
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επιθετικότητα της Ρωσίας έχουν αλλάξει ριζικά το γεωπολιτικό τοπίο της Ευρώπης. Μεταξύ άλλων έχουν επαναπροσδιορίσει το νόημα της «στρατηγικής αυτονομίας».
Διαβάστε επίσης: ΕΕ: Συμφωνία για τον προϋπολογισμό του 2023
Αρχικά, όπως είχε προταθεί από τον πρόεδρο Εμ. Μακρόν στο μακρυνο 2017, ο στόχος της στρατηγικής αυτονομίας απέβλεπε στο να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αυτόνομη να αναλάβει δράση από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, καθώς το ΝΑΤΟ θεωρήθηκε «εγκεφαλικά νεκρό» (brain dead) και οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Ντ. Τραμπ αδιάφορες για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Σήμερα, μετά τον πόλεμο, η Ευρώπη διαπιστώνει ότι δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τη ρωσική επιθετικότητα χωρίς την άμεση συνδρομή των ΗΠΑ και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΝΑΤΟ. Το τελευταίο καθίσταται ο καθοριστικός συντελεστής ασφάλειας στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου η έννοια της στρατηγικής αυτονομίας αποκτά νέο περιεχόμενο ως αναγκαία επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διαβάστε επίσης: Ευρωπαϊκή Ένωση: Καθορισμός της θέσης για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων της Βασιλείας ΙΙΙ
«Στρατηγική κουλτούρα»
Μπορεί να νοηθεί ως Ευρωπαϊκός πυλώνας ασφάλειας εντός του ΝΑΤΟ με κύριο στόχο να συμβάλει στη διαχείριση, επίλυση περιφερειακών κρίσεων που απειλούν την Ευρωπαϊκή σταθερότητα, όπως λ.χ. η Ελληνοτουρκική κρίση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Για να πετύχει ωστόσο η Ένωση οφείλει:
(i) να αποκτήσει «στρατηγική κουλτούρα», να μάθει να υπερασπίζεται τον εαυτό της, την ανεξαρτησία και ακεραιότητά της και να ορίζει τα στρατηγικά της συμφέροντα( η Στρατηγική Πυξίδα μπορεί να βοηθήσει προς τη κατεύθυνση αυτή)
(ii) να αναπτύξει τα μέσα και ικανότητα (capacity) με, μεταξύ άλλων, τη σταδιακή εγκατάλειψη του κανόνα της ομοφωνίας (veto) στη λήψη αποφάσεων στον τομέα της κοινής εξωτερικής πολιτικής (ΚΕΠΠΑ).
Στο οικονομικό πεδίο η στρατηγική αυτονομία θα πρέπει να επιδιωχθεί αλλά χωρίς να καταλήγει σε λογικές προστατευτισμού και αυτάρκειας αλλά στην απαλαγή από ασύμμετρες εξαρτήσεις όπως λ.χ. στον ενεργειακό τομέα.
Και κυρίως η ΕΕ θα πρέπει να μάθει να σκέπτεται στρατηγικά….
*Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ – Κύκλος Ιδεών


Latest News

Ο στόχος του χρέους
Το επόμενο που έρχεται και είναι ο μεγάλος εθνικός στόχος, γιατί όχι ένα χρέος κοντά στο 100% του ΑΕΠ λίγο μετά το 2030...

Σε μια κανονική χώρα η δικαιοσύνη θα έψαχνε την Αλήθεια για το πολιτικό χρήμα, και η αντιπολίτευση θα πρωτοστατούσε σε αυτό το αίτημα
Κάποια στιγμή πρέπει να εξετάσουμε τι σημαίνει θεσμική αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων. Και η διαφάνεια στο πολιτικό χρήμα είναι εξόχως κρίσιμο ζήτημα.

Η ελευθερία στην περιέργεια – Μια τεράστια μεταρρύθμιση
Σε εποχές μετασχηματισμού η ανάπτυξη δεν είναι, όπως κάποιοι νομίζουν, μία απλή τεχνική διαδικασία - Απαιτεί όραμα, τόλμη και ελεύθερο χώρο στην περιέργεια

Τα «μαύρα» ενοίκια
Αν κάτι ξένισε είναι η σπουδή για μια ακόμα φορά με την παρούσα κυβέρνηση να δώσει πρώτα νέα επιδόματα, αντί να προηγηθούν φοροελαφρύνσεις

Οταν διώχνεις έναν κεντρικό τραπεζίτη
Ο Τραμπ βλέπει τον εκπρόσωπο ενός ανεξάρτητου θεσμού, όπως είναι η κεντρική του τράπεζα, είτε ως κομματικό αντίπαλο είτε ως ένα απλό στέλεχος της διοίκησης

Η τεχνολογία και τα νέα σύνορα των επιχειρήσεων
Η ψηφιοποίηση δεν αλλάζει μόνον τον τρόπο που οι επιχειρήσεις λειτουργούν, αλλά υπαγορεύουν και πώς ή πού θα έπρεπε να λειτουργήσουν….

Φραγκίσκος: Ο Πάπας που ξανάδωσε ηθικό κύρος στην Καθολική Εκκλησία
Σε μια δύσκολη περίοδο για την Καθολική Εκκλησία ο Πάπας Φραγκίσκος κατάφερε να ξαναδώσει στην Καθολική Εκκλησία ένα μέρος από το χαμένο κύρος της

Τι κάνει η Ελλάδα;
Το πρόβλημά μας είναι ότι συνήθως όλα αυτά τα «θάβουμε κάτω από το χαλί» και όταν σκάει μια κρίση, αρχίζουμε να τα συζητάμε

Αδιέξοδη πολιτική
Η εισαγωγή των δασμών έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές αρνητικές οικονομικές συνέπειες για την οικονομία των ΗΠΑ

Η πολιτική Τραμπ απειλεί το οικοδόμημα της Δύσης
Η δασμολογική πολιτική Τραμπ είναι βραχυπρόθεσμα στασιμοπληθωριστική για τις ΗΠΑ, αυξάνοντας τον εγχώριο πληθωρισμό και συρρικνώνοντας την οικονομική δραστηριότητα