Πλημμύρες: Στο ευρω-σκαμνί η Ελλάδα γιατί δεν έχει χάρτες διαχείρισης κινδύνου

Στο σκαμνί του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) παραπέμπεται η Ελλάδα καθώς έχει καθυστερήσει να αναθεωρήσει τους χάρτες  διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας, οι οποίοι πρέπει να καταδεικνύουν με ακρίβεια την εξέλιξη ενός ακραίου κλιματικού γεγονότος, όπως του Daniel που προκάλεσε τις καταστροφικές πλημμύρες τον Σεπτέμβριο στη Θεσσαλία.

ΙΕΛΚΑ: Αποκαλυπτική έρευνα – Πώς ο Daniel φέρνει νέο κύμα ακρίβειας [γραφήματα]

Βάσει της οδηγίας 2007/60/ΕΚ  για τις πλημμύρες τα κράτη μέλη ήταν υποχρεωμένα να επανεξετάσουν και, εφόσον απαιτείται, να επικαιροποιήσουν τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνων πλημμύρας έως τις 22 Δεκεμβρίου 2019 και   να έχουν κοινοποιήσει την πράξη τους στην Επιτροπή   έως τις 22 Μαρτίου 2020.  Ωστόσο, η Ελλάδα είχε δημοσιεύσει τα αρχικά σχέδια για τα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας το 2018, δηλαδή με καθυστέρηση τριών ετών, σε σχέση με την προβλεπόμενη προθεσμία της Οδηγίας (22/12/2015).

Προειδοποιητική επιστολή

Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έλαβε τις απαιτούμενες πληροφορίες από την Ελλάδα, απέστειλε προειδοποιητική επιστολή τον Φεβρουάριο του 2022 και   αιτιολογημένη γνώμη τον Σεπτέμβριο του 2022. Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος μέλος που δεν έχει συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της, καθώς οι υφιστάμενοι χάρτες δεν έχουν επανεξεταστεί.

Οι χάρτες είναι απαραίτητοι για την κατάρτιση αξιόπιστων σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας, τα οποία θα έπρεπε να είχαν καταρτιστεί έως τις 22 Δεκεμβρίου 2021 ώστε να υποβληθούν έως τις 22 Μαρτίου 2022. Έχει κινηθεί επίσης διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας για την καθυστερημένη έγκριση των εν λόγω σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές δεν ήταν ικανοποιητικές και επαρκείς και γι΄ αυτό παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι λέει το ΥΠΕΝ για την αναθεώρηση των Σχεδίων

Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η πρώτη προπαρασκευαστική ενέργεια ήταν η έκδοση   πρόσκλησης από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη)  προς το ΥΠΕΝ για την «1η Αναθεώρηση Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας Λεκανών Απορροής Ποταμών των 14 Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας», στις 3/6/2019, ένα μήνα πριν τις εκλογές του Ιουλίου του 2019.

Η σχετική πρόσκληση προέβλεπε την επικαιροποίηση των Σχεδίων, με βάση υδρομετεωρολογικά δεδομένα, που στην καλύτερη περίπτωση έφταναν έως το 2013, κάτι το οποίο ήταν αδόκιμο, αφού η κλιματική κρίση απαιτεί να χρησιμοποιούνται τα πλέον πρόσφατα στοιχεία. «Οι αναθεωρημένοι χάρτες που ετοιμάζονται τώρα, έχουν τα στοιχεία έως και το 2022 που περιλαμβάνουν και τον Ιανό», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΝ που είχε εκδοθεί μετά τις καταστροφές στη Θεσσαλία.

Η απόφαση ένταξης

Η απόφαση ένταξης από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2020 και τον Μάιο του 2021 εγκρίθηκε η διενέργεια του διαγωνισμού. Στο χρονικό διάστημα Φεβρουαρίου – Απριλίου 2022 ολοκληρώθηκε ο έλεγχος των δικαιολογητικών των προσωρινών αναδόχων και ακολούθησε η συμβασιοποίηση των μελετών στο  διάστημα 24-30 Αυγούστου 2022, με διάρκεια υλοποίησης δύο χρόνια.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η σύντμηση του απαιτούμενου χρόνου για την ολοκλήρωση του έργου δεν ήταν εφικτή, λόγω της βελτίωσης της ψηφιακής ανάλυσης των τοπογραφικών δεδομένων του εδάφους και της απαιτούμενης επικαιροποίησης των όμβριων καμπυλών, οι οποίες αποτελούν το αναγκαίο υπόβαθρο για την ορθή εκτίμηση των ζωνών κινδύνου πλημμύρας, σε συνδυασμό με τον χρόνο δημόσιας διαβούλευσης που απαιτείται.

Οι  επικαιροποιημένοι Χαρτες Επικινδυνότητας Πλημμύρας και  Κινδύνων Πλημμύρας εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν σύντομα και τα Σχέδια  Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας για τις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας έως τον Ιούλιο του 2024.