Αλκοολούχα ποτά: Στα… κάγκελα η Ελλάδα και άλλες 8 χώρες για τις ετικέτες της Ιρλανδίας

Νέες προειδοποιήσεις σχετικές με θέματα υγείας εξέδωσε η Ιρλανδία που αναμένονται να την καταστήσουν ως μια από τις πιο «σκληρές» χώρες όσον αφορά στο πλαίσιο χορήγησης μπύρας, κρασιού και οινοπνευματωδών ποτών. Μάλιστα η πρόθεση της Ιρλανδίας να καθιερώσει προειδοποιητικές ετικέτες κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων της καπνοβιομηχανίας για καπνικά τους προϊόντα, έχει προκαλέσει συναγερμό στις χώρες που παράγουν αλκοόλ, οι οποίες από τη δική τους οπτική, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια απόφαση ουσιαστικά θα έθετε εμπόδιο στο εμπόριο.

Ιρλανδία: Βάζει ετικέτες προειδοποίησης για την υγεία στο αλκοόλ

Οι ΗΠΑ και το Μεξικό έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τη νομοθεσία ενόψει των συνεδριάσεων της επιτροπής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου αυτή την εβδομάδα. Η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Χιλή, η Κούβα και η Νέα Ζηλανδία εξέφρασαν επίσης επιφυλάξεις για τον νόμο, τον οποίο ψήφισε η Ιρλανδία τον περασμένο μήνα.

Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην Ιρλανδία το πράσινο φως για την καθιέρωση αυτών των ετικετών, παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον εννέα χώρες-μέλη που παράγουν κρασί και μπύρα αντιτάχθηκαν στο μέτρο.

Οι ετικέτες, που θα τεθούν σε ισχύ το 2026, θα προειδοποιούν για τον κίνδυνο ηπατικής νόσου, καρκίνου και τον κίνδυνο κατανάλωσης αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, με μεγάλα κόκκινα γράμματα σε κάθε μπουκάλι με αλκοολούχο ποτό.

Το επίπεδο ανησυχίας μεταξύ των παραγωγών αλκοόλ αντανακλά τις ανησυχίες ότι θα μπορούσαν να στοχοποιηθούν όπως η βιομηχανία τσιγάρων, όπου οι προειδοποιήσεις έχουν εξελιχθεί σε γραφικές εικόνες ασθενειών που σχετίζονται με τον καπνό.

Η Coldiretti, η μεγαλύτερη ένωση αγροτών της Ιταλίας, είπε ότι η προγραμματισμένη επικόλληση ετικετών σε προϊόντα αλκοόλ στην Ιρλανδία πρέπει να σημάνει «συναγερμό» και αποτελεί «επικίνδυνο προηγούμενο». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εταιρειών Οίνου είπε ότι οι προειδοποιήσεις δημιουργούν ένα «αδικαιολόγητο και δυσανάλογο εμπόδιο στο εμπόριο».

Ωστόσο από τη σκοπιά του ο υπουργός Υγείας της Ιρλανδίας Στίβεν Ντόνελι δεν αλλάζει γνώμη για τις επίμαχες ετικέτες. «Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων δεν γνωρίζει αυτούς τους κινδύνους», δήλωσε στον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό RTÉ. «Αν ο κλάδος λέει, «δεν θα περιμένετε λίγο ακόμα», η απάντηση είναι κατηγορηματικά «όχι».

Η Ιρλανδία κατέλαβε την 20η θέση ανάμεσα σε 48 χώρες στην κατανάλωση αλκοόλ, σε σχετική κατάταξη από τον ΟΟΣΑ με βάση προκαταρκτικά στοιχεία του 2021. Το 2019, σχεδόν ένας στους 20 θανάτους αποδιδόταν στο αλκοόλ, ενώ τα επίπεδα ελαφριάς έως μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ προκάλεσαν σχεδόν 23.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου το 2017, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας.

Επιζήμιο προηγούμενο για την ελεύθερη αγορά

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολόγησε τη νομοθεσία τον περασμένο χρόνο και δεν πρόβαλε αντίρρηση επειδή η Ιρλανδία έδειξε ότι οι στόχοι της δημόσιας υγείας δικαιολογούν το νόμο, σύμφωνα με εκπρόσωπο των Βρυξελλών. Η Επιτροπή έκρινε ότι ο αντίκτυπος στην ενιαία αγορά της ΕΕ δεν ήταν αρκετά σημαντικός για να προκαλέσει ανησυχία.

Τον Φεβρουάριο, εννέα χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας έστειλαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιστολή ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ελέγξει τη νομιμότητα της νομοθεσίας της Ιρλανδίας. «Δημιουργεί ένα επιζήμιο προηγούμενο για την ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων στα διάφορα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ανέφεραν οι εννέα χώρες στην επιστολή, την οποία έλαβε το Bloomberg News.

Ανάμεσα σε αυτά τα κράτη ήταν και η Ελλάδα αλλά και η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Σλοβακία, η Πορτογαλία και η Ουγγαρία.

Για να διευκολύνει τη βιομηχανία, η Ιρλανδία θα επιτρέψει να γίνονται οι προειδοποιήσεις μέσω αυτοκόλλητων. Ο νόμος απαιτεί επίσης μια διαγραμμένη εικόνα μιας εγκύου γυναίκας που πίνει, καθώς και πληροφορίες για το πόσες θερμίδες και πόσο αλκοόλ περιέχει το ποτό.

Πρωτοπόρος σε θέματα υγείας

Η Ιρλανδία έχει τη φήμη ότι είναι πρωτοπόρος σε θέματα υγείας. Το 2004, η χώρα έγινε η πρώτη που απαγόρευσε το κάπνισμα σε χώρους εργασίας, μπαρ και εστιατόρια.

Η κίνηση ήταν ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη εκείνη την εποχή, αλλά ακολουθήθηκε σε όλη την Ευρώπη και σε πολλές άλλες χώρες.

Πολλοί παράγοντες της βιομηχανίας οινοπνεύματος, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εταιρειών Οίνου, υποστηρίζουν ότι οι προειδοποιήσεις δεν κάνουν διάκριση μεταξύ της κατάχρησης αλκοόλ και της μέτριας κατανάλωσης.

Δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ που να μην επηρεάζει την υγεία, ωστόσο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το αλκοόλ προκαλεί τουλάχιστον επτά τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων των πιο κοινών τύπων καρκίνου, όπως ο καρκίνος του εντέρου και ο καρκίνος του γυναικείου μαστού, σύμφωνα με τον οργανισμό.

Ο Frank Murray, σύμβουλος ηπατολόγος και πρόεδρος της Alcohol Action Ireland, είπε ότι τα στοιχεία που συνδέουν το αλκοόλ με τον καρκίνο, την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τη βλάβη του ήπατος είναι ξεκάθαρα. «Αυτό είναι πραγματικά σημαντικό γιατί είναι τρεις αδιαμφισβήτητες βλάβες που προκαλεί το αλκοόλ», είπε.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου δημιούργησε ένα ισχυρό προηγούμενο το 2018, όταν ο κλάδος επίλυσης διαφορών του Οργανισμού υποστήριξε το δικαίωμα της Αυστραλίας να επιβάλλει περιορισμούς στις ετικέτες απλής συσκευασίας στην πώληση προϊόντων καπνού – κάτι στο οποίο αντιτάχθηκε έντονα η βιομηχανία τσιγάρων.

Εκείνη την εποχή, η Philip Morris International Inc. και η Japan Tobacco Inc. προειδοποίησαν ότι τέτοιοι κανόνες θα μπορούσαν να αποτελέσουν προηγούμενο για άλλες χώρες να εφαρμόσουν νέους κανόνες επισήμανσης για το αλκοόλ. Το British Medical Journal κάποτε περιέγραψε τις παμπ και τους χώρους εργασίας χωρίς κάπνισμα της Ιρλανδίας ως «επιτυχία δραπέτευσης». Το εάν η πρώτη παγκοσμίως επισήμανση αλκοόλ λειτουργεί επίσης, μένει να φανεί. «Θα ήμουν εύλογα σίγουρος ότι τα επόμενα χρόνια, θα δείτε ανθρώπους να ακολουθούν το παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπως ακριβώς έκαναν στον καπνό», δήλωσε ο υπουργός Υγείας της Ιρλανδίας. «Αυτό θα είναι ο κανόνας».