Τράπεζες: Στρέφονται στην αγορά των NPEs για αύξηση του ενεργητικού τους

Η αξιοποίηση των κεφαλαίων για την μεγέθυνση του ενεργητικού τους μέσω της αγοράς των κόκκινων δανείων αποτελεί βασική πτυχή της στρατηγικής των τραπεζών για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Ο λόγος γίνεται για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα που εξήλθαν των τραπεζικών ισολογισμών στον τελευταίο κύκλο εξυγίανσης του συστήματος, τα οποία είτε θεραπεύονται μέσω επιτυχών ρυθμίσεων ή διακανονίζονται οριστικά δια της οδού των πλειστηριασμών.

Τα 5 μηνύματα που έστειλαν οι Έλληνες τραπεζίτες στο roadshow της JP Morgan

Στις παρουσιάσεις που πραγματοποίησαν οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών στο πρόσφατο συνέδριο της JP Morgan στη Νέα Υόρκη, επισημάνθηκε πως η ενίσχυση των δανειακών τους χαρτοφυλακίων με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να κυμανθεί μεταξύ 20 και 40 δισ. ευρώ σε βάθος μερικών ετών.

Πρόκειται για ένα εύλογο μέγεθος, ικανό να στηρίξει την οργανική κερδοφορία του κλάδου και τους δείκτες αποδοτικότητας, ειδικά μετά την επικείμενη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ και την επαναφορά των επιτοκίων της ΕΚΤ γύρω από τα επίπεδα του 2% – 2,5%.

Με τον τρόπο αυτό θα αναπληρωθεί ένα μεγάλο μέρος των απωλειών στο επιτοκιακό εισόδημα των τραπεζών, ως αποτέλεσμα της μείωσης των εσόδων από τις υφιστάμενες χορηγήσεις.

Δύο πηγές

Αναλυτικότερα, η ενίσχυση του ενεργητικού τους μέσω των κόκκινων δανείων μπορεί να επιτευχθεί με δύο τρόπους:

•  Πρώτον, με την απόκτηση από τα funds πακέτων πράσινων, μετά την αναδιάρθρωσή τους, χορηγήσεων.

Προς το παρόν ο επόπτης του συστήματος, ο SSM, εμφανίζεται διστακτικός να ανάψει το πράσινο φως για τέτοιου είδους συναλλαγές.

Ωστόσο, εκτιμάται ότι το επόμενο διάστημα η στάση αυτή θα αλλάξει και θα επιχειρηθούν τα πρώτα deals του είδους.

•  Δεύτερον, με τη χρηματοδότηση των ακινήτων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό ή έχουν ήδη αποκτηθεί μέσω αυτής της διαδικασίας από τους ίδιους τους πιστωτές ή τρίτους επενδυτές.

Στην προκειμένη περίπτωση οι τράπεζες χορηγούν δάνειο σε αξιόχρεους πελάτες, νοικοκυριά ή επιχειρήσεις, για την αγορά των περιουσιακών στοιχείων που λειτουργούσαν ως ενέχυρο σε κόκκινες χορηγήσεις.

Ήδη διαθέτουν ειδικά προγράμματα με προνομιακούς όρους για όσους θέλουν να συμμετέχουν σε ένα πλειστηριασμό ή για εκείνους που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν ένα ακίνητο από το δικό τους χαρτοφυλάκιο.

Σύμφωνα με αναλυτές, και στις δύο προαναφερθείσες περιπτώσεις, το ρίσκο είναι περιορισμένο.

Από τη μία πλευρά, τα δάνεια που ρυθμίστηκαν και αποπληρώνονται κανονικά για τουλάχιστον μία τριετία, εμφανίζουν μικρές πιθανότητες να ξανακοκκινήσουν.

Από την άλλη, η χρηματοδότηση ακινήτων που προέρχονται από πλειστηριασμό γίνεται με τους συνήθεις όρους πιστοληπτικής αξιολόγησης, τους οποίους χρησιμοποιούν οι τράπεζες στις λοιπές χορηγήσεις.

Η πιστωτική επέκταση

Πέραν όμως της αγοράς των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα πιστωτικά ιδρύματα στοχεύουν στην ενίσχυση των πωλήσεων και στις συμβατικές δανειοδοτήσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων ή για την κάλυψη αναγκών σε κεφάλαιο κίνησης.

Κινητήριος μοχλός των εργασιών τους θα συνεχίσει να αποτελεί τα επόμενα χρόνια η επιχειρηματική πίστη, με τις εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να καταγράφουν άνοδο από εφέτος.

Εκτιμάται ότι η χρηματοδότηση που σχετίζεται με την ευρωπαϊκή δράση θα φτάσει τα 5 δισ. ευρώ το 2024 ή περισσότερο από το 2% του ΑΕΠ.

Το ποσό αυτό θα διατεθεί κυρίως για έργα στον ξενοδοχειακό τομέα, πράσινης μετάβασης και ανάπτυξης υποδομών.

Από την άλλη, στη λιανική τραπεζική δεν αναμένονται σημαντικές μεταβολές. Στα στεγαστικά δάνεια οι νέες συμβάσεις το 2024 εκτιμάται ότι θα παραμείνουν σταθερές σε ετήσια βάση στη ζώνη των 1,2 δισ. ευρώ. Ωστόσο, από το 2025 αναμένεται ενίσχυση της αξίας τους σε υψηλότερα επίπεδα.

Σαφώς καλύτερη είναι η εικόνα στην καταναλωτική πίστη, η οποία έκλεισε το 2023 με νέες χορηγήσεις άνω του 1,1 δισ. ευρώ. Για το 2024 αναμένεται άνοδος των μεγεθών σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%.