Franke: Η Ευρώπη σίγουρα έχει μάθει πολλά, κυρίως επώδυνα, μαθήματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία

Ο Dr. Benedikt Franke Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου κατά τις εργασίες του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ στο Νταβός μίλησε αποκλειστικά στον ΟΤ για τα ελληνοτουρκικα, τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και την ενεργειακή κρίση.

Ο κύριος Franke αναφερόμενος στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας χαρακτήρισε ατυχή την διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών και ανέφερε χαρακτηριστικά «είναι πολύ ατυχής η διαμάχη μεταξύ των δυο χωρών όχι μόνο επειδή συμβαίνει μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ που θα έπρεπε να επικεντρωθούν σε άλλα θέματα αλλά επειδή φαίνεται να είναι ένα θέμα «υπόγειας» διπλωματίας».

Για την ενεργειακή κρίση ο Αντιπρόεδρος της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου αναφέρει πως η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει το σημερινό αδιέξοδο της ενεργειακής ασφάλειας κινούμενη μέσω τριών δρόμων, ένας από τους οποίους είναι και η ενίσχυση του Παγκόσμιου Νότου.

Για το 2023 ο κύριος Franke ελπίζει πως θα είναι μια χρόνια σημαντική για τη συνένωση της Ευρώπης, για τη νίκη της Ουκρανίας και για την ήττα των αυταρχών σε όλο τον κόσμο.

Κύριε Franke ας ξεκινήσουμε με τον πόλεμο. Τι μαθήματα πήρε η Ευρώπη από τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Η Ευρώπη σίγουρα έχει μάθει πολλά, κυρίως επώδυνα, μαθήματα – που κυμαίνονται από την ανάγκη αύξησης της συνειδητοποίησης των δικών της εξαρτήσεων και τρωτών σημείων έως την επιτακτική ανάγκη να σκεφτόμαστε την ασφάλεια τόσο ολιστικά όσο και προληπτικά. Ελπίζω απλώς ότι δεν θα… ξεμάθουμε, ξανά, αυτά τα μαθήματα αλλά να βασιστούμε σε αυτά και να κάνουμε την Ευρώπη πιο ασφαλή και πιο ανθεκτική.

Η Ελλάδα βιώνει μια προκλητική ρητορική από την Τουρκία. Μετά την πικρή εμπειρία που είχε η Ευρώπη με τη Ρωσία – ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η θέση της Ευρώπης για τη δική μας περίπτωση;

Η τρέχουσα διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι πολύ ατυχής, όχι μόνο επειδή συμβαίνει μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ, που θα έπρεπε να επικεντρωθούν σε άλλα ζητήματα, αλλά και επειδή φαίνεται να είναι ένα θέμα για «ήσυχη διπλωματία» και όχι για δημόσια πολεμική ρητορική. Εάν δεν λύσουμε γρήγορα τις εσωτερικές μας διαφορές, εμείς ως Ευρώπη, ως Δύση ή ως φιλελεύθερες δημοκρατίες (όπως θέλετε πείτε μας) απλώς θα υπερκεραστούμε από εναλλακτικά συστήματα.

Οι χιονισμένες Άλπεις δείχνουν ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ. Είναι αλήθεια ότι η κλιματική κρίση επιταχύνεται – τι πρέπει να κάνουν οι χώρες για να σταματήσουν την ταχύτητά της;

Η Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου έχει καταρτίσει μια λεπτομερή λίστα διατλαντικών υποχρεώσεων που απαριθμεί σχεδόν 20 πολύ συγκεκριμένα στοιχεία δράσης για τη διατλαντική κοινότητα. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να υποστηρίξουμε το «Global South» στην πορεία του προς την φιλική προς το κλίμα ανάπτυξη, μειώνοντας ταυτόχρονα τη δική μας εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Οι δύο όψεις δεν είναι μόνο καλές για τον πλανήτη, αλλά και από γεωστρατηγική άποψη.

Βρισκόμαστε σε βαθιά ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Πώς πρέπει να ενεργήσει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει αυτήν την κρίση;

Η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει το τρέχον αδιέξοδο στην ενεργειακή ασφάλεια σε τρία επίπεδα: Βραχυπρόθεσμα, η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει ότι οι ρωσικές πηγές ενέργειας θα αντικατασταθούν από άλλες, ιδανικά χωρίς να ενισχύονται άλλα αυταρχικά καθεστώτα και ηγεμόνες. Μεσοπρόθεσμα, πρέπει να ισορροπήσουμε προσεκτικά τους γεωστρατηγικούς μας στόχους, όπως η ενίσχυση του «Global South» με τις στρατηγικές μας για την ενεργειακή ασφάλεια. Μακροπρόθεσμα, μόνο η μετάβαση σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει κάποιο στρατηγικό νόημα. Θα χρειαστεί επίσης να βελτιώσουμε την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση για να παράσχουμε επαρκείς ικανότητες.

Πώς σε αυτή την κρίση θα καταφέρουμε να επιτύχουμε τον στόχο της απαλλαγής από τον άνθρακα;

Ακριβώς όπως ο COVID-19 έδωσε τεράστια ώθηση στην ψηφιοποίηση του χώρου εργασίας και του εκπαιδευτικού συστήματος, η ρωσική εισβολή έδωσε την πολύ αναγκαία, και μάλιστα εξαιρετικά καθυστερημένη, ώθηση στην επανάσταση της πράσινης ενέργειας. Όλοι έχουν πλέον συνειδητοποιήσει την ανάγκη μείωσης της εξάρτησης από εξωτερικές (ορυκτές) πηγές ενέργειας και σχεδόν όλοι έχουν επίσης κατανοήσει ότι αυτό πρέπει να γίνει με τρόπο που να μειώνει τις εκπομπές άνθρακα.

Τα σύννεφα της ύφεσης μαζεύονται σε όλο τον κόσμο. Τι πιστεύετε;  Το 2023 θα είναι μια ταραγμένη χρονιά;

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να μας ανησυχούν το 2023. Πολλά από αυτά είναι πιο σημαντικά από την απλή ύφεση. Ωστόσο, υπάρχει και κάποια ελπίδα. Ελπίζουμε ότι το 2023 θα είναι μια χρονιά για τη συνένωση της Ευρώπης, για τη νίκη της Ουκρανίας και για την ήττα των αυταρχικών ηγετών σε όλο τον κόσμο. Αν συνεχίσουμε να αμφισβητούμε τη δική μας αδυναμία απέναντι στην αδικαιολόγητη επιθετικότητα και τις απροκάλυπτες προσπάθειες εκ νέου ερμηνείας της διεθνούς τάξης που βασίζεται σε κανόνες, το 2023 θα είναι μια εξαιρετική χρονιά για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο.