Υδρογόνο: Τα επενδυτικά σχέδια Ισπανίας και Πορτογαλίας

Η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν τα φόντα να αποτελέσουν σημαντικό κόμβο παραγωγής ενέργειας για την Ευρώπη και ειδικά για το λεγόμενο πράσινο υδρογόνο και για το λόγο αυτό αναμένεται να διοχετευτούν εκεί σημαντικές επενδύσεις.

Το πράσινο υδρογόνο είναι πιθανό να αποτελέσει μεγάλο μέρος της προσπάθειας για σημαντική μείωση των εκπομπών ρύπων και οι δύο αυτές χώρες βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση να εκμεταλλευτούν αυτό το σημείο καμπής, θεωρεί σε έκθεσή του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF). Κι αυτό επειδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές εφαρμογές για τις οποίες σήμερα είναι απαραίτητα τα ορυκτά καύσιμα, όπως είναι οι βαριές μεταφορές, η ναυτιλία και οι αερομεταφορές, αναφέρει το WEF.

Υδρογόνο: H «πολύφερνη νύφη» της ενέργειας για το 2030

Ήδη η Ισπανία ανακοίνωσε ότι σχεδιάζεται υποθαλάσσιος αγωγός μεταφοράς πράσινου υδρογόνου BarMar μεταξύ των λιμανιών της Βαρκελώνης και της Μασσαλίας στη Γαλλία, ο οποίος θα κοστίσει περίπου 2,5 δισ ευρώ και θα μπορεί να μεταφέρει 2 εκατ. τόνους υδρογόνου το χρόνο. Αναμένεται ότι θα είναι έτοιμος στα τέλη της δεκαετίας.

Τι είναι το πράσινο υδρογόνο

Το υδρογόνο μπορεί να παραχθεί με χρήση ανανεώσιμης ενέργειας για τη διάσπαση μορίων νερού μέσω ηλεκτρόλυσης ή με χρήση βιομεθανίου. Αυτό είναι το λεγόμενο «πράσινο υδρογόνο» που παρέχει ουδέτερες εκπομπές άνθρακα.

Στη μορφή αυτή μπορεί να «ταξιδέψει» σε μεγάλες αποστάσεις, να συμπιεστεί ή να υγροποιηθεί. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αεροπλάνα, φορτηγά και πλοία – να μετατραπεί σε βιοκαύσιμα όπως το βιοντίζελ ή σε βιώσιμο αεροπορικό καύσιμο, ή ακόμη και να χρησιμοποιηθεί απευθείας ως καύσιμο σε ορισμένες περιπτώσεις. Μπορεί επίσης να καεί όπως το φυσικό αέριο για να παράγει θερμότητα για τη βιομηχανία, αναφέρεται.

Oι βασικοί λόγοι

Η Ισπανία και η Πορτογαλία βρίσκονται σε ευνοϊκή θέση να εκμεταλλευτούν μια πιθανή τέτοια στροφή, για επτά βασικούς λόγους, σύμφωνα με το WEF.

1) Μεγάλες ποσότητες ενέργειας με καθαρό αποτύπωμα εκπομπών ρύπων είναι ήδη διαθέσιμες στις χώρες αυτές, με τεράστιες δυνατότητες για μεγαλύτερη παραγωγή, άφθονη γη για επέκταση τέτοιων μονάδων και ποικίλη γκάμα – συμπεριλαμβανομένων ηλιακών και αιολικών πάρκων, βιομάζας και υδροηλεκτρικής ενέργειας.

2) Εκεί είναι διαθέσιμο ένα «ιδιαίτερα ευέλικτο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας» που είναι καλά διασυνδεδεμένο σε όλη τη χερσόνησο. Αυτό σημαίνει ότι η μεταφορά καθαρής ενέργειας είναι εύκολη, οπουδήποτε αυτή δημιουργείται και οπουδήποτε χρειάζονται.

3) Υπάρχει ευρεία γεωγραφική εξάπλωση της παραγωγής ενέργειας μηδενικών εκπομπών άνθρακα στην περιοχή. Αυτό, σε συνδυασμό με την ποικιλία των πηγών και το ευέλικτο δίκτυο, επιτρέπει την παροχή τέτοιας ενέργειας συνεχώς. Αυτό είναι σημαντικό για την ηλεκτρόλυση υδρογόνου, η οποία χρειάζεται αξιόπιστη και σταθερή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για να λειτουργεί αποτελεσματικά.

4) Υπάρχει μεγάλη δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου από υπολείμματα της γεωργίας (όπως κουκούτσια ελιάς), απόβλητα αγροκτημάτων, βιομάζα από καθαρισμούς δασών και άλλα οργανικά απόβλητα.

5) Η υφιστάμενη εγχώρια ζήτηση για υδρογόνο αυξάνεται. Υπάρχει ήδη αρκετή ανάγκη για υδρογόνο σε όλη την Ιβηρία για να δικαιολογηθεί η κατασκευή απαραίτητων εγκαταστάσεων παραγωγής. Μόλις κατασκευαστούν, το κόστος της περαιτέρω επέκτασης για την εξαγωγή πράσινου υδρογόνου θα είναι πιο διαχειρίσιμο.

6) Παρέχεται καλά ανεπτυγμένη λιμενική υποδομή και εκτεταμένο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Τα λιμάνια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά υδρογόνου όπου χρειάζεται και –σταδιακά- για τον ανεφοδιασμό πλοίων που κινούνται με υδρογόνο. Οι αγωγοί παρέχουν διάφορες επιλογές εξαγωγής. Βραχυπρόθεσμα το πράσινο υδρογόνο μπορεί να αναμιχθεί με φυσικό αέριο για τη μείωση των εκπομπών. Μακροπρόθεσμοι, αποκλειστικοί αγωγοί μεταφοράς υδρογόνου μπορούν να κατασκευαστούν γρήγορα κατά μήκος των υφιστάμενων διαδρομών αγωγών.

7) Υπάρχει πρόσβαση στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πράσινο υδρογόνο της Ιβηρικής μπορεί να έχει απρόσκοπτη πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ και να πληροί αυτομάτως τις προϋποθέσεις για τυχόν κίνητρα που προσφέρει η ΕΕ για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας

Οι υψηλές, συγκριτικά με άλλες χρονιές, τιμές φυσικού αερίου σήμερα καθιστούν συμφέρουσα μια στροφή της Ιβηρικής προς πράσινο υδρογόνο. Το πράσινο υδρογόνο της Ισπανίας και της Πορτογαλίας θα είχε περίπου το ένα τέταρτο του κόστους του παραδοσιακά παραγόμενου «γκρίζου υδρογόνου», το οποίο προκύπτει με τη διάσπαση των μορίων του φυσικού αερίου και προκαλεί εκπομπές διοξειδίου άνθρακα CO2. Ακόμη και εάν οι τιμές του φυσικού αερίου φτάσουν σε αυτά πριν από την ενεργειακή κρίση, τα πλεονεκτήματα της Ιβηρικής σημαίνουν ότι η παραγωγή πράσινου υδρογόνου θα κοστίζει περίπου το ίδιο με το γκρίζο υδρογόνο, αλλά χωρίς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, εκτιμά το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Επιπλέον, με κρατική υποστήριξη και κάποια αναμενόμενα κέρδη αποτελεσματικότητας, είναι πιθανό να είναι σημαντικά φθηνότερο, όπως υπολογίζεται.