Δείκτες παρακολούθησης της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας

Πηγές:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, Πληθωρισμός, Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας, Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Oxford Economics – Global Economic Model.
Δείκτης PMI στη μεταποίηση: HIS Markit.
Δείκτης οικονομικού κλίματος: Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημειώσεις:

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές.
Πληθωρισμός: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου τιμών.
Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας: Πρόκειται για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ή αλλιώς τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του επιπέδου τιμών προϊόντων ενέργειας.
Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Πρόκειται για δείκτες που παρουσιάζουν την τιμή του πετρελαίου και του αερίου με έτος βάσης το 2015, το οποίο λαμβάνει την τιμή 100.
Δείκτης PMI στη μεταποίηση: Πρόκειται για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στον κλάδο της μεταποίησης που καταγράφει τόσο τα επίπεδα παραγωγής, όσο και τις προσδοκίες για την εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον (περίπου 6 μήνες προβλεπτική ικανότητα). Τιμές άνω του 50 σημαίνουν ότι η τιμή είναι καλύτερη σε σχέση με του προηγούμενου μήνα και σηματοδοτεί καλές προοπτικές για τους επόμενους 6 περίπου μήνες.
Δείκτης οικονομικού κλίματος: Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) είναι ένας σύνθετος δείκτης που στόχο έχει να παρακολουθεί τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος απαντήσεων σε επιλεγμένες ερωτήσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις και σε καταναλωτές και σκοπό έχουν να προσδιορίσουν το οικονομικό κλίμα.

Η μεταποιητική οικονομία της Ευρωζώνης συνέχισε να συρρικνώνεται σε έντονο ρυθμό προς το τέλος του τρίτου τριμήνου του 2023, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του δείκτη Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI). Η νέα δραστηριότητα συνέχισε να μειώνεται με έναν ρυθμό που σπάνια έχει ξεπεραστεί από την έναρξη της έρευνας το 1997, παρά την έντονη πτώση του κόστους των εισροών. Οι προσπάθειες των επιχειρήσεων για περαιτέρω αναδιάρθρωση κατέστησαν εμφανείς μέσω των συνεχών μειώσεων στην απασχόληση, τις αγοραπωλησίες και τα αποθέματα, επεκτείνοντας τις περικοπές παραγωγής το Σεπτέμβριο. Από την άλλη πλευρά, υπήρξε μια σημαντική εξασθένηση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης, με τις προσδοκίες ανάπτυξης να πέφτουν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα μηνών. Προκειμένου να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό και να διεγείρουν τη ζήτηση, οι επιχειρήσεις στον κλάδο της μεταποίησης της Ευρωζώνης μείωσαν τις τιμές τους για πέμπτο διαδοχικό μήνα και σε μία από τις μεγαλύτερες εκτάσεις που έχουν δει σε 14 χρόνια. Ο δείκτης HCOB Eurozone Manufacturing PMI, ο οποίος παρέχεται από την S&P Global, υποχώρησε ελαφρώς στο 43,4 τον Σεπτέμβριο, από 43,5 τον Αύγουστο, σημειώνοντας τον δέκατο πέμπτο διαδοχικό μήνα κατά τον οποίο ο δείκτης έχει καταγραφεί κάτω από το 50,0, δείχνοντας μια συνεχή υποβάθμιση της υγείας του μεταποιητικού τομέα της Ευρωζώνης.

Όσον αφορά στην περίπτωση της Ελλάδας, οι συνθήκες ζήτησης που αντιμετώπισαν οι Έλληνες κατασκευαστές κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου προκάλεσαν επιπτώσεις στη συνολική απόδοση του τομέα, όπως αναφέρεται στα πιο πρόσφατα στοιχεία της έρευνας PMI από την S&P Global. Οι νέες παραγγελίες είδαν μόνο μια οριακή αύξηση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, καθώς η ζήτηση από πλευράς πελατών μειώθηκε, επηρεάζοντας το ρυθμό επέκτασης της παραγωγής, ο οποίος εξασθένησε και κατέγραψε τον πιο αργό ρυθμό αύξησης εδώ και οκτώ μήνες. Η δυσκολία προμηθειών πρώτων υλών, η οποία οφείλεται σε ζημιές που προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου, επίσης δυσχέρανε τις αλυσίδες εφοδιασμού και συνέβαλε στη μείωση των αποθεμάτων. Παρά το γεγονός ότι τα αποθέματα ήταν χαμηλά, οι εταιρείες του κλάδου της μεταποίησης προσπάθησαν να αναπληρώσουν τα προϊόντα, ενώ ταυτόχρονα το κόστος εισροών συνέχισε να αυξάνεται σε σταθερό ρυθμό, αυξάνοντας τις λειτουργικές δαπάνες και πιέζοντας τις εταιρείες να αυξήσουν τις τιμές πωλήσεων για πρώτη φορά από τον Απρίλιο.

Έτσι λοιπόν, ο PMI της S&P Global για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα ήταν της τάξης των 50,3 μονάδων το Σεπτέμβριο, εμφανίζοντας μια υποχώρηση σε σχέση με τις 52,9 μονάδες του Αυγούστου και υποδεικνύοντας μια περαιτέρω απώλεια δυναμικής. Οι επιχειρήσεις αντιμετώπισαν ένα περιβάλλον όπου η ζήτηση από πλευράς πελατών περιορίστηκε λόγω μειωμένης αγοραστικής δύναμης και υποτονικού ενδιαφέροντος από την εγχώρια αγορά, λόγω των καιρικών συνθηκών. Η περαιτέρω υποχώρηση των νέων παραγγελιών εξαγωγών συμβάλλει επίσης στην αναστολή της ζήτησης για τα προϊόντα του μεταποιητικού τομέα της χώρας, με το ρυθμό αύξησης της παραγωγής να είναι ο πιο αργός κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου οκτώ μηνών συνεχούς ανάπτυξης. Αυτές οι συνθήκες προκαλούν επίσης αύξηση στο κόστος των εισροών και πίεση στις εταιρείες να αυξήσουν τις τιμές πώλησης. Επιπλέον, η επιχειρηματική εμπιστοσύνη επηρεάστηκε αρνητικά το Σεπτέμβριο λόγω των ανησυχιών για την αλυσίδα εφοδιασμού και τις υποτονικές συνθήκες ζήτησης, με τις προσδοκίες για τις προοπτικές της παραγωγής το επόμενο έτος να υποχωρούν σε χαμηλό δεκαμήνου.

* Επιστημονικός Υπεύθυνος Π.Ε. Πετράκης (Καθηγητής), συνεργάτες Δρ. Π.Χ. Κωστής και Δρ. Κ.Η. Καυκά με ομάδα ερευνητών