Ηλεκτρονικό εμπόριο: Οι ψηφιακοί millennials και το τσουνάμι των απολύσεων

Από την αρχή του έτους οι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι ηλεκτρονικού εμπορίου ανακοινώνουν ο ένας μετά τον άλλον μειώσεις προσωπικού. Ως βασική αιτιολογία των απολύσεων προτάσσουν μια κάμψη των πωλήσεων που μοιάζει φανταστική, καθώς ακόμα δεν έχει συντελεστεί και καταγραφεί, τουλάχιστον στο μέγεθος που θα δικαιολογούσε το πογκρόμ. Έχουν βεβαίως τις πληροφορίες τους οι επιχειρήσεις. Έχουν τα σημάδια και τους οιωνούς που «διαβάζουν», έχουν και την εμπειρία παλαιότερων κρίσεων – διότι ως γνωστόν η οικονομία κύκλους κάνει – και παίρνουν τις αποφάσεις τους.

Και όμως! Υπάρχουν κραυγαλέα σημάδια, σαφείς οιωνοί και πειστικές ενδείξεις ότι το μέλλον του εμπορίου δεν είναι πλέον η «main street», που λένε οι Αμερικανοί. Δεν ανήκει δηλαδή στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους των αστικών κέντρων του πλανήτη. Δεν ανήκει ούτε στα γιγαντιαία πολυκαταστήματα ή μπλοκ καταστημάτων (malls) που βρίσκει κανείς ό,τι θέλει και επιπλέον πίνει όποιον καφέ θέλει, απολαμβάνει όποια κουζίνα επιθυμεί και βλέπει και μια κινηματογραφική ταινία – εδώ οι επιλογές περιορίζονται στο box office.

Απολύσεις-Τεχνολογία: Κοντά στο μισό εκατομμύριο τους τελευταίους 12 μήνες [Γράφημα]

Σε αντίθεση με τις εκατοντάδες απολύσεις που αποφάσισε προ ημερών η μεγαλύτερη αλυσίδα λιανικών καταστημάτων – και μεγαλύτερος εργοδότης στις ΗΠΑ – Walmart, όχι από τα καταστήματά της αλλά από τον τομέα των ηλεκτρονικών της πωλήσεων, σε αντίθεση με τις 9.000 απολύσεις που είχε ανακοινώσει λίγες ημέρες νωρίτερα η μεγαλύτερη παγκοσμίως εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου Amazon (επιπλέον των 18.000 απολύσεων που είχε κάνει τον Ιανουάριο), σε αντίθεση με το τριετές πρόγραμμα περιστολής του λειτουργικού κόστους (διάβαζε απολύσεις) κατά 3 δισ. δολάρια που ανακοίνωσε η ανταγωνίστρια της Amazon, η Target, οι έρευνες δείχνουν ότι το πλέον δυναμικό κομμάτι της αγοράς, οι πλέον «υποσχόμενες» για τον παγκόσμιο κλάδο του εμπορίου ηλικίες, απέκτησαν από την πανδημία ένα «κουσούρι» από το οποίο δύσκολα θα απαλλαγούν.

Οι πιο δυναμικές ηλικίες

Μιλάμε ουσιαστικά για τους 30άρηδες και τους 40άρηδες. Για τους millennials δηλαδή, γνωστούς και ως «γενιά Υ», εκείνους που γεννήθηκαν από το 1980 έως το 1996. Ε, αυτοί που βρίσκονται στην πλέον παραγωγική οικονομικά και αναπαραγωγική βιολογικά ηλικία της ζωής τους, αυτοί που έχουν τις μεγαλύτερες καταναλωτικές ανάγκες, φαίνεται πως λόγω πανδημίας έχουν αποκτήσει το «κουσούρι» του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ίσως βοήθησε σ’ αυτό και η φυσική εξοικείωση που απέκτησαν με την ψηφιακή εποχή, καθώς μέσα σ’ αυτή μεγάλωσαν.

Τα ευρήματα της έρευνας που διενήργησε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 16.000 καταναλωτών στις ΗΠΑ και σε 15 επίσης ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες ανά την υφήλιο η εταιρεία ESW (και δημοσιεύει το CNBC) είναι αποκαλυπτική: πάνω από το 27% των millennials σχεδιάζουν να δαπανήσουν εφέτος «αισθητά περισσότερα χρήματα» στις διαδικτυακές αγορές τους και λιγότερα, συγκριτικά με το 2022, για τις αγορές που θα κάνουν στα φυσικά καταστήματα.

Όσοι απαντούν ότι εφέτος (παρά τον πληθωρισμό, την ακρίβεια, την εκτίναξη των επιτοκίων και του κόστους του χρήματος εν γένει) θα δαπανήσουν «τα ίδια ή και περισσότερα συγκριτικά με πέρυσι» για τις ηλεκτρονικές τους αγορές, φθάνουν στο εντυπωσιακό ποσοστό 73%. Μόνο το 15% δηλώνει ότι θα ξοδέψει λιγότερα για τις αγορές του μέσω Διαδικτύου το 2023.

Τους έμεινε η συνήθεια

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι η καταναλωτική απελευθέρωση που σηματοδότησε η άρση των αντι-πανδημικών μέτρων έφερε και πάλι τον κόσμο στα εμπορικά καταστήματα. Αλλά για τους ψηφιακώς εξοικειωμένους millennials η συνήθεια να πιάνουν το έξυπνο κινητό τους για να καλύψουν μια καταναλωτική τους ανάγκη, ακόμα κι αν πρόκειται για διαρκές καταναλωτικό αγαθό, αντί να ντύνονται για να «βγουν στην αγορά», μοιάζει διαρκής και ακαταμάχητη.

Φαίνεται πως δεν έχει η γενιά των millennials τον χρόνο για να «γλύφουν βιτρίνες», για το περίφημο «lèche-vitrines» που λένε οι Γάλλοι. Ιδιαίτερα οι νεότεροι της γενιάς, εκείνοι δηλαδή που ξεκινούν τώρα την καριέρα τους, δεν έχουν χρόνο για να βγαίνουν «βόλτα στα μαγαζιά». Έχουν αλλού το μυαλό τους. Και άλλα είναι τα άγχη τους εξάλλου, στο άκρως ανταγωνιστικό εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο βρέθηκαν δίχως καλά-καλά να το καταλάβουν.

Τι σκοπεύουν να αγοράσουν όμως online εφέτος οι millennials; Το 50% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι θα αυξήσουν τις δαπάνες τους για προϊόντα υγείας και ομορφιάς – είναι προφανές ότι ο καθρέπτης γι’ αυτούς δεν είναι τόσο αδιάφορος όσο είναι για τους ανήκοντες στην επόμενη γενιά Z (όσους δηλαδή γεννήθηκαν έως και το 2012).

Βάσει της έρευνας, οι millennials θα αγοράσουν περισσότερα αγαθά πολυτελείας την χρονιά αυτή από τη γενιά Z. Είναι κάτι που μοιάζει λογικό, διότι οι Ζ συχνά είτε στο χαρτζιλίκι τους βασίζονται για να καταναλώσουν είτε σε μια κακοπληρωμένη δουλειά, «του ποδαριού» σε πολλές περιπτώσεις. Εκείνο που είναι ανησυχητικό για το κόσμο των επιχειρήσεων και του εμπορίου εν γένει, είναι η αντίστοιχη με τη συμπεριφορά της Z συμπεριφορά της γενιάς Χ, όσων δηλαδή γεννήθηκαν από το 1965 έως το 1979.

Καταναλωτική παραίτηση στα 50

Εντάξει, οι baby boomers, όσοι γεννήθηκαν από το 1946 έως το 1964 είναι «ξεγραμμένοι» από τον κόσμο του εμπορίου, της μόδας και της κατανάλωσης εν γένει. Οι απόψεις και οι προτιμήσεις τους δεν ενδιαφέρουν τις εταιρείες δημοσκοπήσεων (εξαιρούνται οι πολιτικές τους απόψεις και προτιμήσεις). Αλλά η «παραίτηση» των 50άρηδων της generation X στερεί σίγουρα ελπίδες και προσδοκίες σε όσους φιλοδοξούν να πουλήσουν κάτι άλλο, εκτός από ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο.

«Ο ενθουσιασμός για τις διαδικτυακές αγορές είναι ιδιαιτέρως αισθητός στις νεότερες ηλικίες των millennials, μια ηλικιακή ομάδα κατανλωτών που βρίσκονται στην αρχή της επαγγελματικής τους καριέρας», σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο Πατρίκ Μπουσκέ-Σαβάν, διευθύνων σύμβουλος της ESW στη Βόρεια Αμερική.

«Η κατηγορία αυτή των καταναλωτών δαπανά περισσότερα από κάθε άλλη κατηγορία μέσω Διαδικτύου. Ο δυναμισμός και η αυξανόμενη οικονομική ισχύς της δημογραφικής αυτής ομάδας υπαγορεύει την ανάγκη των επιχειρήσεων να αναπτύξουν, να βελτιώσουν και τελειοποιήσουν τον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου», τονίζει ο Μπουσκέ-Σαβάν. Ίσως οι απολύσεις της Walmart, της Amazon και των άλλων να είναι προσωρινές.