Φυσικό αέριο: Γιατί ο Πούτιν χάνει τον πόλεμο με την Ευρώπη

Υπάρχουν περισσότερα άσχημα νέα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν: η Ευρώπη αναμένεται να βγάλει τον χειμώνα με τις ζωτικής σημασίας εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου γεμάτες περισσότερο από το μισό γεμάτο, σύμφωνα με μια νέα αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αποκαλύπτει το Politico.

Αυτό σημαίνει ότι παρά τις προσπάθειες του Ρώσου ηγέτη να κάνει την Ευρώπη να παγώσει κλείνοντας τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου, οι οικονομίες της ΕΕ όχι απλώς επιβιώνουν τους πιο κρύους μήνες χωρίς σοβαρή ζημιά, αλλά φαίνεται ότι θα ξεκινήσουν τον επόμενο χειμώνα σε ισχυρή θέση για να κάνουν ακριβώς το ίδιο.

Πριν από λίγους μήνες, υπήρχαν φόβοι για ελλείψεις ενέργειας αυτόν τον χειμώνα που προκλήθηκαν από διακοπές στον εφοδιασμό του ρωσικού αγωγού.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση της Κομισιόν, ένας συνδυασμός ήπιων καιρικών συνθηκών, αυξημένων εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και μεγάλης πτώσης στην κατανάλωση φυσικού αερίου σημαίνει ότι περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου προβλέπεται να παραμείνουν στις αποθήκες μέχρι το τέλος Μαρτίου.

Τα σχέδια της Αιγύπτου να «φουλάρει» με LNG την Ευρώπη

Ο συνδυασμός «σχεδιασμού και τύχης»

Μάλιστα, ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέδωσε την επιτυχία της Ευρώπης σε έναν συνδυασμό «σχεδιασμού και τύχης».

«Ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας οφείλεται στις ασυνήθιστα ήπιες καιρικές συνθήκες και στο ότι η Κίνα είναι εκτός αγοράς [λόγω των περιορισμών της COVID]», είπε ο αξιωματούχος. «Αλλά η μείωση της ζήτησης, η πολιτική αποθήκευσης και οι εργασίες υποδομής βοήθησαν σημαντικά».

Handelsblatt: Η ΝΑ Ευρώπη ελπίζει στο LNG της Ρεβυθούσας

Τα αποθέματα

Όπως επισημαίνει το Politico, ο τερματισμός της χειμερινής περιόδου θέρμανσης με τόσο σημαντικά αποθέματα – πάνω από το 50% της συνολικής χωρητικότητας των περίπου 100 δισεκατομμυρίων κυβικών εκατοστών της ΕΕ – φαίνεται ότι εξαλείφει κάθε φόβο για έλλειψη φυσικού αερίου βραχυπρόθεσμα. Απαλύνει επίσης τις ανησυχίες σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης τον επόμενο χειμώνα.

Τα θετικά στοιχεία αποτελούν τη βάση της πιο αισιόδοξης προοπτικής που παρουσίασαν οι ηγέτες της ΕΕ τις τελευταίες ημέρες, με την Επίτροπο Ενέργειας Κάντρι Σίμσον να λέει την περασμένη Τρίτη ότι η Ευρώπη «κέρδισε την πρώτη μάχη» του «ενεργειακού πολέμου» με τη Ρωσία.

Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης της ΕΕ — επίσης ζωτικής σημασίας για τον χειμερινό εφοδιασμό φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι επιλογές αποθήκευσης είναι περιορισμένες — τελείωσαν τον περασμένο χειμώνα γεμάτες μόλις κατά 20%.

Υπενθυμίζεται ότι οι Βρυξέλλες ζήτησαν να αναπληρωθούν στο 80% πριν από αυτόν τον χειμώνα, κάτι που οδήγησε σε μια εξαιρετικά δαπανηρή απόκτηση LNG από ευρωπαίους αγοραστές, για να αντικατασταθούν οι όγκοι φυσικού αερίου που χάθηκαν από τους ρωσικούς αγωγούς.

Η χονδρική τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ κατά τη διάρκεια της περιόδου πλήρωσης των αποθηκευτικών χώρων — καθώς κορυφώθηκε πάνω από τα 335 ευρώ ανά μεγαβατώρα τον Αύγουστο — με τρομερές επιπτώσεις για τους οικιακούς λογαριασμούς, το ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων και τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.

Νέα μάχη να φουλάρουν οι αποθήκες

Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν έκτοτε μειωθεί σε λίγο πάνω από τα 50 ευρώ/Mwh εν μέσω χαλάρωσης των ανησυχιών για τις προμήθειες. Η ΕΕ έχει έναν νέο στόχο να γεμίσει ξανά το 90% της αποθήκευσης φυσικού αερίου έως τον Νοέμβριο του 2023 — μια προσπάθεια που θα απαιτεί τώρα λιγότερη αγορά LNG στη διεθνή αγορά από ό,τι θα μπορούσε να είχε κάνει εάν τα αποθέματα είχαν εξαντληθεί σε μεγαλύτερο βαθμό.

«Το αναμενόμενο υψηλό επίπεδο αποθήκευσης άνω του 50% στο τέλος αυτής της χειμερινής περιόδου θα είναι ένα ισχυρό σημείο εκκίνησης για το 2023/24, καθώς θα απομένει λιγότερο από 40 % προς πλήρωση (έναντι του δύσκολου σημείου εκκίνησης περίπου 20% που ήταν στο τέλος της χειμερινής περιόδου το 2022», αναφέρει η αξιολόγηση της Επιτροπής.

Αναλυτές της δεξαμενής σκέψης Independent Commodity Intelligence Services δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι η αναπλήρωση των αποθηκευτικών χώρων φέτος θα μπορούσε να είναι «τόσο δύσκολη πρόκληση όσο πέρυσι», αλλά προέβλεψαν ότι η ΕΕ έχει πλέον «περισσότερη από αρκετή ικανότητα εισαγωγής για να ανταποκριθεί στην πρόκληση».

Οι νέοι σταθμοί LNG και ο ρόλος της Ελλάδας

Το Politico υπενθυμίζει επίσης ότι στην Ευρώπη, έχουν δημιουργηθεί πέντε νέοι πλωτοί τερματικοί σταθμοί LNG, ονοματίζοντας ιδιαίτερα την Ελλάδα, την Ολλανδία, τη Φινλανδία και τη Γερμανία, οι οποίοι παρέχουν επιπλέον 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα δυναμικότητας εισαγωγής φυσικού αερίου. Επισημαίνει επίσης, ότι αναμένεται να διατεθούν ακόμα περισσότεροι φετος και το επόμενο έτος.

Ωστόσο, η ικανότητα της ΕΕ να ξαναγεμίσει τις αποθήκες στο νέο στόχο του 90% πριν από τον επόμενο χειμώνα πιθανότατα θα εξαρτηθεί από τη συνεχιζόμενη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου.

Ο στόχος της μείωσης στην κατανάλωση

Οι Βρυξέλλες έθεσαν στα κράτη μέλη εθελοντικό στόχο μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο του περασμένου έτους. Η ζήτηση φυσικού αερίου στην πραγματικότητα μειώθηκε κατά περισσότερο από 20% μεταξύ Αυγούστου και Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Επιτροπής, εν μέρει χάρη στα μέτρα απόδοσης αλλά και ως συνέπεια της ανταπόκρισης των καταναλωτών σε πολύ υψηλότερες τιμές χρησιμοποιώντας λιγότερη ενέργεια.

Ο στόχος του 15% μπορεί να χρειαστεί να παραταθεί πέρα ​​από την ημερομηνία λήξης της 31ης Μαρτίου για να αποφευχθεί η ανάκαμψη της ζήτησης αερίου καθώς οι τιμές πέφτουν. Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν το θέμα τις δύο προσεχείς συνεδριάσεις τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.