ΓΣΕΕ: Δώστε πίσω τους μισθούς μας

Δώστε πίσω τους μισθούς μας. Αυτό είναι το κεντρικό αίτημα της ΓΣΕΕ στις συζητήσεις – διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των εργοδοτικών φορέων. Αίτημα το οποίο δεν απευθύνει μόνο προς τους εργοδότες αλλά και προς την κυβέρνηση, ζητώντας να επιστρέψει το καθεστώς διαμόρφωσης των μισθών μέσω των διαπραγματεύσεων, κάτι που ίσχυε πριν το Φεβρουάριο του 2012.

Η ΓΣΕΕ έχει ως «σύμμαχο» στο ζήτημα αυτό τους μικρομεσαίους, δηλαδή τη ΓΣΕΒΕΕ, η οποία υπερθεματίζει σε ο, τι αφορά την επαναφορά της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, ως μέσο διαμόρφωσης των αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου της οργάνωσης κ. Γ. Καββαθά, η οποία εν ολίγοις έλεγε πως εφόσον η κυβέρνηση καθορίζει τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα, τότε εμείς (οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα) να διαμορφώνουμε το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων (όπου εργοδότης είναι η κυβέρνηση).

Η θέση της ΓΣΕΒΕΕ για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι ξεκάθαρη εδώ και πολύ καιρό. Αδιευκρίνιστο παραμένει κατά πόσο συμφωνεί και στο άλλο – κεντρικό – αίτημα της ΓΣΕΕ για συνολική επαναφορά των συμβάσεων. Δηλαδή επιστροφή του καθεστώτος προ του 2012, με την μετενέργεια μεταξύ των συμβάσεων.

Το πακέτο των αιτημάτων της ΓΣΕΕ περιλαμβάνει τρείς άξονες:

Πρώτον, την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, όσο δηλαδή ήταν προς της οικονομικής κρίσης.

Δεύτερον, επιστροφή της ευθύνης διαμόρφωσης των αμοιβών μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της υπογραφής συλλογικών συμβάσεων μεταξύ των κοινωνι9κών εταίρων, χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις.

Τρίτον, επαναφορά της ισχύος της μετενέργειας μεταξύ των συμβάσεων.

Σε αυτά τα τρία σημεία αναφερόταν ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Γ. Παναγόπουλος όταν δήλωνε ότι «τη θέση της οργάνωσης για επαναφορά   το καθεστώτος των Συλλογικών Συμβάσεων σε ρύθμιση και όχι σ΄ αυτή τη ζούγκλα που επικρατεί στην αγορά εργασίας».

Η μετενέργεια

Τι είναι όμως η μετενέργεια που επιδιώκει να επαναφέρει η ΓΣΕΕ;

Η κατάρρευση των μισθών συντελέστηκε το  2012, με το δεύτερο μνημόνιο των δανειστών, το οποίο επέβαλε μειώσεις στον κατώτατο μισθό, ύψους 22% (από 751 σε 583 ευρώ) και κατά 32% του μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών (511 ευρώ).

Ακολούθησε σε μικρό χρονικό διάστημα, η κατάργηση της μετενέργειας με αποτέλεσμα την κατάρρευση της «πυραμίδας των συλλογικών συμβάσεων», πάνω στην οποία είχε οικοδομηθεί το σύστημα των αμοιβών.

Κατ΄ ουσίαν με την κατάργηση της μετενέργειας εισήλθε σε νέα εποχή το συλλογικό δίκαιο και το καθεστώς διαμόρφωσης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα  στις περιπτώσεις  κλάδους παραγωγής όπου έληξαν οι συμβάσεις και δεν ανανεώθηκαν με νέες κλαδικές συμβάσεις εργασίας.

Στις περιπτώσεις αυτές, όπου δηλαδή έληξε μετενέργεια των συμβάσεων, χωρίς να υπογραφεί νέα σύμβαση το σύνολο των αμοιβών πιεστηκε προς τα κάτω.

Ταυτοχρόνως, οι αμοιβές μειώθηκαν περαιτέρω μέσω των ατομικών συμβάσεων. Στην περίπτωση αυτή οι μειώσεις ήταν  πολύ υψηλότερες, καθώς το μόνο όριο που τίθεται είναι τα κατώτατα όρια μισθών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Έτσι πέντε χρόνια αργότερα, το 2017, οι μειώσεις των αμοιβών, σε συνδυασμό με την πλήρη κυριαρχία στην αγορά της ευέλικτης απασχόλησης (μερική και εκ περιτροπής εργασία), δημιούργησαν στη χώρα μας τη λεγόμενη «γενιά εργαζομένων που αμείβονται με… βαλκανικούς μισθούς». Ο συγκεκριμένος όρος προήλθε από τα κείμενα της περίφημης τρόικας στα οποία αναφερόταν χαρακτηριστικά ότι οι αμοιβές στη χώρα μας θα πρέπει να «…ευθυγραμμιστούν με τις ανταγωνιστικές εντός της ΕΕ χώρες», υπονοώντας τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Σύμφωνα με έκθεση του ΚΕΠΕ οι μειώσεις των κατώτατων μισθών του 2012 ακολουθηθήκαν από σημαντική πτώση των μέσων μισθών. Ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 28% (από 1.247 σε 898 ευρώ) την περίοδο από το 2010 μέχρι το 2018, υποδεικνύοντας κατ’ αυτό τον τρόπο ότι οι γενικότερες μειώσεις στους μισθούς, την εν λόγω 8ετία, ξεπέρασαν ακόμη και αυτό το ποσοστό (28%).