Ο Ρίσι Σούνακ προσφέρει μόνο προσωρινή λύση στα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου

Οι κυβερνώντες Συντηρητικοί της Βρετανίας είχαν μια ασυνήθιστη στιγμή διαύγειας. Επιλέγοντας τον πρώην υπουργό Οικονομικών Ρίσι Σούνακ για να αντικαταστήσει τη Λιζ Τρας ως νέο ηγέτη τους, το Ηνωμένο Βασίλειο αντικατέστησε έναν πρωθυπουργό με μηδενική αξιοπιστία με κάποιον προς τον οποίον οι χρηματοπιστωτικές αγορές φαίνονται γενικά θετικά διακείμενες. Αυτό όμως βγάζει την ταλαιπωρημένη χώρα μόνο από την άμεση κρίση.

Ο 42χρονος υπέρμαχος του Brexit, Σούνακ, θα είναι ο πρώτος έγχρωμος ηγέτης της Βρετανίας, καθώς και ένας από τους νεότερους και πλουσιότερους. Αλλά οι επενδυτές ενδιαφέρονται περισσότερο για την εξοικείωσή του με τις βασικές οικονομικές αρχές. Εξάλλου, κατά τη διάρκεια της τελευταίας εκστρατείας για την ηγεσία των Τόρις, μόλις πριν από δύο μήνες, ο Σούνακ προέβλεψε με προνοητικότητα ότι οι μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές της Τρας, εν μέσω υψηλού πληθωρισμού, θα πανικοβάλουν τις αγορές. Έχοντας σκαρφαλώσει από το 3,5% στο 4,5% μετά τον «μίνι προϋπολογισμό» της τον Σεπτέμβριο, οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου είχαν πέσει στο 4% μέχρι την περασμένη Παρασκευή, αφού η αναταραχή στην αγορά ανάγκασε την Τρας να παραιτηθεί. Τώρα που ο Σούνακ τερμάτισε την απόπειρα επιστροφής του δύστροπου πρώην πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, οι αποδόσεις μειώθηκαν στο 3,7%.

Η αξιοπιστία του Σούνακ έχει απτή αξία. Με την Τρας, η Βρετανία θα έπρεπε να κόψει 72 δισεκατομμύρια λίρες από τις δαπάνες ή να αυξήσει το ίδιο ποσό σε φόρους για να μειωθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι το 2027, σύμφωνα με κυβερνητικές προβλέψεις που επικαλούνται οι Sunday Times. Περίπου 30 δισεκατομμύρια από τα 45 δισεκατομμύρια λίρες των μη χρηματοδοτούμενων φορολογικών περικοπών της έχουν ήδη αντιστραφεί, αφήνοντας μια στενότερη τρύπα 40 δισεκατομμυρίων λιρών. Αλλά το φθηνότερο κόστος δανεισμού που ενισχύεται από τον διορισμό του Σούνακ θα πρέπει να μειώσει το κενό σε μόλις 30 δισεκατομμύρια λίρες, δήλωσε στο Breakingviews αναλυτής με γνώσεις γύρω από τον βρετανικό προϋπολογισμό.

Περίπου το μισό από αυτό το ποσό θα μπορούσε να προέλθει από την επαναφορά της αύξησης των εισφορών απασχόλησης που ο ίδιος εισήγαγε πριν τις καταργήσει η Τρας. Και θα μπορούσε επίσης να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την αξιοπιστία του στους επενδυτές για να καθυστερήσει περαιτέρω αυξήσεις φόρων χωρίς να εκτοξευθούν και πάλι οι αποδόσεις του βρετανικού χρέους. Αλλά οι Βρετανοί θα αντιμετωπίσουν σε κάθε περίπτωση τη μη ελκυστική προοπτική να δουν είτε περισσότερες αυξήσεις φόρων, είτε μειώσεις επενδύσεων σε κρίσιμες υποδομές, είτε περικοπές στις ήδη πιεσμένες δημόσιες υπηρεσίες.

Μακροπρόθεσμα, τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν δύσκολα. Οι βουλευτές των Τόρις πιθανώς επέλεξαν τον Σούνακ λόγω του τρόμου μήπως το κόμμα τους χάσει τη φήμη του ως προς την επάρκεια λήψης αποφάσεων για την οικονομία, και μαζί τις έδρες τους στις γενικές εκλογές που θα διεξαχθούν έως το 2025. Αλλά οι «σκληροί» δεξιοί βουλευτές δεν συμπαθούν τη φήμη που τον συνοδεύει ως προς την αύξηση των φόρων, ενώ οι πιο φιλελεύθεροι Συντηρητικοί δεν τον εμπιστεύονται λόγω της υποστήριξης του Brexit, που έχει δημιουργήσει προβλήματα στις εμπορικές σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου. Εν τω μεταξύ, η Βρετανία αντιμετωπίζει ένα μακροπρόθεσμο πρόβλημα παραγωγικότητας και μια κρίση κόστους ζωής, καθώς οι λογαριασμοί ενέργειας εκτοξεύονται στα ύψη. Μόλις ο μήνας του μέλιτος στις αγορές υποχωρήσει, ο Σούνακ θα αγωνιστεί να κρατήσει τόσο το κοινοβούλιο όσο και τον βρετανικό λαό στο πλευρό του.