Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) έφτασε με ασφάλεια λίγο μετά τις 21:00 ώρα Ελλάδας ρωσικό διαστημόπλοιο Σογιούζ που μετέφερε τρεις κοσμοναύτες οι οποίοι θα αντικαταστήσουν δύο Ρώσους και έναν Αμερικανό συνάδελφό τους, αποδεικνύοντας ότι η συνεργασία Μόσχας-Ουάσιγκτον στο Διάστημα συνεχίζεται παρά την ολική ρήξη στη Γη.
Το διαστημόπλοιο Σογιούζ που μετέφερε τη νέα ομάδα κοσμοναυτών απογειώθηκε περίπου στις 15:55 (διεθνής ώρα-GMT) από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ της Ρωσίας στο Καζακστάν για να ξεκινήσει μια διαδρομή τριών και πλέον ωρών προς τον διαστημικό σταθμό.
Το πλήρωμα
Ο διοικητής του Σογιούζ Όλεγκ Αρτεμίεφ ηγήθηκε της ομάδας, μαζί με δύο πρωτάρηδες στις διαστημικές πτήσεις, τον Ντένις Ματβέεφ και τον Σεργκέι Κορσάκοφ, σε μια επιστημονική αποστολή που θα διαρκέσει εξίμισι μήνες. Η εκτόξευση μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση της NASA και τον ιστότοπο της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ.
Περίπου δυόμισι ώρες μετά την απογείωση, το Σογιούζ κατέστη ορατό από τον διαστημικό σταθμό ως μια μικροσκοπική μαύρη κουκκίδα που σταδιακά γινόταν μεγαλύτερη καθώς πλησίαζε, όπως φάνηκε από τη διαδικτυακή μετάδοση της NASA.
Οι τρεις κοσμοναύτες θα ενταχθούν στο σημερινό επταμελές πλήρωμα του σταθμού για να αντικαταστήσουν ισάριθμους συναδέλφους που έχει προγραμματιστεί να πετάξουν πίσω στη Γη στις 30 Μαρτίου – τους κοσμοναύτες Πιότρ Ντουμπρόφ και Αντόν Σχκαπλέροφ, και τον Αμερικανό αστροναύτη της NASA Μαρκ Βάντε Χέι.
Όταν επιστρέψει στη Γη, ο Βάντε Χέι θα έχει καταγράψει ρεκόρ για τη NASA, παραμένοντας για 355 ημέρες σε τροχιά.
Στον ΙSS θα παραμείνουν, μέχρι την επόμενη διαστημική αποστολή, οι Αμερικανοί Τομ Μάρσμπερν, Ράγια Χάρι και Κάιλα Μπάρον, καθώς και ο Γερμανός Ματίας Μάουρερ της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας.
Οι τέσσερις αυτοί αστροναύτες έφτασαν στον ISS τον Νοέμβριο με το σκάφος Crew Dragon της SpaceX που εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα.
Η ερευνητική πλατφόρμα που ξεκίνησε το 1998 σε τροχιά περίπου 250 μίλια (400 χλμ.) πάνω από τη Γη φιλοξενεί αδιαλείπτως επιστήμονες από τον Νοέμβριο του 2000, ενώ λειτουργεί υπό τη συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας, αλλά και του Καναδά, της Ιαπωνίας και 11 ευρωπαϊκών χωρών.
Στη δίνη του ανταγωνισμού
Η τελευταία αλλαγή στο προσωπικό του ISS έρχεται καθώς η ανθεκτικότητα της μακροχρόνιας συνεργασίας ΗΠΑ-Ρωσίας στο διάστημα δοκιμάζεται από τον αυξημένο ανταγωνισμό μεταξύ των δύο πρώην αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο μήνα.
Ως μέρος των οικονομικών κυρώσεων των ΗΠΑ κατά της κυβέρνησης του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν διέταξε περιορισμούς στις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας κατά της Μόσχας που, όπως είπε, είχαν σχεδιαστεί για να «υποβαθμίσουν» τη ρωσική αεροδιαστημική βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού της προγράμματος.
Ο Ντμίτρι Ρογκόζιν, γενικός διευθυντής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos, ξέσπασε στη συνέχεια σε μια σειρά από tweets λέγοντας ότι οι κυρώσεις των ΗΠΑ θα μπορούσαν να «καταστρέψουν» την ομαδική εργασία του ISS και να οδηγήσουν στην πτώση του ίδιου του διαστημικού σταθμού εκτός τροχιάς.
Μια εβδομάδα αργότερα, ο Ρογκόζιν ανταπέδωσε ανακοινώνοντας ότι η Ρωσία θα σταματήσει να προμηθεύει ή να συντηρεί ρωσικής κατασκευής πυραυλοκινητήρες που χρησιμοποιούνται από δύο προμηθευτές της NASA, λέγοντας ότι οι Αμερικανοί αστροναύτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν… «σκουπόξυλο» για να φτάσουν σε τροχιά.
Παράλληλα η Ρωσία ανακοίνωσε ότι διέκοψε την κοινή έρευνα στον ISS με τη Γερμανία και ακύρωσε μια βρετανική εκτόξευση δορυφόρου από το Μπαϊκονούρ.
Ο επικεφαλής της Roscosmos ανακοίνωσε επίσης τον περασμένο μήνα ότι η Ρωσία ανέστειλε τη συνεργασία της με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εκτόξευσης στο Ευρωπαϊκό Διαστημοδρόμιο στη Γαλλική Γουιάνα.
Andrey Shelepin/GCTC/Roscosmos/Handout via REUTERS
Αρμονία μακριά από τη Γη
Ο ίδιος ο διαστημικός σταθμός γεννήθηκε εν μέρει από μια πρωτοβουλία εξωτερικής πολιτικής για τη βελτίωση των αμερικανο-ρωσικών σχέσεων μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την εχθρότητα του Ψυχρού Πολέμου, που πυροδότησε την αρχική διαστημική κούρσα ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης.
Οι εντάσεις πάντως δεν φαίνεται πως έχουν φτάσει στο Διάστημα. Αξιωματούχοι της NASA δήλωσαν ότι αν και οι αστροναύτες και κοσμοναύτες είναι ενήμεροι για το τι συμβαίνει στη Γη, εξακολουθούσαν να συνεργάζονται επαγγελματικά, χωρίς να επηρεάζονται από τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Απευθυνόμενος στους 60.000 υπαλλήλους της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ ο επικεφαλής της NASA Μπιλ Νέλσον είπε: «Η NASA συνεχίζει να εργάζεται με όλους τους διεθνείς εταίρους της, συμπεριλαμβανομένης της (ρωσικής) State Space Corporation Roscosmos, για τις συνέχεια της ασφαλούς λειτουργίας» του διαστημικού σταθμού.
