Ιταλία: Μεγάλη ζήτηση για τα «λαϊκά» ομόλογα της Μελόνι

Σε μια προσπάθεια να τονώσει τα δημοσιονομικά της, και να γεμίσει τα ταμεία της η Ιταλία αποφάσισε να βάλει στο παιχνίδι της πώλησης χρέους και τους κατοίκους της χώρας.

Έτσι, με το δέλεαρ των υψηλών αποδόσεων που φθάνουν το 4,5% (έναντι ετήσιου επιτοκίου 0,001% που προσφέρει ένας καταθετικός λογαριασμός) και υπό τον φόβο ότι ο υψηλός πληθωρισμός θα μπορούσε να διαβρώσει την αξία των μετρητών τους, χιλιάδες απλοί Ιταλοί αγόρασαν μέρος του δημόσιου χρέους της Ρώμης ύψους 2,4 τρισεκατομμυρίων ευρώ το 2023.

Η κυβέρνηση Μελόνι, που προσπαθεί να διαχειριστεί μια αναλογία χρέους προς ΑΕΠ περίπου 140%, (τη δεύτερη μεγαλύτερη στη ζώνη του ευρώ μετά την Ελλάδα) ενθάρρυνε τους μικροαποταμιευτές να μπουν στην αγορά, γνωρίζοντας ότι είναι λιγότερο πιθανό να βγάλουν τα χρήματά τους σε μια πιθανή κρίση.

Η εκστρατεία ήταν επιτυχής με το μερίδιο των BTPs ή Buoni del Tesoro Poliennali (Μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα ομόλογα του Δημοσίου) που κατείχαν εγχώριοι αγοραστές λιανικής να εκτινάσσεται από 6% στα μέσα του 2022 σε 13,5% έως τον Οκτώβριο.

Η Μελόνι «πουλά» ιταλικά ομόλογα στο μουσικό φεστιβάλ του Σαν Ρέμο

Μειώνεται η όρεξη

Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν στο Reuters, ότι η τάση αυτή αναμένεται να χάσει λίγο από τον ρυθμό της φέτος, αποδυναμώνοντας πιθανώς έναν βασικό πυλώνα στη στρατηγική του υπουργείου Οικονομικών να βρει αγοραστές για έναν από τους μεγαλύτερους σωρούς δημόσιου χρέους στον κόσμο.

Αυτό, λένε, οφείλεται κυρίως στο ότι η προοπτική μείωσης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πιθανότατα θα καταστήσει τις αποδόσεις των ιταλικών κρατικών ομολόγων λιγότερο ελκυστικές για τους μικρούς αποταμιευτές.

Ταυτόχρονα, οι τράπεζες, που δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν το κράτος για τα μετρητά των πελατών τους, ενδέχεται να ανταμείβουν τις καταθέσεις πιο γενναιόδωρα μέσω υψηλότερων επιτοκίων αντί να συνεχίσουν να χάνουν χρήματα καθώς οι πελάτες τους αγοράζουν BTP.

«Μετά από ένα 2023 με πολύ μεγάλη ζήτηση από ιδιώτες επενδυτές, είναι απίθανο να υπάρξει επανάληψη της ισχύος του περασμένου έτους», δηλώνει στο Reuters, ο Luca Cazzulani, επικεφαλής της έρευνας στρατηγικής της UniCredit.

Προέβλεψε ότι οι μικροεπενδυτές στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης πιθανότατα θα εγγραφούν για 30-40 δισεκατομμύρια ευρώ σε κρατικά ομόλογα το 2024, ένα σημαντικό ποσό σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους ομολόγους, αλλά πολύ κάτω από τα 100 δισεκατομμύρια του περασμένου έτους.

Ο Filippo Mormando, στρατηγός αναλυτής της ισπανικής τράπεζας BBVA, προέβλεψε τουλάχιστον 70 δισεκατομμύρια ευρώ λιανικές αγορές φέτος.

«Δεδομένου του ρεκόρ ζήτησης που παρατηρήθηκε πέρυσι, μια μέτρια πτώση το 2024 δεν θα ήταν έκπληξη ούτε ανησυχητική», δήλωσε μια πηγή που γνωρίζει τη διαχείριση του χρέους.

Η ιταλική εξαίρεση

Σε απόλυτες τιμές, οι μικροεπενδυτές, δηλαδή οι μη επαγγελματίες, κατείχαν περίπου 320 δισεκατομμύρια ευρώ ιταλικού κρατικού χρέους μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο, το υψηλότερο επίπεδο από την κυκλοφορία του ευρώ πριν από 25 χρόνια. Περίπου 270 δισεκατομμύρια από αυτά αφορούσαν μεμονωμένους αποταμιευτές.

Τα νοικοκυριά σε άλλα κράτη της ευρωζώνης έχουν πολύ μικρότερο ρόλο στην αγορά κρατικού χρέους.

Στο Βέλγιο, το μερίδιο των λιανικών επενδυτών στο χρέος της χώρας αυξήθηκε πρόσφατα σε περίπου 5%, ενώ στη Γερμανία και τη Γαλλία είναι κοντά στο μηδέν, δήλωσε ο Cazzulani, επικαλούμενος στοιχεία του τρίτου τριμήνου της ΕΚΤ.

Υπογράμμισε μάλιστα, ότι στην Ιταλία το Υπουργείο Οικονομικών έχει δημιουργήσει μια «ιστορικά καλή σχέση με μικρούς αποταμιευτές» λόγω του τεράστιου σωρού χρέους που έχει να διαχειριστεί.

Από την κορύφωση της κρίσης χρέους της ευρωζώνης το 2012, το υπουργείο Οικονομίας έχει εισαγάγει διάφορους τύπους ομολόγων ειδικά για ιδιώτες επενδυτές. Αυτά συγκέντρωσαν πέρυσι συνολικά επενδύσεις περίπου 44 δισ. ευρώ .
Την περασμένη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια του εξαιρετικά δημοφιλούς φεστιβάλ τραγουδιού του Σαν Ρέμο, η Ρώμη μετέδωσε μια διαφήμιση για ένα 6ετές ομόλογο για λιανικούς επενδυτές που θα προσφέρει στο τέλος του μήνα.

Οι λιανικοί επενδυτές ομολόγων έχουν συνήθως μέτρια περιουσίας και αρκετά χαμηλή διάθεση ανάληψης κινδύνου.

«Δεν έχουν πολλά χρήματα, χρειάζονται σταθερές εγγυήσεις για τις αποταμιεύσεις τους και μια γρήγορη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα εάν προκύψει ξαφνική δαπάνη», δήλωσε η Barbara Puschiasis, αντιπρόεδρος της εθνικής ένωσης καταναλωτών Consumerismo.

Οι μικροαποταμιευτές προσελκύονται από τον χαμηλό φορολογικό συντελεστή 12,5% στα εισοδήματα από ιταλικά ομόλογα, το μισό από αυτό για άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία.

Επιπλέον, ο φετινός νόμος για τον προϋπολογισμό τους επιτρέπει να αφαιρέσουν κρατικά ομόλογα αξίας έως και 50.000 ευρώ από το ISEE, έναν δείκτη πλούτου που χρησιμοποιεί το κράτος για να αξιολογήσει την επιλεξιμότητα για προνοιακά επιδόματα.