Ενισχύονται υπογείως τα ρεύματα της δυσαρέσκειας

Φαινομενικά η κυβέρνηση βρίσκεται στην καλύτερη θέση που έχει βρεθεί κυβέρνηση εδώ και πολλά χρόνια.

Διαθέτει μια σαφή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η διαφορά της από το δεύτερο κόμμα στις πρόσφατες εκλογές ήταν αβυσσαλέα, η αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι σε τροχιά διάλυσης και το τρίτο κόμμα, που στις δημοσκοπήσεις εμφανίζεται πια δεύτερο, το ΠΑΣΟΚ συμπεριφέρεται λες και έχει ως καθοδηγητική γραμμή το «εδοξάσθη κρυβόμενος» και πρακτικά δεν τοποθετείται πάνω στα θέματα. Μόνο το ΚΚΕ επιμένει, αλλά η επιρροή του είναι σημαντική μεν, πεπερασμένη δε.

Τα νομοσχέδια περνάνε από τη Βουλή πανεύκολα, κανείς δεν αισθάνεται ότι μπορεί να πει «κάτω η κυβέρνηση», και τα οργανωμένα κοινωνικά κινήματα διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να στηρίζονται στην έστω και καιροσκοπική υποστήριξη της αντιπολίτευσης.

Άλλωστε, πώς να ελπίζεις στη στήριξη της αντιπολίτευσης -και δη αξιωματικής και υποτίθεται αριστερής- όταν ο αρχηγός της βγαίνει και λέει ότι όραμά του είναι η «παλιά νοικοκυρεμένη Ελλάδα» (πάλι καλά που δεν συμπλήρωσε και «τότε που κοιμόμασταν με τα παράθυρα ανοιχτά»…)

Σημαίνει αυτό ότι όλα είναι εύκολα για την κυβέρνηση;

Κάθε άλλο! Γιατί πίσω από την εικόνα «παντοδυναμίας» υπάρχει μια πραγματική αμηχανία.

Η χώρα μας μπορεί να εξακολουθεί να εμφανίζει ρυθμούς ανάπτυξης μεγαλύτερους από αυτούς άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αποφεύγοντας την εικόνα στασιμότητας που τις χαρακτηρίζει, όμως την ίδια στιγμή μεγάλα στρώματα της κοινωνίας πιέζονται.

Το κύμα ακρίβειας παραμένει ενεργό, ιδίως σε προϊόντα που είναι κρίσιμα για τα νοικοκυριά. Αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι μισθοί και μεροκάματα αυξήθηκαν, μια αύξηση που κατάπιε βέβαια ο πληθωρισμός, η διάχυτη αίσθηση να είναι ότι τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα.

Το γεγονός ότι μπαίνουμε στη φάση όπου σταδιακά καταργούνται οι επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα στις οποίες είχαμε συνηθίσει το προηγούμενο διάστημα και που απορρόφησαν ένα μέρος από το ενεργειακό σοκ, απλώς κάνει τα πράγματα χειρότερα.

Και βέβαια υπάρχουν και μεσοπρόθεσμοι λόγοι ανασφάλειας. Οι καταστροφές στη Θεσσαλία από τις πλημμύρες έδειξαν ότι η χώρα παραμένει ανοχύρωτη απέναντι σε ακραία καιρικά φαινόμενα που θα γίνονται όλο και πιο συχνά και όλο και πιο έντονα όσο κλιμακώνονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Στο ίδιο αίσθημα ανασφάλειας συμβάλλει και το γεγονός ότι εκεί που είχαμε ήδη έναν μεγάλο πόλεμο σε εξέλιξη, τώρα έχουμε και την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.

Την ίδια στιγμή επιλογές της κυβέρνησης εντείνουν και τη δυσαρέσκεια κοινωνικών ομάδων που μέχρι τώρα ήταν πιο φιλικά διακείμενες απέναντί της. Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό στις έντονες αντιδράσεις των ελεύθερων επαγγελματιών για την επιστροφή στη λογική των τεκμηρίων. Αντιδράσεις, που θα ήταν λάθος να πούμε ότι οφείλονται απλώς στο ότι διεκδικούν να διαιωνιστεί μια δυνατότητά τους για φοροδιαφυγή, καθώς κυρίως αποτυπώνει τον φόβο για νέο κύμα φορολογικής αφαίμαξης, επί δικαίων και αδίκων μαζί.

Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα κλίμα ενίσχυσης των υπόγειων ρευμάτων δυσαρέσκειας μέσα στην κοινωνία. Μπορεί να μην εκφραστούν απαραιτήτως ως μεγάλες κοινωνικές εκρήξεις, αλλά κανείς δεν μπορεί να αποκλείει και αυτό το ενδεχόμενο.

Το σίγουρο είναι ότι σιγά σιγά διαμορφώνουν ένα πλαίσιο όλο και πιο πιεστικό για την κυβέρνηση, που αντιλαμβάνεται ότι τα δύσκολα είναι εκτός κοινοβουλίου.

Άλλωστε, σαφείς προειδοποιήσεις αποτυπώθηκαν και στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές.

Επιπλέον, κοινωνικές κατηγορίες που συχνά έχουν συμμετάσχει σε μεγάλα κινήματα, όπως είναι η νεολαία, δεν είναι καθόλου δεδομένο πώς θα αντιδράσουν στις εξαγγελίες για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, ζήτημα που μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης.

Προφανώς όσο μέσα στη Βουλή αντίπαλος δεν υπάρχει και τα νομοσχέδια περνούν με όρους τυπικής διαδικασίας, η κυβέρνηση δεν θα κάνει πίσω.

Όμως, εάν βρεθεί αντιμέτωπη με μεγάλες και παρατεταμένες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις τότε τα πράγματα θα είναι αρκετά πιο δύσκολα.

Γιατί όπως και στη ζωή έτσι και στην πολιτική ποτέ κανείς δεν παίζει πραγματικά «χωρίς αντίπαλο».