ΕΕ: Διχασμένη για τα «μάτια» της Κίνας

Διαφωνία επικρατεί στους κόλπους της ΕΕ σχετικά με την αναβίωση της Συνολικής Συμφωνίας Επενδύσεων με την Κίνα.

Οι δύο πιο ισχυρές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε αντιπαράθεση για την επενδυτική συμφωνία με την ασιατική υπερδύναμη, όπως αναφέρει το Politico.

Κίνα-Ρωσία: Οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης για την επιβολή του ναυτικού δικαίου

Γερμανία vs Γαλλίας

Για τη Γαλλία, η αναζωογόνηση της λεγόμενης Συνολικής Συμφωνίας ΕΕ-Κίνας για τις επενδύσεις (CAI) είναι «λιγότερο επείγουσα» και «απλώς δεν είναι εφικτή», σύμφωνα με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.

Εν τω μεταξύ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς τάσσεται υπέρ της «επανενεργοποίησης» της συμφωνίας, η οποία σταμάτησε αμέσως μετά την ανακοίνωσή της στα τέλη του 2020, αφού το Πεκίνο επέβαλε κυρώσεις σε πολλά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για κριτική στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μιλώντας στο Politico, στο προεδρικό του αεροπλάνο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην Κίνα νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Μακρόν είπε ότι αυτός και ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ συζήτησαν για το CAI, «αλλά μόνο λίγο».

Ο Μακρόν

«Ήμουν πολύ ευθύς με τον Πρόεδρο Xi, ήμουν πολύ ειλικρινής, όλα τα θεσμικά όργανα πρέπει να συμμετάσχουν και δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε σύντομα πρόοδο σε αυτή τη συμφωνία», είπε ο Μακρόν.

Το Πεκίνο έχει αποδειχθεί ικανό στο να εμποδίζει την ΕΕ να αναπτύξει μια ενοποιημένη πολιτική για την Κίνα, χρησιμοποιώντας απειλές που κυμαίνονται από πιθανές απαγορεύσεις στο γαλλικό και ισπανικό κρασί έως προειδοποιήσεις ότι η Κίνα θα αγοράσει αμερικανικά Boeing αντί για γαλλικά αεροπλάνα Airbus.

Η διαφωνία σχετικά με το CAI είναι μόνο ένα ακόμη παράδειγμα απόκλισης σχετικά με την πολιτική της Κίνας στην Ευρώπη, όπου το Πεκίνο έχει φλερτάρει επιδέξια διάφορες χώρες  την τελευταία δεκαετία.

Ο Scholz επιδιώκει την απόψυξη του CAI

Μετά από επτά χρόνια  διαπραγματεύσεων, το CAI εισήχθη βιαστικά από την πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ στο τέλος της εξάμηνης εκ περιτροπής προεδρίας της Γερμανίας στο Συμβούλιο της ΕΕ στα τέλη του 2020.

Η Μέρκελ προσπάθησε να επισφραγίσει τη συμφωνία προτού η Ουάσιγκτον ασκήσει πίεση για να την εμποδίσει, προκαλώντας ένταση με την επερχόμενη κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Η Γερμανία είναι εδώ και πολύ καιρό η πιο δυνατή υποστηρηκτική φωνή για την CAI λόγω της κλίμακας των επενδύσεών της στη μεταποίηση στην Κίνα, ιδιαίτερα στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας και των χημικών.

Η CAI θα διευκόλυνε ις ευρωπαϊκές εταιρείες να επενδύσουν στην Κίνα και να προστατεύσουν την πνευματική τους ιδιοκτησία εκεί. Αλλά οι επικριτές αποδοκίμασαν την αδύναμη προστασία των εργαζομένων και αμφισβήτησαν σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.

Αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, το Πεκίνο επέβαλε κυρώσεις σε αρκετούς ευρωπαίους βουλευτές ως αντίποινα για την κριτική τους για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή της Xinjiang.

Η συμφωνία, η οποία απαιτεί επικύρωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχει μπει από τότε στην «κατάψυξη».

Ο Σολτς ο οποίος κατά καιρούς φαίνεται να μιμείται την πιο δημοφιλή Μέρκελ, θα ήθελε να βγάλει την CAI «από την κατάψυξη» — αλλά έχει προειδοποιήσει ότι «αυτό πρέπει να γίνει με προσοχή» για να αποφευχθούν πολιτικές παγίδες.

«Είναι έκπληξη που ο Σολτς εξακολουθεί να πιστεύει ότι αυτή είναι μια καλή ιδέα, παρά το πολύ αλλαγμένο πλαίσιο συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια», δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ελεύθερα ευαίσθητα διπλωματικά ζητήματα.

Το ρήγμα των Βρυξελλών

Δεν είναι μόνο οι χώρες της ΕΕ διχασμένες ως προς τον τρόπο προσέγγισης της CAI – αλλά υπάρχει επίσης ένα ρήγμα μεταξύ των φορέων στις Βρυξέλλες.

Με την επιβολή κυρώσεων στα μέλη του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι βέβαιο ότι θα απορρίψει κάθε νέα προσπάθεια επικύρωσης της CAI.

Όμως, όπως και ο Σολτς, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel ελπίζει επίσης να επαναφέρει τη συμφωνία. Το έχει συζητήσει με Κινέζους αξιωματούχους, μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Πεκίνο στα τέλη του προηγούμενου έτους.

Ωστόσο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμπόδισε τις προσπάθειες του Μισέλ να επαναφέρει τη συμφωνία στην ημερήσια διάταξη των Βρυξελλών. Η Φον ντερ Λάιεν είναι πολύ πιο δύσπιστη ως προς την εμπλοκή με την Κίνα, επικαλούμενη την αυξανόμενη επιθετικότητα στο εξωτερικό και την καταστολή στο εσωτερικό της χώρας.

Η Φον ντερ Λάιεν συνόδευσε τον Μακρόν  στην Κίνα νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αλλά τόνισε για τη σύντομη συνάντησή της με τον Σι Τζινπίνγκ και άλλους Κινέζους αξιωματούχους ότι το θέμα της CAI «δεν αναδείχθηκε». Έχει υποστηρίξει δημόσια ότι η συμφωνία πρέπει να «επανεκτιμηθεί» υπό το φως της επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ Πεκίνου και Δύσης.

Εν τω μεταξύ, Κινέζοι αξιωματούχοι έκαναν εκκλήσεις στον Μισέλ και σε άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, προτείνοντας η Κίνα να άρει μονομερώς τις κυρώσεις της σε μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – αλλά μόνο με μια «εγγύηση», την επικύρωση της CAI.

Ένας εκπρόσωπος του Μισέλ δήλωσε ότι μια άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ θα συζητήσει τις σχέσεις της Ένωσης με την Κίνα στις 12 Μαΐου. «Μετά από αυτή τη συζήτηση θα αξιολογήσουμε πότε το θέμα της Κίνας μπορεί να τεθεί ξανά στο τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας συνέντευξης στο Politico, ο Μακρόν προκάλεσε αναστάτωση στις δυτικές πρωτεύουσες όταν είπε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να ακολουθήσει την Αμερική, αλλά αντίθετα να αποφύγει να αντιμετωπίσει την Κίνα για τον διακηρυγμένο στόχο της να καταλάβει το νησί της Ταϊβάν με τη βία.

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, του μεγαλύτερου κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, χαρακτήρισε τα σχόλια του Γάλλου προέδρου ως «καταστροφή».

Σε συνέντευξή του σε ιταλικά μέσα ενημέρωσης, ανέφερε ότι οι δηλώσεις Μακρόν «πλήγωσαν την ΕΕ» και «κατέστησαν σαφές το μεγάλο ρήγμα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον καθορισμό ενός κοινού στρατηγικού σχεδίου κατά του Πεκίνου»