Μόνη λύση η ύφεση, συμφώνησαν

Η πόλη Σίντρα, στα περίχωρα της Λισαβόνας, όπου έγινε πριν από λίγες ημέρες για δεύτερη συνεχή χρονιά το ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, πέραν ότι είναι μία περιοχή εκπληκτικής βλάστησης, διάσπαρτη με ιστορικά μνημεία και όμορφες επαύλεις. Πέραν ότι είναι ένας από τους τόπους που ύμνησε και ο Λόρδος Βύρων στα 1809, είναι πρωτίστως για τους Πορτογάλους ένας χώρος που τους θυμίζει την κατάργηση της μοναρχίας το 1910, με μεγάλη λαϊκή εξέγερση, δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του βασιλιά Κάρλος Α΄. Κάτι σαν το δικό μας Τατόι. Απλά, σε αντίθεση με εμάς, οι φίλοι Πορτογάλοι, επένδυσαν ακομπλεξάριστα στην ιστορία της δικής τους βασιλικής οικογένειας με σεβασμό, σύνεση και προφανώς εισιτήριο. Αντίστοιχου μάλιστα ύψους της Ακρόπολης. Πόλος έλξης για χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο, καθώς μέσα σε 45 λεπτά μπορείς να το επισκεφτείς με τρένο που σε συνδέει με τη Λισαβόνα, αποφέρει τεράστια έσοδα στα οικονομικά της χώρας.

Σε αυτόν τον ρομαντικό προορισμό οι συζητήσεις των κεντρικών τραπεζιτών δεν ήταν και τόσο… ρομαντικού περιεχομένου. Σχεδόν όλοι, τα μέλη της ΕΚΤ, εκφράστηκαν θετικά όχι απλά για μια ακόμα αύξηση του βασικού επιτοκίου στην τακτική συνεδρίαση του Ιουλίου, αλλά το πιθανότερο είναι να ακολουθήσει μια ακόμα τον Σεπτέμβριο. Αν συμβεί αυτό, τότε το επιτόκιο του ευρώ από -0,50% που ήταν πέρυσι θα βρεθεί πάνω από το 4%. Στην ταχύτερη αύξηση επιτοκίων όχι απλά από καταβολής της ευρωζώνης, αλλά στην ευρωπαϊκή ιστορία. Πού βρισκόμαστε;

Δεδομένο πρώτο, οι κεντρικοί τραπεζίτες δείχνουν να έχουν στερέψει από εργαλεία.

Δεδομένο δεύτερο, δεν βλέπουν την επιβράδυνση του πληθωρισμού που θα ήθελαν και μη έχοντας άλλα εργαλεία, πιέζουν συνεχώς για μείωση της ρευστότητας στην οικονομία, ακόμα και αν οδηγήσουν σε ύφεση τις οικονομίες των χωρών μελών.

Δεδομένο τρίτο, οι κραδασμοί που προκαλούσαν οι τιμές της ενέργειας έχουν οριστικά τελειώσει.

Δεδομένο τέταρτο, πλέον έχουμε περάσει σε μια δεύτερη φάση που ωθήθηκε από το αυξανόμενο κόστος εργασίας, με τους μισθούς της ευρωζώνης να αναμένεται να αυξηθούν κατά 14% έως το 2025.

Δεδομένο πέμπτο, οι περισσότερες εταιρείες στην Ευρώπη και στην Ελλάδα συσσωρεύουν εργατικό δυναμικό λόγω των αυξημένων ελλείψεων ειδικευμένων εργαζομένων, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι ονομαστικοί μισθοί (όχι οι πραγματικοί) ταχύτερα από την παραγωγή.

Δεδομένο έκτο, η ΕΚΤ αναμένει ότι τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών θα μειωθούν λόγω του αυξανόμενου κόστους εργασίας, δημιουργώντας αυτό που θέλαμε όλοι να αποφύγουμε, οι μισθοί να συντηρούν τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα.

Συμπέρασμα πρώτο: Η επιβράδυνση του πληθωρισμού θα πρέπει υποχρεωτικά να περάσει από την προηγούμενη ύφεση στην οικονομία.

Συμπέρασμα δεύτερο: Για την ακρίβεια θα πρέπει να περάσουμε πρώτα από συνθήκες αποπληθωρισμού για ένα διάστημα, δηλαδή ύφεση ή στασιμότητα συνοδευόμενη από ακρίβεια.

Το θέμα είναι πως θα τη γλιτώσει η Ελλάδα, τη στιγμή που μόλις άρχισε να καλύπτει την υπερδεκαετή υστέρηση λόγω της κρίσης. Θυμίζουμε απλά ότι στην Ελλάδα μιλάμε για την ανάγκη μισθολογικών αυξήσεων χωρίς να βάζουμε στην εξίσωση τον πληθωρισμό.

Η λύση είναι μόνο μία. Σκύβουμε το κεφάλι δουλεύοντας, αξιοποιούμε κάθε διαθέσιμο πόρο και ανοίγουμε το μυαλό μας στην εκμετάλλευση κάθε πηγής επιπλέον εισοδήματος, ακόμα και αν αυτό αφορά εθνικά μας… κωλύματα, όπως τη μη αξιοποίηση της πρώην βασιλικής περιουσίας.