EBRD: Επιβραδύνεται η ανάπτυξη, αυξάνεται ο πληθωρισμός – Η εικόνα στην Ελλάδα

Μεγαλύτερη οικονομική επιβράδυνση και ένταση των πληθωριστικών πιέσεων «βλέπει» η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) στις περιφέρειές της, ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία.

Όσον αφορά την Ελλάδα, τα στοιχεία της EBRD δείχνουν ύφεση 9% το 2020 που μετατράπηκε σε ανάπτυξη 8,3% το 2021. Η Τράπεζα προβλέπει ανάπτυξη 2,9% το 2022 και 3,5% το 2023, εκτιμήσεις αναθεωρημένες κατά 1% προς τα κάτω σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021.

Η έκθεση

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της EBRD για τις Περιφερειακές Οικονομικές Προοπτικές, η παραγωγή στις περιφέρειές της αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,1% φέτος. Αλλά αυτό ισοδυναμεί με αναθεώρηση 0,6 ποσοστιαίων μονάδων προς τα κάτω σε σύγκριση με τις προβλέψεις που δημοσιεύθηκαν μόλις στα τέλη Μαρτίου.

Η ανάπτυξη σε αυτές τις περιοχές θα ανακάμψει στο 4,7% το 2023, ευρισκόμενη όμως και πάλι χαμηλότερα κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με προβλέψεις νωρίτερα την Άνοιξη.

Δραματική συρρίκνωση στην Ουκρανία

Όσον αφορά την Ουκρανία, η Τράπεζα προβλέπει ύφεση 30% σε σχέση με 20% που ήταν η πρόβλεψη στα τέλη Μαρτίου.

Το ΑΕΠ προβλέπεται να ανακάμψει στο 25% το επόμενο έτος, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι μέχρι τότε θα έχουν ήδη ξεκινήσει σημαντικές εργασίες ανασυγκρότησης. Το πόσο θα διαρκέσουν οι εχθροπραξίες, η μορφή οποιασδήποτε μεταπολεμικής διευθέτησης, η έκταση της ανοικοδόμησης και το πόσοι πρόσφυγες θα επιστρέψουν στα σπίτια τους θα επηρεάσουν επίσης την ταχύτητα της ανάκαμψης.

Όλες οι προβλέψεις για φέτος και το επόμενο έτος είναι ευάλωτες σε σημαντικές καθοδικές πιέσεις σε περίπτωση που ο πόλεμος επεκταθεί ή η ροή των εξαγωγών φυσικού αερίου ή άλλων εμπορευμάτων από τη Ρωσία περιοριστεί περαιτέρω.

Εάν για παράδειγμα μειωθούν κι άλλο οι ροές φυσικού αερίου, η κατά κεφαλήν παραγωγή στις περιοχές της EBRD το 2022 θα μπορούσε να είναι 2,3% χαμηλότερη από το βασικό σενάριο και 2% χαμηλότερη το 2023.

«Ακόμη πιο ανησυχητική η κατάσταση»

«Μόλις τον περασμένο Νοέμβριο προβλέπαμε ανάπτυξη 3,8% στις περιφέρειές μας για φέτος. Αλλά εκείνη τη στιγμή περιγράφαμε την ανάκαμψη του περασμένου έτους και τη δυναμική της για το 2022 ως γλυκόπικρη, μολυσμένη από ανησυχίες για τις υψηλές τιμές των εμπορευμάτων», δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD, Beata Javorcik.

«Η κατάσταση τώρα είναι ακόμη πιο ανησυχητική, με νέες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, οθώντας σε υψηλότερα επίπεδα τον πληθωρισμό. Και, όπως γνωρίζουμε καλά, τα φτωχότερα νοικοκυριά υφίστανται ακόμη υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού επειδή τα τρόφιμα και η ενέργεια αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο μερίδιο των προϋπολογισμών τους».

Σαν το 2008

Οι νέες προβλέψεις για τις περιφερειακές οικονομικές προοπτικές δείχνουν ότι οι χώρες στις οποίες επενδύει η EBRD πλήττονται από την εκτόξευση των τιμών, με τον μέσο πληθωρισμό να αγγίζει τον Μάρτιο το 11,9%, κοντά στο ποσοστό που καταγράφηκε τελευταία εν μέσω της χρηματοπιστωτικής κρίσης στα τέλη 2008.

Οι τιμές του πετρελαίου είναι αυξημένες ενώ του φυσικού αερίου καταγράφουν ιστορικό ρεκόρ στην Ευρώπη, περίπου τέσσερις φορές πάνω από το επίπεδο των Ηνωμένων Πολιτειών, θέτοντας τους ευρωπαίους παραγωγούς σε μειονεκτική θέση.

Οι τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού, της σόγιας και άλλων γεωργικών προϊόντων έχουν επίσης αυξηθεί ραγδαία.

Εξάρτηση

Πολλές οικονομίες στις περιοχές της EBRD εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό αέριο, ενώ ορισμένες οικονομίες στον Καύκασο και τη νότια και ανατολική Μεσόγειο βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές σιταριού τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία.

Εκτός από τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών των τροφίμων, της ενέργειας και των μετάλλων, ορισμένες οικονομίες στις περιοχές της ΕΤΑΑ είναι επίσης ευάλωτες λόγω του εμπορίου, του τουρισμού και των μεταναστευτικών εμβασμάτων από τη Ρωσία.

Η Ρωσία αποτελεί σημαντικό εμπορικό εταίρο για ορισμένες οικονομίες στον Καύκασο και, σε μικρότερο βαθμό, στη Βαλτική και την Κεντρική Ασία.

Η Κεντρική Ευρώπη είναι επίσης στενά συνδεδεμένη με την Ουκρανία μέσω των κοινών αλυσίδων εφοδιασμού.

Οι οικονομίες στην Κεντρική Ασία είναι ευάλωτες σε μείωση των εμβασμάτων από τη Ρωσία, καθώς οι μετανάστες επιστρέφουν στην πατρίδα τους, το ρούβλι αντιμετωπίζει περιορισμένη μετατρεψιμότητα και οι αεροπορικές συνδέσεις μειώνονται.

Το 2019 οι δαπάνες από Ρώσους τουρίστες κυμάνθηκαν μεταξύ του 1%-2% του ΑΕΠ στην Εσθονία, το Μαυροβούνιο και τις τρεις χώρες του Καυκάσου.