Ακίνητα: Δεν είναι η Golden Visa το πρόβλημα – Ποια είναι η αιτία της στεγαστικής κρίσης

Με την στεγαστική κρίση και τις αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων να λαμβάνουν απειλητικές διαστάσεις, τα όσα εξήγγειλε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με εστίαση στην Golden Visa (άδεια διαμονής 5ετούς διάρκειας στην Ελλάδα η οποία χορηγείται σε υπηκόους τρίτων χωρών αν αγοράσουν ακίνητα που υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ), δεν «ακουμπούν» το πρόβλημα.

Μητσοτάκης: Αυξάνεται το όριο για τη Golden Visa σε μεγάλες πόλεις και νησιά

Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε την αύξηση του ορίου της Golden Visa στις 800.000 ευρώ από 500.000 σήμερα σε κάποιες αστικές περιοχές και στα νησιά, ενώ αποδέχθηκε να εξετάσει την πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ για υποχρέωση όσων πραγματοποίησαν αγορές ακινήτων με σκοπό την απόκτηση της Golden Visa για ιδιοκατοίκηση ή ενοικίαση του ακινήτου τους μόνο στην μακροχρόνια μίσθωση.

Το όριο των 500.000 ευρώ σήμερα αφορά τον κεντρικό, βόρειο και νότιο τομέα της Αττικής, τη Μύκονο, τη Σαντορίνη και τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Η αύξηση του ορίου εκτιμάται πως θα αφορά κυρίως τις συγκεκριμένες περιοχές – επενδυτικά φιλέτα.

Ο ΟΤ μίλησε με την αγορά στην οποία κυριαρχεί η εκτίμηση πως τα όσα ανακοινώθηκαν χθες αποφεύγουν να μπουν στο «ζουμί» της στεγαστικής κρίσης πετώντας την μπάλα στην εξέδρα χωρίς σε καμία περίπτωση να δίνουν πειστική απάντηση στο κυρίαρχο ζήτημα: Την ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης ακινήτων, γενεσιουργό αιτία που οι τιμές ενοικίασης και πώλησης κατοικίας αγγίζουν… εξωγήινα επίπεδα.

«Θεωρώ πως καταφεύγουμε σε άσκοπους πειραματισμούς στην αγορά σε μία χώρα στην οποία έχουμε πληρώσει ακριβά ανάλογους πειραματισμούς στο αμαρτωλό παρελθόν», επισημαίνει ο Λευτέρης Ποταμιάνος, πρόεδρος tτου Συλλόγου Μεσιτών Αττικής.

«Πρόβλημα προσφοράς ακινήτων»

«Αναρωτιέμαι αν εστιάζουμε στο πραγματικό πρόβλημα. Η αύξηση του ορίου για την Χρυσή Βίζα για ορισμένες περιοχές στις 800.000 ευρώ δεν θα βοηθήσει να βγουν νέα σπίτια στην αγορά. Το πρόβλημα δεν αφορά τις αξίες των ακινήτων, αφορά τις μισθώσεις. Το κυρίως ζήτημα είναι πως δεν έχουμε προσφορά ακινήτων, για αυτό και υπάρχει στεγαστικό πρόβλημα και οι τιμές αυξάνονται, λείπουν από την αγορά πάνω από 200.000 σπίτια σύμφωνα και με πρόσφατη εκτίμησης της τράπεζας Πειραιώς, δεν φταίει για αυτό η Χρυσή Βίζα. Επείγει να βγουν στην αγορά τα σπίτια που είναι κλειστά, τράπεζες και funds διαθέτουν πολλά κλειστά ακίνητα, αν αυτά δεν μπουν στην αγορά δεν θα λυθεί το πρόβλημα», υποστηρίζει ενώ βλέπει θετικά την σκέψη ακίνητα που αγοράζονται στο πλαίσιο της Golden Visa να μπαίνουν υποχρεωτικά σε μακροχρόνιες μισθώσεις και όχι Airbnb. «Βέβαια έτσι κι αλλιώς, ειδικά οι Κινέζοι, σχεδόν το 90% όσων επενδυτών αποκτούν ακίνητα μέσω Χρυσής Βίζας τα διαθέτουν στην μακροχρόνια μίσθωση οπότε ο αντίκτυπος θα είναι μικρός», καταλήγει.

«Μπούμερανγκ»

Την εκτίμηση πως τα μέτρα που ανακοινώθηκαν ενδεχομένως να προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα στην αγορά από όσα επιχειρούν να λύσουν, γυρνώντας μπούμερανγκ στους εμπνευστές τους, καταθέτει ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαχειριστών Ακινήτων, Ανδρέας Χίου.

«Η αύξηση του ορίου για την Golden Visa μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για εν δυνάμει επενδυτές, επίσης αρνητικά σήματα θα εκπέμψει ενδεχόμενη πρόβλεψη για υποχρεωτική διάθεση ακινήτων μόνο στην μακροχρόνια μίσθωση, πολλοί θα πάνε να επενδύσουν σε άλλες χώρες, όπως η Πορτογαλία. Το κράτος θα χάσει έσοδα. Δεν είναι η Χρυσή Βίζα η αιτία της στεγαστικής κρίσης», επισημαίνει.

«Να βγάλουν σπίτια στην αγορά τράπεζες και funds»

«Μόνο αν διατεθεί μέρος των κλειστών ακινήτων που έχουν στην κατοχή τους τράπεζες και funds στην αγορά θα λυθεί το στεγαστικό πρόβλημα, εκεί πρέπει να εστιάσουμε», τονίζει o Κώστας Γεωργάκος, μεσίτης στην Θεσσαλονίκη και πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών & Εκτιμήσεων Ακινήτων Ν.Α. Ευρώπης. «Με το ποσοστό όσων έχουν αποκτήσει Golden Visa στην Θεσσαλονίκη κοντά στο 3% εκτιμώ πως τα όποια μέτρα εφαρμοστούν σε καμία περίπτωση δεν θα βάλουν νέα σπίτια στην αγορά της πόλης, πάλι με το ίδιο θέμα θα είμαστε αντιμέτωποι, δεν θα αυξηθεί η προσφορά ακινήτων, δεν θα πέσουν οι τιμές», αναφέρει.

«Απαλλαγή των ιδιοκτητών από τον φόρο εισοδήματος»

Στην υιοθέτηση της πρότασης που έχει καταθέσει για να απελευθερωθεί μέρος των κλειστών ακινήτων, «ακόμα και αύριο το πρωί», επιμένει o πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς. «Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες δεν αφορούν το πρόβλημα, δεν είναι το ζήτημα η Golden Visa, εκτιμώ πως όσο δεν εφαρμόζεται η παρέμβαση που προτείναμε το στεγαστικό ζήτημα δεν θα λυθεί. Ακόμα και να μπουν στην μακροχρόνια μίσθωση κατοικίες από την βραχυχρόνια από επενδυτές που έχουν αποκτήσει ακίνητα μέσω Χρυσής Βίζας το πρόβλημα θα παραμείνει», υποστηρίζει.

Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει ξεδιπλώσει η Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, προβλέπεται τριετής απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τους φορολογούμενους που θα διαθέσουν για ενοικίαση τουλάχιστον για μια τριετία, ακίνητα τα οποία είχαν κλειστά ή διέθεταν κατοικίες μέσω κάποιας πλατφόρμας τύπου Airbnb κατά τη διάρκεια όλου του 2023.

Ειδικά μάλιστα για τα Airbnb, η πρόταση αφορά κυρίως αυτούς που προχώρησαν στην ανακαίνιση των ακινήτων τους αλλά είτε λόγω περιοχής είτε λόγω άλλων συνθηκών, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις για τους ίδιους δεν απέδωσαν.

«Το δημοσιονομικό κόστος της πρότασης θα είναι περιορισμένο διότι σήμερα το κράτος δεν εισπράττει τίποτα από τα συγκεκριμένα ακίνητα, παρά μόνο τον ΕΝΦΙΑ τον οποίο και στη συνέχεια θα συνεχίσει να εισπράττει. Αν η πρόταση υιοθετηθεί, εκτιμάται πως χιλιάδες ακίνητα θα μπουν στην αγορά ωθώντας προς τα κάτω τις τιμές των ενοικίων, με ιδιοκτήτες και ενοικιαστές άμεσα ωφελούμενους», σημειώνει ο κ. Παραδιάς.

Aνατροπές στις ισορροπίες της αγοράς

Ριζικές μεταβολές στον χάρτη της αγοράς ακινήτων έχει φέρει η «Χρυσή Βίζα» και συγκεκριμένα ο διπλασιασμός του ορίου στις 500.000 ευρώ.

Aξίζει να σημειωθεί πως από την 1η Αυγούστου 2023 τα νέα όρια για την Golden Visa έχουν στρέψει τους επενδυτές προς τον Πειραιά και τα δυτικά προάστια. Ο Πειραιάς έχει μεγάλη πέραση στους ξένους επενδυτές από τρίτες χώρες, με τους αγοραστές από την Κίνα να δίνουν τον τόνο.

Από τη στιγμή που το όριο ανέβηκε στις 500.000 ευρώ, μέρος των επενδυτών τρίτων χωρών στράφηκαν στην αναζήτηση ακινήτων σε περιοχές των δυτικών προαστίων, όπως το Αιγάλεω, το Περιστέρι και το Ίλιον, αλλά και τον Πειραιά.

Κινεζική επέλαση

Με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από το υπουργείο Μετανάστευσης, το διάστημα Ιανουάριος – Δεκέμβριος 2023 είχαν κατατεθεί 10.214 αιτήματα μόνιμου επενδυτή, αυξημένα κατά 81% σε σύγκριση με το 12μηνο του 2022. Τα αιτήματα αρχικής χορήγησης ήταν 9.567, που ισοδυναμούν με επενδύσεις σε ακίνητα ύψους τουλάχιστον 2,3 δισ. ευρώ. Με τους Κινέζους να φιγουράρουν στην πρώτη θέση των αιτήσεων για Golden Visa, Τούρκοι και Λιβανέζοι ακολουθούν, η Αττική συγκεντρώνει σε μεγάλο ποσοστό το ενδιαφέρον των επενδυτών.

Συνολικά το πρόγραμμα έχει προσελκύσει κεφάλαια ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ από τότε που ξεκίνησε να ισχύει, στα μέσα του 2014.