Φωτοβολταϊκά: Τέλος στις «ταρίφες» έναν χρόνο νωρίτερα για τα μικρά έργα

Έναν χρόνο νωρίτερα έχει αποφασίσει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) να βάλει τέλος στις «ταρίφες» που παίρνουν τα μικρά έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) εκτός διαγωνισμών.

Σήμερα η λειτουργική ενίσχυση ανά παραγόμενη μεγαβατώρα για φωτοβολταϊκά συστήματα έως  500 kW (κιλοβάτ) είναι στα 65,74 ευρώ και για φωτοβολταϊκά έως 1 ΜW (μεγαβάτ) στα 68,87 ευρώ. Ωστόσο, όσοι έχουν όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο και έχουν κλειδώσει λειτουργική  ενίσχυση βάσει σύμβασης με τον ΔΑΠΠΕΠ (Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης), για να την διατηρήσουν, οφείλουν έως και τον Αύγουστο του 2024  να έχουν ολοκληρώσει τα έργα.  Για κάθε μήνα καθυστέρησης στη λειτουργία των έργων προβλέπεται μείωση της ταρίφας.

Υπεράκτια αιολικά πάρκα: Συμφωνία συνεργασίας υπέγραψαν οι DEME και FARIA Renewables

Τέλος οι «ταρίφες»

Ωστόσο, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στον “Οικονομικό Ταχυδρόμο” στέλεχος του ΥΠΕΝ, σχεδιάζεται να προωθηθεί νέα ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία, όλα τα νέα έργα θα πρέπει, για να παίρνουν «ταρίφα», να συμμετέχουν σε διαγωνισμό. Μάλιστα, ακόμη και εκείνα που έχουν ήδη υπογράψει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΠΕΠ (έως και το τέλος του έτους), αλλά δεν προλάβουν να ολοκληρώσουν τα έργα έως τα τέλη Αυγούστου (δηλαδή να έχουν υποβάλλει δήλωση ετοιμότητας ή αίτημα ενεργοποίησης κλπ), πρέπει για να πάρουν ταρίφα να συμμετέχουν σε ανταγωνιστική διαδικασία.

Ειδικότερα, η νέα νομοθετική πρωτοβουλία, σύμφωνα με πληροφορίες,  θα προτείνει τα εξής:

–   φωτοβολταϊκά έργα κάτω των 500 kW, από τον Ιανουάριο κι έπειτα, δεν θα επιτρέπεται να υπογράφουν σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης, χωρίς την προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών. Θα εξαιρούνται τα συστήματα του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις.  Σήμερα, η νομοθεσία δίνει περιθώριο έως τον Ιανουάριου του 2025.

–  φωτοβολταϊκοί σταθμοί που αναπτύσσονται από Ενεργειακές Κοινότητες  (κάτω του 1 MW) δεν θα μπορούν από τον Ιανουάριο και μετά να υπογράψουν σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης, χωρίς την προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών. Σήμερα, ο νόμος δίνει προθεσμία έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2024 για περισσότερες από δύο  συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος έως  0,5 MW ο καθένας, χωρίς προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία.

–  αιολικοί σταθμοί μέγιστης ισχύος παραγωγής, μικρότερης ή ίσης των 6 MW (όσοι  πληρούν ορισμένα κριτήρια, μεταξύ των οποίων, να μην έχει ο ίδιος επενδυτής πάνω από δύο έργα εκτός διαγωνισμών κλπ.), θα συνεχίσουν όπως σήμερα να συνάπτονται συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης, χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, έως και την 31η Δεκεμβρίου 2024.

Αλλαγή μοντέλου διαγωνισμών ΑΠΕ

Με τις προωθούμενες ρυθμίσεις οι  διαγωνισμοί για έργα ΑΠΕ από τον Ιανουάριο αλλάζουν υπό την αίρεση της σύμφωνης γνώμης της  Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει εγκρίνει και το ισχύον σχήμα ανταγωνιστικών διαδικασιών.  Ειδικά για όσα έργα προκρίνονται στους νέους διαγωνισμούς θα μπορούν να επιβληθούν:

Α) περιορισμοί στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας επιπλέον αυτών που ισχύουν σήμερα.

Β) υποχρέωση προσθήκης σταθμού αποθήκευσης.

Οι περιορισμοί έγχυσης ηλεκτρικής ενέργειας εντάσσονται στη νέα στρατηγική του ΥΠΕΝ για δημιουργία νέου ηλεκτρικού χώρου στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας το οποίο τείνει να «φρακάρει»,  αλλά και για να αξιοποιηθεί ο υπάρχον ηλεκτρικός χώρος,  με βέλτιστο τρόπο.

Η δυνατότητα οριζόντιων  περικοπών  στην ισχύ των ΑΠΕ θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4951/2022   και με Υπουργική Απόφαση στις αρχές του 2023 προσδιορίστηκε το ύψος τους. Για παράδειγμα σε νέα φωτοβολταϊκά πάρκα,  στις περισσότερες κατηγορίες έργων που λαμβάνουν όρους σύνδεσης με το σύστημα από τον ΑΔΜΗΕ, γίνεται οριζόντια περικοπή 20% της αιτούμενης ισχύος τους. Επιπλέον, τα έργα αυτά δεν επιτρέπεται να εγχέουν  στο δίκτυο περισσότερο από το 72% της ισχύος για την οποία έλαβαν όρους σύνδεσης.  Ωστόσο, ότι περικόπτεται «ανοίγει» το ηλεκτρικό  δίκτυο για άλλα νέα έργα.

Έτσι, τα έργα που θα προκρίνονται στους νέους διαγωνισμούς προτείνεται να έχουν μεγαλύτερους περιορισμούς στην έγχυση, οι οποίοι ενδέχεται να φτάνουν και στο 50%. Άλλωστε, όπως δήλωσε στα τέλη Νοεμβρίου  η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας στο συνέδριο «Ενεργειακή Ασφάλεια και Πράσινη Ανάπτυξη»   «αν θεσμοθετήσουμε μια διαδικασία να γίνονται μεν διαγωνισμοί για έργα ΑΠΕ, αλλά με μία παραπάνω περικοπή, αυτό σίγουρα αμέσως θα δημιουργήσει ένα καινούργιο ηλεκτρικό χώρο». Όπως τόνισε η ίδια,   πίσω από τα 16 GW (γιγαβάτ) που έχουν σήμερα όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο, έρχονται άλλα 35 γιγαβάτ που βρίσκονται στην …πόρτα για να λάβουν όρους σύνδεσης.

Σταθμός αποθήκευσης

Ακόμη, οι επιλέξιμοι σταθμοί που θα υποχρεωθούν να εγκαταστήσουν σταθμό αποθήκευσης θα πρέπει _ σύμφωνα με τον νέο σχεδιασμό του ΥΠΕΝ  ο οποίος σύντομα αναμένεται να πάρει τον δρόμο για τη Βουλή _ να προχωρήσουν άμεσα σε τροποποίηση των αδειών και εγκρίσεων που απαιτούνται για την εγκατάσταση. Μάλιστα, η ρύθμιση θα προβλέπει ότι οι αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές θα χειρίζονται τις σχετικές αιτήσεις κατά απόλυτη προτεραιότητα.

Ο αριθμός των ανταγωνιστικών διαδικασιών ανά έτος, το χρονοδιάγραμμα πραγματοποίησής τους, το ελάχιστο ποσοστό ανταγωνισμού,  η  ανώτατη ή και η κατώτατη επιτρεπόμενη τιμή προσφοράς,  οι ειδικοί όροι επιβολής περιορισμών έγχυσης  και όλες οι άλλες λεπτομέρειες θα ορίζονται με  απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν γνώμης της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ).