Ανάπτυξη εναντίον πληθωρισμού: Το μεγάλο στοίχημα της παγκόσμιας οικονομίας

Αντιμέτωπες με δύσκολα διλήμματα είναι οι κυβερνήσεις, εν μέσω απότομων αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να προστατεύουν τις οικογένειες με χαμηλό εισόδημα από μεγάλες απώλειες πραγματικού εισοδήματος και να διασφαλίζουν την πρόσβασή τους σε τρόφιμα και ενέργεια. Αλλά πρέπει επίσης να μειώσουν τις ευπάθειες από τα μεγάλα δημόσια χρέη και, ως απάντηση στον υψηλό πληθωρισμό, να διατηρήσουν μια αυστηρή δημοσιονομική στάση.

Όπως αναφέρουν σε ανάλυσή του οι αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Vitor Gaspar , Raphael Lam , Paolo Mauro και Roberto Piazza οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί κατά το ήμισυ από το 2019 και οι διαταραχές του εφοδιασμού συνεχίζονται τόσο στις αγορές τροφίμων όσο και στις αγορές ενέργειας.

Διαβάστε επίσης – ΔΝΤ: Καταιγίδα πάνω από την παγκόσμια οικονομία – Οι 8 κίνδυνοι

Απειλή για το βιοτικό επίπεδο

Οι υψηλότερες τιμές απειλούν το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων παντού, ωθώντας τις κυβερνήσεις να εισαγάγουν μια ποικιλία δημοσιονομικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων τιμών, των φορολογικών περικοπών και των μεταφορών μετρητών.

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το διάμεσο δημοσιονομικό κόστος τέτοιων μέτρων στο ανέρχεται στο 0,6% του εθνικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος , επιπλέον των προϋπαρχουσών επιδοτήσεων.

Διαβάστε επίσης – Γκεοργκίεβα – ΔΝΤ: «Σκοτεινές» οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας

Πλήγμα στα δημοσιονομικά

Οι περισσότερες κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν περαιτέρω πίεση στα δημόσια οικονομικά που έχουν ήδη πληγεί από την πανδημία.

Ο αυξανόμενος πληθωρισμός, η αποδυνάμωση των νομισμάτων και η άνοδος των επιτοκίων οδήγησαν σε αύξηση των πιστωτικών περιθωρίων σε πολλές χώρες και υψηλότερα έξοδα για τόκους στο μέλλον.

Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος προβλέπεται να παραμείνει αυξημένο στο 91% του ΑΕΠ το 2022 -μετά την υποχώρηση από το ιστορικό υψηλό το 2020- και παραμένει περίπου 7,5 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τα προπανδημικά επίπεδα.

Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος είναι ιδιαίτερα ευάλωτες: σχεδόν το 60% τοις εκατό των φτωχότερων οικονομιών αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους ή διατρέχουν υψηλό κίνδυνο.

Στο τελευταίο Fiscal Monitor , το ΔΝΤ αναζήτησε τρόπους για το πώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να προσεγγίσουν αυτούς τους συμβιβασμούς, βοηθώντας τους ανθρώπους να ανακάμψουν από την τρέχουσα κρίση και να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις μελλοντικές προκλήσεις.

Στοχευμένη στήριξη

Αντιμετωπίζοντας τα υψηλά επίπεδα χρέους και το αυξανόμενο κόστος δανεισμού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στη στοχευμένη υποστήριξη μέσω των δικτύων κοινωνικής ασφάλειας στα πιο ευάλωτα άτομα. Σε ορισμένες χώρες, αυτό μπορεί να συνεπάγεται την παροχή εκπτώσεων στους λογαριασμούς κοινής ωφελείας (για βασική χρήση) σε ευάλωτες οικογένειες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Η δυνατότητα προσαρμογής των τιμών της ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση ευρύτερων κινήτρων για τον περιορισμό της χρήσης ενέργειας και την αύξηση της προσφοράς.

Αντιμέτωπες με μακροχρόνιες κρίσεις προσφοράς και πληθωρισμό ευρείας βάσης, οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να επιχειρήσουν να περιορίσουν τις αυξήσεις των τιμών μέσω ελέγου τιμών, επιδοτήσεων ή φορολογικών περικοπών.

Μια τέτοια κίνηση θα ήταν δαπανηρή για τους προϋπολογισμούς και τελικά αναποτελεσματική.

Ιδιαιτερότητες

Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι σε μια εποχή υψηλού πληθωρισμού, οι πολιτικές για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών των τροφίμων και της ενέργειας δεν θα πρέπει να αυξάνουν τη συνολική ζήτηση. Οι πιέσεις στη ζήτηση αναγκάζουν τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια ακόμη υψηλότερα, καθιστώντας ακριβότερη την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Μια αυστηρότερη δημοσιονομική στάση στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι ευθυγραμμισμένοι στον αγώνα τους κατά του πληθωρισμού.

Ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας

Η έκθεση του ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα με την πάροδο του χρόνου σε μια σειρά από δυσμενείς κραδασμούς. Η πανδημία και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, πέρα ​​από τις φυσικές καταστροφές και άλλα δυσμενή γεγονότα για κάθε χώρα, έχουν δείξει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για τις άσχημες μέρες. Η σταδιακή δημιουργία δημοσιονομικών αποθεμάτων θα επέτρεπε τελικά στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να ανταποκρίνονται γρήγορα και με ευελιξία στις κρίσεις.
Δημοσιονομικά εργαλεία

Πολλά δημοσιονομικά εργαλεία που έχουν αποδειχθεί χρήσιμα κατά τη διάρκεια της πανδημίας μπορούν να γίνουν μέρος μιας πιο μόνιμης εργαλειοθήκης, ανάλογα με την ικανότητα των χωρών και τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο.

Τα προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας, για παράδειγμα, αποδείχθηκαν αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας σταθεροποιώντας περισσότερο από το 40 τοις εκατό της απώλειας ατομικού εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εξαιρετική οικονομική στήριξη σε εταιρείες μπορεί να αποτρέψει εκτεταμένες χρεοκοπίες. Ωστόσο, αυτή η υποστήριξη θα πρέπει να προορίζεται για σοβαρές κρίσεις, καθώς εκθέτει τις κυβερνήσεις σε μεγάλους δημοσιονομικούς κινδύνους.

Δίχτυα ασφαλείας

Γενικότερα, τα δίχτυα κοινωνικής ασφάλειας βοηθούν τους ανθρώπους να ανακάμψουν από την ανεργία, την ασθένεια ή τη φτώχεια, καθιστώντας τους πιο ανθεκτικούς σε ένα ευρύ σύνολο προκλήσεων. Τέτοια συστήματα μπορούν να γίνουν εύκολα επεκτάσιμα και καλύτερα στοχευμένα με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας.