Ναυτιλία: Plan b για πιθανές κυρώσεις στο Πεκίνο

Να σκιαγραφήσουν την επίδραση της Κίνας στην παγκόσμια ναυτιλία και τα απόνερα μιας πιθανής εμπλοκής σε έναν εμπορικό πόλεμο με όλα του τα «όπλα» επιχειρούν διεθνείς αναλυτές, υπογραμμίζοντας την ολοένα και αυξανόμενη ανησυχία των δυτικών αξιωματούχων.

Με φόντο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ένταση μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν που συντηρείται στο έπακρο, πολλά στελέχη της ναυτιλιακής βιομηχανίας φαίνεται πως αναζητούν δικλίδες ασφαλείας στις σχέσεις τους με τις κινεζικές επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, τα νομικά τμήματα ναυτιλιακών εταιρειών αναζητούν ρήτρες διακοπής στα συμβόλαια που υπογράφουν, ψάχνοντας τη φόρμουλα που θα τους διευκόλυνε να αποχωρήσουν από τις συμφωνίες εάν οι δυτικές κυβερνήσεις επιβάλουν κυρώσεις στο Πεκίνο.

Ναυτιλία: Στα 10 δισ. δολ. το κόστος ένταξης στο σύστημα εμπορίας ρύπων

Την ώρα που ο αντίκτυπος του πολέμου έχει «χτυπήσει» και τη ναυτιλία, έναν κλάδο που παραδοσιακά είναι εκτεθειμένος στις γεωπολιτικές αναταράξεις, η ευρύτερη αλυσίδα ανησυχεί για κλιμάκωση της κατάστασης στην Απω Ανατολή. Αξίζει να σημειωθεί πως η Κίνα είναι πολύ πιο σημαντική συστημικά για το εμπορικό σύστημα (από τη Ρωσία) και το πλήγμα θα ήταν πολύ πιο μεγάλο αν επιβάλλονταν οι ίδιες κυρώσεις. «Η ναυτιλία μπορεί να εκτεθεί έντονα αν καταρρεύσουν οι διπλωματικές σχέσεις με το Πεκίνο και αυτό γιατί αγαθά αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταφέρονται μεταξύ της Κίνας και του υπόλοιπου πλανήτη κάθε μέρα, ενώ η Κίνα κατασκευάζει περισσότερα πλοία ετησίως από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να είναι προετοιμασμένη», επισημαίνει ο Ντάνιελ Μάρτιν, ειδικός αναλυτής στην εταιρεία HFW.

Στο παρελθόν δεν ήταν λίγες οι συμβάσεις που περιλάμβαναν γενικά μια διάταξη που επιτρέπει σε επιχειρήσεις να αποχωρήσουν από μια συμφωνία εάν η εκπλήρωσή της θα τις οδηγούσε στο να παραβιάσουν τον νόμο. Ωστόσο, τέτοιες ρήτρες δεν καλύπτουν πάντα τις κυρώσεις, το καθεστώς των οποίων δυσκολεύει και τα τρίτα μέρη, εν προκειμένω τους πλοιοκτήτες. «Οι κυρώσεις τείνουν να επιβάλλονται ξαφνικά. Αυτό αφήνει τα εμπορικά μέρη αναγκαστικά να επιλέξουν, είτε να συμμορφωθούν με τον νόμο και να παραβιάσουν τη σύμβαση είτε να εκτελέσουν τη σύμβαση και να παραβιάσουν τον νόμο. Οι ρήτρες κυρώσεων επιτρέπουν στα εμπορικά μέρη να διαχειριστούν πιο εύκολα αυτές τις πιέσεις. Αν επικαλεστούν τη ρήτρα, μπορεί να είναι σε θέση να συμμορφωθούν με τον νόμο χωρίς να παραβιάσουν τη σύμβαση», προσθέτει ο Μάρτιν.

Τα ναυπηγεία

Βέβαια, καθώς ο ιδιαίτερα ανθηρός ναυπηγικός τομέας της Κίνας συνδέεται άρρηκτα με την κυβέρνηση του Πεκίνου, η επίτευξη συμφωνίας σε ό,τι αφορά τις ρήτρες είναι ιδιαίτερα δύσκολη και σύμφωνα με βρετανούς νομικούς αρκετά επίπονη. «Τα ναυπηγεία είναι κάτω από την ομπρέλα του Σι Τζινπίνγκ και ως εκ τούτου υπό την προστασία του κράτους. Γι’ αυτό και η απαίτηση από πλευράς δυτικών κυβερνήσεων για δικλίδες ασφαλείας είναι κάτι που σίγουρα δεν θα αρέσει στην κινεζική κυβέρνηση».

Αλλοι ανησυχούν για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις με τα κινεζικά ναυπηγεία, γιατί – όπως τονίζεται – οι πληρωμές πραγματοποιούνται γενικά σε «δόσεις», ενώ ένα σκάφος χρειάζεται αρκετά χρόνια για να ναυπηγηθεί, δημιουργώντας τον κίνδυνο αν επιβληθούν κυρώσεις κατά την κατασκευή να πρέπει να συνεχιστούν οι πληρωμές. Μια ρήτρα που επιτρέπει σε έναν πλοιοκτήτη να απομακρυνθεί δεν πρόκειται να γίνει εύκολα αποδεκτή, ενώ το γεγονός πως οι κινέζοι ναυπηγοί κατασκευάζουν ολοένα και πιο εξειδικευμένα πλοία, δημιουργεί μεγαλύτερες δυσκολίες στη μεταβίβαση ενός σκάφους σε άλλον ιδιοκτήτη, εάν ο αρχικός αγοραστής αποχωρήσει από τη συμφωνία.

Η ναυτιλία είναι ένα καλό παράδειγμα του πώς η Κίνα και ο υπόλοιπος κόσμος ενώνονται οικονομικά. Εάν οι διπλωματικές σχέσεις επιδεινωθούν το αποτέλεσμα μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό και συνάμα οδυνηρό για όλους τους εμπλεκόμενους, με πολλές εταιρείες να δρομολογούν ήδη τη μεταφορά των αλυσίδων εφοδιασμού τους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ