Μινιόν: Κατοικίες, γραφεία και καταστήματα στο πολυκατάστημα – σύμβολο της Αθήνας

Τα παιδιά των σημερινών 50άρηδων, που κάποτε στήθηκαν στην ουρά για να βγάλουν μια φωτογραφία με τον Άι Βασίλη στον 6ο όροφο του θρυλικού Μινιόν, πιθανόν σε ένα – δύο χρόνια από σήμερα να κατοικούν στο ίδιο κτήριο, σε ένα από 30 διαμερίσματα, ή μία από τις 5 μεζονέτες, που προβλέπεται να δημιουργηθούν στο ιστορικό ακίνητο. Ή μπορεί να εργάζονται στα γραφεία και τα εμπορικά καταστήματα, ή απλά να κάνουν τα ψώνια τους στο νέο καταπράσινο Μινιόν, που θα ξαναφωτίσει την Πατησίων δίνοντας πίσω στην πλατεία Ομονοίας την παλιά της αίγλη.

«Η Αθήνα αλλάζει, όπως αλλάζει και όλη η χώρα», ήταν το μήνυμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όταν επισκέφθηκε πριν λίγες μέρες το κτίριο των 18.500 τ.μ., το οποίο θα μετατραπεί από την εταιρεία Dimand σε ένα μοντέρνο, βιοκλιματικό κτήριο μεικτών χρήσεων.

Το εμβληματικό ακίνητο, που αποτελείται από τα κτήρια Α και ΒΓΔΕ, βρίσκεται επί των οδών Πατησίων, Σατωβριάνδου, Δώρου και Βερανζέρου, αγοράστηκε πριν περίπου 20 μήνες από την εισηγμένη εταιρεία ύστερα από πλειοδοτικό διαγωνισμό τον οποίο διενέργησαν οι πιστωτές της πρώην ιδιοκτήτριας Folli Follie.

Ο Δημήτρης Ανδριόπουλος – και κατ’ επέκταση η Dimand – είχε βάλει στο μάτι το Μινιόν ήδη από το 2006, παρακολουθώντας στενά τις ιδιοκτησιακές ανακατατάξεις γύρω από το κτίριο.

Να επανέλθουν οι μόνιμοι κάτοικοι στην Ομόνοια

Με σκοπό την επαναφορά των μόνιμων κατοίκων στο κέντρο της πόλης, στο κτήριο Α προβλέπεται να δημιουργηθούν περίπου 30 διαμερίσματα και 5 μεζονέτες, σύγχρονων προδιαγραφών.

Σημειώνεται ότι η χρήση κατοικίας θα βρίσκεται σε αυτόνομο σημείο από το υπόλοιπο Μινιόν, στη συμβολή των πεζοδρόμων Σατωβριάνδου και Δώρου. Τα διαμερίσματα θα εκτείνονται από τον πρώτο μέχρι και τον τελευταίο όροφο, καταλαμβάνοντας περίπου 4.000 τ.μ.

Στο κτίριο ΒΓΔΕ θα φιλοξενούνται γραφεία και εμπορικά καταστήματα, με τις εμπορικές χρήσεις (περίπου 6.000 τ.μ.) να αναπτύσσονται στο ισόγειο και τους χαμηλούς ορόφους, ενώ οι γραφειακές εγκαταστάσεις ( 7.700 τ.μ.) στα υψηλότερα επίπεδα. Σχεδιάζονται επίσης χώροι εστίασης και ψυχαγωγίας (εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες κ.λπ.).

Στόχος της επένδυσης αυτής είναι να αναγεννηθεί ένα τοπόσημο, το οποίο είναι βαθιά χαραγμένο στη μνήμη των Αθηναίων. Το νέο Μινιόν θα δώσει ξανά πνοή στο κέντρο της Αθήνας και αποτελεί μέρος των αναπλάσεων που υλοποιεί η Dimand πέριξ της πλατείας Ομονοίας, επισημαίνεται από την εισηγμένη.

Πάνω από 50 εκατ. ευρώ το ύψος της επένδυσης

Το συνολικό ύψος της επένδυσης, μαζί με την αγορά του κτιρίου, αναμένεται να ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ.

Η αγορά του κτηρίου, ύστερα από πλειοδοτικό διαγωνισμό, κόστισε 26 εκατ. ευρώ, ενώ ανάλογου ύψους προβλέπεται ότι θα είναι και το κόστος της ανακατασκευής, με το συνολικό ύψος της επένδυσης να ξεπερνάει τα 50 εκατ. ευρώ.

Η ολοκλήρωση του έργου προβλέπεται στα τέλη του έτους για τα κτήρια ΒΓΔΕ (μεικτές χρήσεις) και σε επόμενο χρόνο για το κτήριο Α (οικιστικό).

Για το νέο Μινιόν, την αναγέννηση του οποίου έχει αναλάβει ο Μίνως Διγενής, ένας καταξιωμένος αρχιτέκτονας, ιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου Minos Digenis Arquitectos με έδρα στη Βαρκελώνη, έχουν ήδη ξεκινήσει οι επαφές με την αγορά για τους μελλοντικούς χρήστες.

Ένα περίπτερο που έγινε πολυκατάστημα

Η ιστορία του Μινιόν έχει ταυτιστεί με τη νεότερη οικονομική και κοινωνική ιστορία της Αθήνας.

Πριν από 98 χρόνια, την εποχή του μεσοπολέμου, ο τετραπέρατος πλην απένταρος Γιάννης Γεωργακάς, με καταγωγή από ένα μικρό χωριό της Ολυμπίας, ήρθε στην πρωτεύουσα για να βρει τύχη του.

Ήταν μόλις 13 ετών. Για να επιβιώσει έκανε ό,τι δουλειά έβρισκε. Από βοηθός στο μπακάλικο του θείου του μέχρι σερβιτόρος στην πλατεία Βάθης και τσιλιαδόρος σε… «παπατζή».

Η δίψα του για γνώση όμως δεν τον άφηνε να ησυχάσει και κάπως έτσι γράφτηκε σε νυχτερινό σχολείο για εμποροϋπαλλήλους – στη διάρκεια της ζωής του θα αποκτήσει δύο πανεπιστημιακά διπλώματα, ένα στα 45 και το άλλο στα 83 του χρόνια.

Μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας το 1934, αρχίζει να δουλεύει πλασιέ με το ποδήλατό του, προμηθεύοντας με μικροπράγματα τα περίπτερα.

Ένα περίπτερο στα Χαυτεία, το Μινιόν (από το ομηρικό «μινύος» που σημαίνει πολύ μικρός), είναι αυτό που θα γοητεύσει περισσότερο τον νεαρό Γεωργακά. Κι αυτό γιατί ήταν διαφορετικό από τους υπόλοιπους «πελάτες» του. Διέθετε μια ευρεία γκάμα προϊόντων, όπως τσιγάρα, εφημερίδες, στυλό, γυαλιά, είδη καπνού και μια σειρά από χρηστικά μικροαντικείμενα.

Προσέγγισε λοιπόν τον Άγγελο Σεραφειμίδη, ιδιοκτήτη περιπτέρου, ο οποίος είχε μόλις έρθει από την Αμερική και είχε διαφορετικές ιδέες σε σχέση με τα ελληνικά εμπορικά δεδομένα, πείθοντάς τον να συνεταιριστούν.

Το Μινιόν όταν ακόμα δεν ξεπερνούσε το μέγεθος περιπτέρου

Σε σύντομο χρονικό διάστημα, λόγω των ανταγωνιστικών τιμών και προσφορών, νοίκιασαν και δεύτερο περίπτερο.

Όπως χαρακτηριστικά έγραψε αρκετά αργότερα ο Γεωργακάς στην αυτοβιογραφία του:

«Πουλούσαμε πακετάκια με δέκα λάμες, αντί να πουλάμε ένα – ένα τα ξυραφάκια, σε καλές τιμές. Για τον κοσμάκη, αυτό ήταν μεγάλη οικονομία. Φθάσαμε να πουλάμε χίλια πακετάκια τη μέρα!».

Εν συνεχεία εγκαινίασαν το πρώτο κατάστημά τους στα Χαυτεία, αλλά τα φιλόδοξα σχέδιά τους πήραν (προσωρινό) τέλος μιας και τους πρόλαβε ο πόλεμος, με τον Γεωργακά να φεύγει για το αλβανικό μέτωπο.

Κατοχή, πείνα, εμφύλιος. Μόλις στάθηκε και πάλι στα πόδια του παρότι στο μεταξύ είχε αποκτήσει έναν ισχυρό ανταγωνιστή, το κατάστημα «Μπιζού», που αντέγραφε τις μεθόδους του «Μινιόν», ο Γεωργακάς, ξανάβαλε μπροστά το σχέδιό του να πετύχει ως επιχειρηματίας.

«ΤΑ ΝΕΑ»,24.12.1950. Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Το εμβληματικό μπλοκ της Ομόνοιας

Τη δεκαετία του 1950 ο συνέταιρός του αποχώρησε για την Αμερική και ο ίδιος αποφάσισε να επεκτείνει την επιχείρησή μεταφέροντάς τη σε νέο πολυόροφο κτίριο στην Πατησίων, πάντα πέριξ της πλατείας Ομόνοιας, αγοράζοντας αργότερα και το διπλανό του.

Το 1975  έφτασε να κατέχει ένα τεράστιο μπλοκ 5 δεκαόροφων κτιρίων.

Το πολυκατάστημα Μινιόν ήταν πλέον γεγονός. Ένας γίγαντας 1.000 υπαλλήλων και 120.000 διαφορετικών ειδών.

Τότε το Μινιόν κατατάχθηκε 11ο σε ολόκληρη την Ευρώπη, με βάση το μέγεθος και τις πωλήσεις του, εμφανίζοντας ετήσιο κύκλο εργασιών της τάξεως του ενός δισ. δραχμών (2,9 εκατ. ευρώ).

Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ο Γεωργακάς βοήθησε δεκάδες φοιτητές να διαφύγουν τη σύλληψη, δίνοντάς τους να φορέσουν ρούχα υπαλλήλων του Μινιόν.

Οι 12+1 πρωτιές του Μινιόν

Το Μινιόν χάρη στον ευρηματικό και ακάματο Γιάννη Γεωργακά ήταν το πρώτο κατάστημα στην Ελλάδα που:

–      λάνσαρε τις ετήσιες εκπτώσεις,

–       έβαλε καθορισμένες τιμές στα προϊόντα, καταργώντας τα παζάρια,

–       καθιέρωσε τη διαφήμιση στο ραδιόφωνο και αργότερα στην τηλεόραση,

–       τοποθέτησε κυλιόμενες σκάλες,

–       έβαλε κλιματισμό,

Διαφημιστική καταχώρηση στα «ΝΕΑ»,7.9.1950. Ιστορικό Αρχείο

–       έκανε χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή,

–       καθιέρωσε τη λίστα αγορών και τη λίστα γάμου,

–       δημιούργησε σχολές πωλητών και στελεχών και σεμινάρια προσωπικού,

–       λειτούργησε εστιατόριο καφετέρια-μπαρ στους ορόφους του,

–       καθιέρωσε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις,

–       πωλούσε αυτοκίνητα,

–       προχώρησε σε αποκλειστική συνεργασία με την The Walt Disney World και έφερε από το Ορλάντο τις αυθεντικές στολές Disney

–       και έφερε Άγιο Βασίλη για να μοιράζει δώρα στα παιδιά.

«ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»,18.12.1980. Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο εμπρησμός

Ο Γιάννης Γεωργακάς, ιδιοκτήτης του εμβληματικού μπλοκ κτιρίων που διέθεταν από συλλογές ρούχων, είδη σπιτιού και παιχνίδια μέχρι σουπερμάρκετ, γραφείο ταξιδίων, κομμωτήριο, καφετέρια – εστιατόριο και αυτοκίνητα, είδε τον κόπο του να καίγεται έξι ημέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1980.

Οι περισσότερες δυνάμεις της Πυροσβεστικής κατευθύνθηκαν στο κατάστημα «Κατράντζος» που καιγόταν συγχρόνως χωρίς να καταφέρουν να σώσουν ούτε αυτό.

Ήταν η αρχή μιας σειράς εμπρησμών στα περισσότερα μεγάλα καταστήματα εκείνης της εποχής. Κανείς ένοχος δεν βρέθηκε ποτέ.

Από τη φωτιά διασώθηκε μόνο το οπλισμένο σκυρόδεμα του κτηρίου, ενώ ο «Κατράντζος» κατέρρευσε από την πυρκαγιά και δεν ξαναχτίστηκε ποτέ. Οι ζημιές υπολογίστηκαν σε δύο δισεκατομμύρια δραχμές.

Ο ΟΑΕ, η επανάκτηση και το λουκέτο

Ούτε η απόλυτη καταστροφή φόβισε τον Γεωργακά. Χρεώθηκε και το ξανάφτιαξε. Η ανάπτυξη όμως υπήρξε πρόσκαιρη και το 1983 το Μινιόν αναγκαστικά πέρασε στην κατηγορία των προβληματικών επιχειρήσεων. Πλέον, ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ) ήταν ο νέος ιδιοκτήτης του.

Το 1991, ο ΟΑΕ προκήρυξε διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας με τον Γ. Γεωργακά, μαζί με τους Ν. Βερνίκο και Λ. Ησαϊάδη, να επανακτά τον έλεγχο του πολυκαταστήματος.

Τελικά το 1998 το Μινιόν χρεοκόπησε οριστικά, ενώ ήδη από το 1992 ο Γεωργακάς είχε αποχωρήσει από την επιχείρηση, πουλώντας τις μετοχές του στους δύο συνεταίρους του.

«Τον χρόνο της αποχώρησής μου οι πωλήσεις του Μινιόν είχαν υπερβεί τα 13 δισεκατομμύρια δραχμές και οι πελάτες μας τα 3.000.000», καταγράφει στο βιβλίο του ο Γεωργακάς.

Η εποχή της Elmec Sport

Το 2000, ο επιχειρηματίας Σταύρος Τζιούφας, ο οποίος κατείχε την εισαγωγική εταιρεία ρούχων Connection ΑΕΒΕ, προχώρησε σε στρατηγική συμφωνία με την Elmec Sport για την εξαγορά της εταιρείας Ηπειρωτική Εμπορική. Η τελευταία είχε τον έλεγχο του Μινιόν. Στόχος ήταν επαναλειτουργία του πολυκαταστήματος. Η πτώχευση όμως της Connection έφερε τελικώς στα χέρια της Elmec την Ηπειρωτική το 2002.

Ωστόσο, η Elmec Sports πουλήθηκε στον όμιλο Folli Follie, που επίσης είχε αρχικά μεγάλα σχέδια επαναλειτουργίας του πολυκαταστήματος.

Τα… γουρουνάκια των Κουτσολιούτσων

Αν και τα σχέδια αξιοποίησης του ιστορικού ακινήτου ποτέ δεν ξέφυγαν από την αμιγώς εμπορική χρήση, εξαίρεση αποτέλεσε το προ δεκαετίας σχέδιο για μίσθωσή του από το τότε υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, που αναζητούσε χώρους μετεγκατάστασης.

Τόσο το εν λόγω σχέδιο, όσο και οι υπόλοιπες μεγαλεπήβολες εξαγγελίες της οικογένειας Κουσολιούτσου, τελευταίου ιδιοκτήτη του ιστορικού ακινήτου, έληξαν άδοξα.

Η μοναδική επενδυτική… παρέμβαση των Κουτσολιούτσων ήταν να καλυφθεί το παρατημένο κουφάρι με γουρουνάκια, καρπούζια και πολύχρωμα φυτά!

Το εντυπωσιακό πανό, διαστάσεων 140Χ28 μέτρων, του εικαστικού Γιάννη Κόττη «έντυσε» την πρόσοψη του Μινιόν το 2016 μέχρι την εμπορική αξιοποίηση του κτηρίου όταν «οι συνθήκες το επιτρέψουν», όπως είχε δηλώσει σχετικά ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η εικαστική πρωτοβουλία, η οποία είχε επαινεθεί από τον τότε δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη, κόστισε περί τις 200.000 ευρώ.

Τα σχέδια Κουτσολιούτσων της Folli Follie, του προτελευταίου ιδιοκτήτη του θρυλικού κτηρίου, έλαβαν τέλος όταν ο Γκάμπριελ Γκρέγκο της Quintessential Capital Management τον Μάιο του 2018 έκανε τις αποκαλύψεις για τις εικονικές πωλήσεις και τα ανύπαρκτα κέρδη του αμαρτωλού ομίλου.