Αίγυπτος: Αναταράξεις στην οικονομία από τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας

Αντιμέτωπη με νέους κινδύνους βρίσκεται η ούτως ή άλλως δοκιμαζόμενη οικονομία της Αιγύπτου, καθώς ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας που συνορεύει με την αιγυπτιακή χερσόνησο του Σινά απειλεί να διαταράξει τις τουριστικές κρατήσεις αλλά και την εισαγωγή φυσικού αερίου.

Πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς: Συνάντηση CIA και Μοσάντ στο Κατάρ

Η οικονομία της χώρας έχει ήδη πληγεί από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και της πανδημίας του κορωνοϊού, νωρίτερα. Όπως σημειώνει το Reuters, η Αίγυπτος βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισροές βραχυπρόθεσμων επενδύσεων χαρτοφυλακίου, στα έσοδα από τον τουρισμό και στα εμβάσματα για να καλύψει εν μέρει το χρόνιο εμπορικό έλλειμμα, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη σε οποιοδήποτε οικονομικό σοκ.

Εξάλλου μετά από ένα ξέφρενο ράλι δανεισμού που οδήγησε στον τετραπλασιασμό του εξωτερικού της χρέους, το Κάιρο χρειάζεται περισσότερα από 28 δισεκατομμύρια δολάρια για να ανταποκριθεί στις αποπληρωμές μόνο το 2024. Η έλλειψη ξένου συναλλάγματος έχει οδηγήσει σε καθυστέρηση εισαγωγών ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν κολλήσει στα λιμάνια , ενώ προκαλεί προβλήματα και στις ξένες εταιρείες που επαναπατρίζουν τα μερίσματα, λένε οι τραπεζίτες.

Οι κυβερνητικές πληρωμές για ορισμένες ποσότητες εισαγόμενου σιταριού αλλά και προς ξένες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν αναβληθεί. Παράλληλα, ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων έχει βγει εκτός τροχιάς λόγω της απροθυμίας της Αιγύπτου να λάβει τα ζητούμενα μέτρα στον τομέα της νομισματικής πολιτικής και των καθυστερήσεων στις πωλήσεις κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Και οι τρεις κυριότεροι οίκοι αξιολόγησης υποβάθμισαν περαιτέρω την κρατική αξιολόγηση της Αιγύπτου σε «junk» (σκουπίδια).

Πλήγμα στον τουρισμό

Ο τουρισμός απέφερε στην Αίγυπτο έσοδα ρεκόρ ύψους 13,63 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά το οικονομικό έτος που τελείωσε τον Ιούνιο του 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της χώρας που επικαλείται το Reuters.

Ο πόλεμος στη Γάζα όμως έχει ήδη επηρεάσει τους δημοφιλείς προορισμούς του Σινά, όπως η Τάμπα, η Νουβέιμπα, η Νταχάμπ και το Σαρμ ελ Σέιχ, αν και άφησε σχετικά αλώβητη την υπόλοιπη επικράτεια.

Σε ολόκληρη τη χώρα, οι ακυρώσεις από τις 7 Οκτωβρίου ήταν 10-12% μέχρι τα τέλη Απριλίου, αν και η πληρότητα των ξενοδοχείων τον Οκτώβριο αυξήθηκε κατά 8% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022.

Ο υπουργός Τουρισμού της Αιγύπτου δήλωσε στο Reuters αυτή την εβδομάδα ότι ο αντίκτυπος του πολέμου περιορίστηκε σε ποσοστό κάτω του 10% των κρατήσεων.

Παρόλα αυτά, οι προοπτικές απέχουν πολύ από το να είναι υγιείς, σύμφωνα με τον Karim ElMinabawy, πρόεδρο της Emeco Travel, ενός ταξιδιωτικού πρακτορείου στο κεντρικό Κάιρο. «Οι κρατήσεις είναι πολύ αργές και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό», είπε.

Το φυσικό αέριο

Μια άλλη πιθανή απώλεια συναλλάγματος προέρχεται από τη διακοπή των εισαγωγών φυσικού αερίου από το Ισραήλ, στο οποίο η Αίγυπτος βασίζεται τόσο για την εγχώρια κατανάλωση όσο και για τις προσοδοφόρες επανεξαγωγές.

Το Ισραήλ ανέστειλε την παραγωγή στο κοίτασμα φυσικού αερίου Ταμάρ στις 9 Οκτωβρίου και το αέριο που εξάγεται στην Αίγυπτο έπεσε ακόμη και στο μηδέν κάποια στιγμή, αν και μικρές ποσότητες άρχισαν να ρέουν ξανά.

Οι προμήθειες σε ορισμένες βιομηχανίες έντασης φυσικού αερίου, όπως τα λιπάσματα, έχουν μειωθεί, δήλωσαν δύο πηγές της βιομηχανίας.

Πριν από τη σύγκρουση, η Αίγυπτος εισήγαγε 860 εκατομμύρια κυβικά πόδια (mcf) ημερησίως από το Ισραήλ, δηλαδή περίπου το 15% του εφοδιασμού της, δήλωσε ο Siamak Adibi, κύριος σύμβουλος και επικεφαλής της ομάδας φυσικού αερίου της Μέσης Ανατολής στην FGE.

Οι ελπίδες της Αιγύπτου να εντείνει τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη, αφού τις είχε σχεδόν διακόψει από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο, καθώς η κυβέρνηση εφάρμοσε κυλιόμενες διακοπές ρεύματος, έχουν πλέον εξασθενήσει. Η χώρα έχει φτάσει μάλιστα στο σημείο να εισαγάγει ένα φορτίο LNG.

Αναλυτές πάντως υπογραμμίζουν ότι μία σανίδα σωτηρίας για την οικονομία της χώρας ίσως παρασχεθεί από τα πλούσια κράτη του Κόλπου.