράς επίτροπος Τιερί Μπρετόν.

«Οι ευρωπαϊκές πυρηνικές εγκαταστάσεις νέας γενιάς θα απαιτήσουν επενδύσεις 500 δισ. ευρώ έως το έτος 2050», αποκάλυψε σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Journal du dimanche» ο ευρωπαίος επίτροπος, εκτιμώντας ότι στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης έχει «πρωταρχική σημασία» να αναγνωριστεί η πυρηνική ενέργεια ως «πράσινη» και φιλική προς το περιβάλλον και να αναγνωριστεί ως όπλο κατά της κλιματικής καταστροφής.

Πράσινη σήμανση

Ο Μπρετόν διευκρίνισε ότι «μόνο στις υπάρχουσες πυρηνικές μονάδες θα πρέπει να επενδυθούν 50 δισ. ευρώ έως το έτος 2030 και επιπλέον 500 δισ. έως το 2050 για την ανέγερση νέων εγκαταστάσεων νέας γενιάς». Υπενθυμίζεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ένα σχέδιο που προτείνει να «πρασινίσει» η σήμανση των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και επίσης των σταθμών που λειτουργούν με φυσικό αέριο, θεωρώντας ότι πρόκειται για δύο ενεργειακές πηγές που συνεισφέρουν, χάρη στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών, στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Η νέα αξιολόγηση των ενεργειακών μονάδων θα καθορίζει επακριβώς τους τομείς που θα εξασφαλίζουν επενδυτικά κεφάλαια για να αναπτυχθούν, εφόσον βέβαια αυτοί αποκτούν «πράσινη σήμανση». Διότι η επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου για πλήρη απεξάρτηση από τον άνθρακα έως το έτος 2050 προϋποθέτει κολοσσιαίες επενδύσεις.

Η Κομισιόν κάνει λόγο για μια ταξινόμηση που χρειάζεται, για ένα πλαίσιο δηλαδή κριτηρίων και προϋποθέσεων που θα εξασφαλίζουν σε μια εν λειτουργία ή προς κατασκευή ενεργειακή μονάδα την προσέλκυση χρηματοδοτικών κεφαλαίων με πολύ ευνοϊκούς όρους.

Για τον Τιερί Μπρετόν η συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στην αξιολόγηση (στην «φορονομία», όπως την ονόμασαν) των πηγών που θα πριμοδοτηθούν για την σκοπούμενη «ενεργειακή μετάβαση» είναι κεφαλαιώδης. Και συνιστά όρο εκ των ων ουκ άνευν («conditio sine qua non», είπε χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Οικονομίας, Οικονομικών και Βιομηχανίας της κυβέρνησης του Ντομινίκ Ντε Βιλπέν το διάστημα 2005-2007, επί προεδρίας Νικολά Σαρκοζί).

Μια νέα βιομηχανική επανάσταση

«Η οικολογική μετάβαση προϋποθέτει μια βιομηχανική επανάσταση πρωτοφανούς έκτασης. Προϋποθέτει επίσης μια κούρσα των διαφόρων ενεργειακών πηγών για την εξασφάλιση κεφαλαίων – μόνο οι ανανεώσιμες πηγές, για παράδειγμα, θα απορροφούν τα επόμενα χρόνια επενδύσεις 65 δισ. ευρώ ετησίως. Και σ’ αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε 45 δισ. ετησίως για τη χρηματοδότηση των συμπληρωματικών δικτύων υποδομών», εκτίμησε ο γάλλος επίτροπος.

Έχοντας κατά νου τις έντονες αντιδράσεις μιας ισχυρής ομάδας ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στην ενίσχυση της πυρηνικής ενέργειας και την ανάδειξή της από παγκόσμια απειλή ως μέρος της λύσης του υπαρξιακού περιβαλλοντικού προβλήματος που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, ο Μπρετόν ξεκαθαρίζει ότι, ακόμα κι αν συμβεί αυτό, ενώ σήμερα το 26% της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει η ΕΕ προέρχεται από πυρηνικά εργοστάσια, «το 2050 το ποσοστό που θα αντιπροσωπεύουν τα πυρηνικά στο συνολικό ενεργειακό μείγμα θα είναι χαμηλότερο του 15%».

Ο ρόλος των πυρηνικών στην ενεργειακή μετάβαση έχει πυροδοτήσει ζωηρές συζητήσεις στους κόλπους των 27 κρατών-μελών. Περίπου δέκα χώρες με επικεφαλής τη Γαλλία υποστηρίζουν την «αποδαιμονοποίηση» της σχάσης του ατόμου, άλλες με επικεφαλής τη Γερμανία και την Αυστρία αντιδρούν. Μόλις πρόσφατα το Βερολίνο έκλεισε τους τελευταίους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργούσαν στη χώρα – ήταν μια δέσμευση με χρονικό ορίζοντα δεκαετίας που είχε λάβει η κυβέρνηση Μέρκελ μετά το πυρηνικό δυστύχημα της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, το 2011.

Το κείμενο που απέστειλε λίγο πριν εκπνεύσει το 2021 η Κομισιόν στις κυβερνήσεις υπήρξε προϊόν πολύμηνων διαπραγματεύσεων μεταξύ των εταίρων και περιλαμβάνει μια κωδικοποίηση των συνθηκών κάτω από τις οποίες η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να παίξει ένα ρόλο στην «απανθρακοποίηση» της ΕΕ και επίσης χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση του κάθε σταδίου.

Γύρω στις 15 Ιανουαρίου θα δημοσιευθεί το τελικό κείμενο, αφού οι «27» θα υποβάλουν τυχόν βελτιωτικές προτάσεις και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχει ένα τετράμηνο για να συζητήσει και να εγκρίνει ή να απορρίψει με απλή πλειοψηφία το προτεινόμενο νομοθέτημα.