Φρούτα και λαχανικά: Πρόκληση η μείωση εξάρτησης από τις εισαγωγές – Το μεγάλο στοίχημα

Σε μεγάλο στοίχημα έχει μετατραπεί η μείωση της εξάρτησης της χώρας από τις εισαγωγές φρούτων και λαχανικών, οι οποίες παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις, καταγράφοντας αύξηση κατά 12,1%, τους πρώτους εφτά μήνες του 2023, συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Αιγυπτιακές πατάτες, ινδικά κρεμμύδια, αλβανικές ντομάτες, πιπεριές από την Ιορδανία, λεμόνια από την Ολλανδία, μήλα από την Ιταλία είναι μερικά από τα αγροτικά προϊόντα, που εισάγονται σε μεγάλες ποσότητες και μάλιστα την στιγμή που για τα περισσότερα – αν όχι για όλα – η επάρκεια τους είναι ικανοποιητική.

Εξαγωγές: Με θετικό πρόσημο το ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων

Άλλωστε η Ελλάδα, θεωρείται αυτάρκης σε ορισμένα σημαντικά αγροτικά προϊόντα, στα οποία περιλαμβάνονται τα φρούτα και τα κηπευτικά, πραγματοποιώντας συγχρόνως σημαντικές εξαγωγές, που συμβάλλουν στο ισοζύγιο.

Μάλιστα, το πρώτο πεντάμηνο του 2023 σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT-HELLAS, επανήλθε το θετικό πρόσημο στο ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το πλεόνασμα ανέρχεται σε 604,462 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 45,681 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου πενταμήνου του 2022 (με κυρίαρχη και πάλι συμμετοχή του τομέα φρούτων και λαχανικών με +898,62 εκατ. ευρώ).

Μπορεί η εξάρτηση της χώρας από εισαγωγές να είναι μια πραγματικότητα, επιφέρει όμως σημαντικές συνέπειες στην οικονομία, ενώ δυναμώνουν οι φωνές προτάσσουν την ανάγκη να υπάρξει στρατηγικός σχεδιασμός για την προστασία και τη στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής.

Ο στρατηγικός στόχος

«Αυτή τη στιγμή η χώρα μας, που είναι περήφανη για την γεωργική της παράδοση, εισάγει μεγάλες ποσότητες φρούτων και λαχανικών.  Πρέπει να γίνουν μεγάλες επενδύσεις και αναπτυξιακά σχέδια, μεταξύ άλλων μέσω προγραμμάτων της Ε.Ε», σχολιάζει στον ΟΤ ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών Incofruit Hellas Γιώργος Πολυχρονάκης, τονίζοντας ότι «η μείωση της εξάρτησης από τα εισαγόμενα προϊόντα είναι μια μεγάλη πρόκληση και η υποκατάστασή τους από εγχωρίως παραγόμενα φρούτα και λαχανικά πρέπει να είναι στρατηγικός στόχος της χώρας μας».

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Με βάση προσωρινά στοιχεία εκτιμάται ότι οι εισαγωγές συνεχίσθηκαν με αυξητικούς ρυθμούς το πρώτο επτάμηνο 2023 με συνέπεια να έχουν εισαχθεί συνολικά 429,3 χιλ. τόνοι φρούτα και λαχανικά αυξημένες κατά 12,1% έναντι 382,9 χιλ. τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022 εκ των οποίων:

α) 172.045 τόνοι πατάτες προερχόμενες κατά 81% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία

β) 138.929 τόνοι μπανάνες προερχόμενες κατά 92,4% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα

γ)  23.264 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 6.266 πέρσι προερχόμενα κατά 41,1% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία με την μεσοσταθμική τους τιμή αυξημένη κατά 43% (βάσει επίσημων στοιχείων 5μηνου)

δ) 7.278 τόνοι ντομάτες προερχόμενες κατά 43,6% από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ιταλία

ε)  2.120 τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές προερχόμενες κατά 33,6% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία

στ) 13.581 τόνοι λεμονιών προερχόμενα κατά 32,1% από Ολλανδία και ακολουθούν Βόρεια Μακεδονία και Αίγυπτος με την μέση τιμή αυξημένη κατά 20%

ζ)   4.965 τόνοι μήλων έναντι 8.106 πέρσι προερχόμενα κατά 39,8% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και

η) 3.536 τόνοι αβοκάντο έναντι 4.495 πέρσι προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία με την μ.τ αυξημένη κατά 22%

Ζήτηση για προϊόντα χαμηλότερου κόστους

Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητας είναι σύμφωνα με τους εκπροσώπους της αγοράς, η σωστή στρατηγική, η οποία θα πρέπει όμως να εναρμονισθεί και με την ανάγκη ικανοποίησης των αναγκών του χαμηλού εισοδήματος πληθυσμού. Και αυτό γιατί ο καταναλωτής έχει δει πτώση της αγοραστικής του δύναμης με αποτέλεσμα να υπάρχει ζήτηση για  προϊόντα χαμηλότερου κόστους.

«Στον Έλληνα καταναλωτή αρέσει να αγοράζει ελληνικά, αλλά αν η τιμή είναι πολύ υψηλή, εξακολουθεί να αγοράζει αλλά «ξένα» προέλευσης ακόμη και τρίτων εκτός ΕΕ χωρών που δεν τηρούν απαραίτητα τις δεσμεύσεις των ενωσιακών παραγωγών», τονίζει στον ΟΤ ο κ. Πολυχρονάκης.

Ο ξένος ανταγωνισμός

«Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού τόσο στην χώρα μας όσο και στις κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς όπως ο φυτοϋγειονομικός, ο ηθικός και ο περιβαλλοντολογικός καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό», επισημαίνει ο ειδικός σύμβουλος.

Για το λόγο αυτό, όπως τονίζει, «θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως οι μεν ελληνικές ελεγκτικές αρχές να επιτηρούν την αυστηρή τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών – ποιότητας και φυτουγειονομικής καθαρότητος για τα εισαγόμενα και τα διακινούμενα εγχώριας παραγωγής προϊόντα στην ελληνική αγορά με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και τα αποστελλόμενα-εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».